De kerstboom en meer decembergevaren voor huisdieren

Met huisdieren in huis is het altijd zaak om op te letten met bepaalde voedingsmiddelen en producten die voor hen schadelijk zijn. In de Sint- en kersttijd komen daar de nodige aandachtspunten bij. We zetten de decembergevaren op een rij.

Kerstboom

Zowel de naalden als het water van een afgezaagde kerstboom kunnen giftig zijn voor huisdieren. De sappen in de boom kunnen diarree, braken, maag- en darmklachten en in sommige gevallen zelfs problemen met het zenuwstelsel veroorzaken. Daarnaast zijn de naalden zo scherp dat ze, in het ergste geval, kleine perforaties in de slokdarm kunnen veroorzaken.

Wilt u toch graag een echte kerstboom in huis? Neem dan een aantal voorzorgsmaatregelen. Zet de etensbakjes van uw huisdieren niet onder de boom zodat er geen naalden in kunnen vallen, houd de vloer vrij van afgevallen naalden en dek de waterbak van de boom goed af, zodat uw dieren er niet uit kunnen drinken. Nog veiliger is het natuurlijk om te kiezen voor een kunstboom.

Kerstversieringen

Maar niet alleen de kerstboom zelf kan gevaar opleveren voor huisdieren; ook de versieringen vormen een risico. Denk aan engelenhaar en glinsterende slingers of lametta, die vooral voor katten erg verleidelijk zijn. Kauwen op deze materialen of ze inslikken kan leiden tot ernstige darmproblemen.

Daarnaast zijn er dieren die in de draden van de kerstverlichting bijten, met alle gevolgen van dien. Honden en katten laten de snoeren meestal met rust, maar dat is geen garantie. Katten willen bovendien nog wel eens ín de boom duiken of erin klimmen. Heeft u knaagdieren die af en toe loslopen? Hang de verlichting dan extra hoog, zodat zij er niet bij kunnen komen.

Zorg er ook voor dat het snoer niet los over de grond ligt, maar bijvoorbeeld in een kabelgoot wordt geleid. En vertrouwt u het toch niet helemaal? Zet de kerstverlichting dan alleen aan wanneer u in de buurt bent.

Metalen haakjes

Kies bij kerstballen liefst voor plastic exemplaren. Deze gaan niet stuk als ze uit de boom vallen en zullen de pootjes van uw dier niet verwonden, zoals wel het geval is bij vlijmscherpe glasscherven. Als u toch enkele glazen exemplaren wilt ophangen, hang die dan zo hoog in de boom dat uw dieren er niet bij kunnen. Tenslotte doet u er goed aan om bij het gebruik van metalen haakjes om de versieringen op te hangen deze goed dicht te knijpen. Zodat er geen haakjes op de grond kunnen vallen. Indien uw huisdier dergelijke haakjes binnen krijgt kan dit grote problemen veroorzaken, aangezien ze de darmwand kunnen perforeren. Neigen uw dieren ernaar de versieringen uit de boom te halen, dan kan het bij katten soms werken dit af te leren door de waterspuit te gebruiken als zij aanstalten maken.

Kerstgroen en -bloemen

In de decembermaand halen we graag extra groen of bloemen in huis of we krijgen ze cadeau. Wees daarbij alert op giftige exemplaren. De Amaryllis en kerstster zijn beide giftig voor huisdieren. Ze krijgen er ernstige maag- en darmproblemen van. Daarnaast zitten er in kerststukjes en -boeketten vaak meerdere takken die gevaar opleveren voor huisdieren, zoals hulst, kerstroos, eucalyptus en maretak (misletoe). Zitten er lelies in verwerkt, wees dan ook zeer alert, want als katten hiervan delen binnen krijgen, kan dit zelfs dodelijk zijn. En hiervoor hoeven ze niet eens van de bloem te eten, als ze door afgevallen stuifmeel lopen en van hun pootjes likken kan er al een levensgevaarlijke nierbeschadiging ontstaan. Over het algemeen geldt: voorkomen is beter dan genezen. Haal bovenstaande groen dus liever niet in huis of plaats ze op een dergelijke plek dat uw huisdieren er zeker niet bij kunnen.

Chocolade

Het is bijna niet te bevatten dat iets als chocola wat zo geliefd is bij mensen, zo gevaarlijk is voor huisdieren. Voor dieren is chocolade zeer giftig. Houd het daarom uit het zicht of plaats het in afgesloten schalen, waar zij niet bij kunnen. En hang om die reden ook nooit chocolade kerstkransjes in de boom, want niet alleen bestaat dan het gevaar dat zij hier van zullen eten, ze kunnen bovendien de kerstboom bovenop zich krijgen bij hun pogingen de traktaties te bereiken. Op katten heeft chocola over het algemeen niet zo’n grote aantrekkingskracht, maar honden zetten hun tanden in bijna alles wat hun aandacht trekt. Hoe puurder de chocolade is, hoe meer theobromine (de giftige stof) het over het algemeen bevat.

Botjes van gevogelte, varkens- of schapenvlees

Uw huisdier tijdens het kerstmaal mee laten genieten van botjes van gevogelte, varkens- of schapenvlees? Doe het niet. Niet alleen is het vaak te vet of te zout voor ze, de verhitte botjes leveren bovendien gevaar op, aangezien die kunnen splinteren en zo de darmen kunnen perforeren. Daarnaast veroorzaken ze verstoppingen bij dieren die het niet gewend zijn botten te eten.

Netjes van vlees en kurken

Laat na het eten van bijvoorbeeld rollade of het ontkurken van de wijn of champagne de netjes van het vlees en de kurken niet slingeren. Vanwege de overheerlijke vleesgeur zijn netjes zeer geliefd bij huisdieren en kurken kunnen leuk mee om te spelen, maar als dieren onverhoopt de netjes of kurken opeten, dan kunnen ze daar vervelende klachten van krijgen, zoals ernstige verstoppingen.

Lekkere hapjes

Verwen uw kat of hond niet met te veel lekkere hapjes. Niet alleen zijn ze vaak niet geschikt voor hen, vanwege het zout- of suikergehalte, ze worden er daarnaast al snel te dik van.

Brandende kaarsen

Heeft u normaal geen kaarsen in huis, dan zijn uw dieren hier niet gewend aan geraakt. Zorg er daarom voor dat zij brandende kaarsen niet kunnen omstoten of hun snorharen eraan kunnen branden.

Anti-aanbaklaag gourmetstel

Degenen met vogels als huisdieren doen er goed aan de gourmet uit te laten met de feestdagen of er anders voor te zorgen dat hun dieren niet in de buurt zijn. De antiaanbaklaag (teflon) waarmee een gourmetstel of grillplaat is bekleed geeft bij verhitting namelijk dampen af die al in kleine hoeveelheden giftig voor hen zijn. In een eerder artikel gaan we uitgebreider op dit onderwerp in.

Sterke geuren

Niet alleen de damp van een antiaanbaklaag kan fataal zijn voor een vogel, er zijn meer ‘luchtjes’ waarmee u rekening moet houden. Vermijd producten die een (sterke) geur afgeven in de ruimte waar uw vogel staat, zoals wierook, geurkaarsen, luchtverfrissers of sigarettenrook. Luchtjes die bij een mens soms al op de luchtwegen slaan, komen extra heftig aan bij vogels. Ook kleine knaagdieren kunnen hier behoorlijke overlast door ondervinden.

Zoetstoffen als xylitol

In januari aan de light of suikervrije producten? Bedenk u dan dat zoetstoffen levensgevaarlijk zijn voor huisdieren. Als een dier zoetstoffen binnen krijgt ontstaan er meestal al binnen enkele uren problemen. De symptomen zijn braken, zwakte, slapheid, toevallen, leverfalen, stollingsstoornissen en coma. Uiteindelijk kan het dier hieraan sterven.

Dierenarts bij decembergevaren

Voor alle bovenstaande gevaren geldt: vermoedt u dat uw huisdier iets binnen heeft gekregen waar hij ziek van kan worden, wacht dan niet af, maar neem meteen contact op met uw dierenarts. Des te eerder u erbij bent, des te groter de kans dat uw dier er niet te ernstig ziek van wordt.

Dit artikel is eerder gepubliceerd en is door de redactie aangepast op 28 november 2025.

(Bron: ANP, Dierenbescherming, Landelijk InformatieCentrum Gezelschapsdieren, archief. Foto: Shutterstock)