verwarming

De verwarming lager: zo went u eraan, maar let op de gezondheidsrisico’s

Wie gewend is aan warmte in huis moet misschien even slikken bij het idee de verwarming uit te laten of 1 of meerdere graden lager te zetten. Toch is het mogelijk betrekkelijk snel te wennen aan een lagere temperatuur. Dat bespaart geld, maar heeft wel effecten op de gezondheid waar u rekening mee moet houden.

Bij kou moet het lichaam harder werken

De mens is van oorsprong niet anders gewend dan in koude periodes met lage temperaturen om te gaan. Tegenwoordig zijn we daar in onze geïsoleerde huizen met overal verwarming niet meer op ingesteld. Toch is het wel mogelijk om enigszins aan lagere temperaturen te wennen, dan dat we eigenlijk prettig vinden. Bij kou moet het lichaam harder werken, om de kerntemperatuur op 37 graden te houden. Wouter van Marken Lichtenbelt, hoogleraar Ecologische Energetica en Gezondheid aan de Universiteit van Maastricht vertelt tegenover Nu.nl dat dat gezondheidsvoordelen kan opleveren. Volgens Van Marken wordt het nog onderzocht, maar zijn er indicaties dat kou positieve effecten heeft op de stofwisseling en suikerhuishouding van het lichaam. Dit onder andere doordat het bruine vet rondom de nieren en sleutelbeenderen wordt geactiveerd, waardoor het lichaam extra warmte gaat produceren. Daarnaast worden de spieren geactiveerd, wat de suikerhuishouding verbetert.

Gevaren voor ouderen

Bij ouderen wordt er minder bruin vet verbruikt en gelden de gezondheidsvoordelen minder. Daardoor zijn er ook eerder risico’s aan verbonden. Wanneer het lichaam afkoelt, trekken bloedvaten samen om de warmte langer vast te houden. Daarnaast kan het lichaam als reactie gaan rillen, waardoor het lichaam meer warmte produceert. Dat geeft normaal het sein dat we een extra trui aan moeten trekken. Ouderen merken het echter vaak minder snel dat ze afkoelen. Waardoor zij daar minder op reageren, in de vorm van het aantrekken van een extra laag kleding. Wanneer de bloedvaten samenknijpen, kan dat zorgen voor een hogere bloeddruk. Met soms hart- en vaatfalen tot gevolg. Ook kan door de kou de luchtpijp wat dichter zitten, waardoor ademhalen moeilijker gaat. Ernstige afkoeling leidt zelfs tot een hoger sterftecijfer. Het is niet erg het een beetje koud te hebben, maar u moet ook weer niet teveel afkoelen en het is belangrijk u er op te kleden.

temperatuur
Lees ook: ’s Nachts een lage temperatuur in huis? Denk ook aan uw huisdier

Wennen aan lagere temperaturen

Het is goed mogelijk om te wennen aan net wat lagere temperaturen. Het wisselt van persoon tot persoon hoe snel dat gaat en het heeft ook te maken met leeftijd, gewicht en geslacht. Het werkt het beste dit in kleine stapjes te doen. Door de verwarming bijvoorbeeld niet in 1 keer 3 graden lager te zetten, maar in stappen, van steeds 1 graad. Volgens TNO-onderzoeker Boris Kingma went het lichaam na zo’n 10 dagen aan die nieuwe temperatuur. Tegen de Volkskrant zegt hij daarover: “Dat heet habituatie. Als je gezond bent, ga je kou bij die temperatuur anders ervaren. Je krijgt bijvoorbeeld geen rillingen meer, je hebt er minder last van.”

Blijf daarnaast voldoende in beweging. Wie lang stilzit, krijgt het veel kouder, dan wie geregeld even iets doet om warm te blijven. Dat kan heel simpel zijn, zoals een kop koffie of thee maken, maar ook door even naar buiten te gaan. Door de beweging van het wandelen krijgt u het al warmer en als het buiten kouder is dan in huis, voelt het binnen daarna ook weer aangenamer aan.

Verdere manieren om beter weerstand te bieden aan lagere temperaturen:
-Douchen met koud water of tijdens het douchen de temperatuur steeds wat lager zetten. Doe dit echter niet als u hartpatiënt bent, want een snelle overgang in temperatuur is dan niet zonder gevaar.
-Kleed u als u naar buiten gaat in de kou warm aan, maar pak u niet meer in dan nodig is. Na verloop van tijd kunt u steeds meer tijd buiten doorbrengen, zonder dat dit onaangenaam voelt.
-Probeer goed op gewicht te blijven. Bij ondergewicht is het voor het lichaam moeilijker om goed warm te blijven.
-Probeer uw spiermassa op peil te houden. Daarmee bedoelen we niet intensief sporten, maar wel in beweging blijven. In een eerder artikel noemen we daar bijvoorbeeld voor dat u kunt proberen in huis wat meer te lopen.

Meer tips bij kou in huis

Het lichaam verbruikt bij 18 graden tot 10 procent meer energie om de lichaamstemperatuur op peil te houden. Dat kunt u opvangen, door te werken met lokale warmte. Dat kan dan bijvoorbeeld door een aantal laagjes kleding te dragen, door als u stil zit een warme deken te gebruiken, wollen sokken en thermisch ondergoed aan te trekken. Ook een shawl werkt goed. Die zorgt ervoor dat het over het hele lichaam meteen warmer aanvoelt. Verder kunt u gebruik maken van de weersomstandigheden. Open bij zonnig weer alle raambekleding, om zoveel mogelijk warmte binnen te laten. Soms kan de verwarming dan zelfs even helemaal uit. En sluit de raambekleding tijdig weer, om kou buiten te houden.

(Bron: Nu.nl, De Volkskrant, Trouw, wikiHow, Margriet, archief. Foto: Shutterstock)

Geef een reactie

Reacties (7)

    Hopke says:

    Bedankt voor dit artikel. Een aantal dingen liggen voor de hand maar een paar zijn toch nieuw.

    Y2kbtx53 says:

    deze vrouw moet eerst is een warme trui aan trekken scheelt ook een paar graden

    Gemmy says:

    Als je WOLLEN KNIEKOUSEN aan hebt, heb je het minder snel koud.

    Heer Bommel says:

    Ik heb, vanaf dat het binnenshuis 17°C of minder werd de lange onderbroek maar weer aangedaan.
    Heerlijk. En ik merk dat we wennen aan de kou.
    We kunnen het best betalen om gewoon te stoken als vroeger maar we doen dat niet uit solidariteit en tegen Putin.
    En we wandelen elke dag een stukje in de buitenlucht. Daar was het vandaag maar een graad of 12 (we wonen in Beieren) maar in de zon best lekker.
    Als je daarna weer thuis komt is die 17°C in de huiskamer weer prima.

    kristien12 says:

    Ik ga echt niet in de kou zitten hoor. Doe ff normaal. Mijn oudere zussen van 89 en 85 ook niet. De oudste heeft al vaak reumatische pijnen en spierpijn. Gelukkig hebben we houtkachels.

    bijbloem says:

    Ja, vreemde gewaarwording. In supermarkten is het meestal koel.
    Maar op dit moment met vorst is het een totaal andere gewaarwording.
    Zin in heerlijke winterkost. Erwtensoep, stamppot en meer van dat lekkers.

    bijbloem says:

    O ja, in vroegere tijden droegen ze een slaapmuts. Dat scheelt enorm.