Van ‘onkruid’ naar super voedzame plantenvoeding: zo maakt u zelf gratis (brandnetel) gier
Publicatiedatum: 3 augustus 2025
Door het maken van (brandnetel) gier slaat u 2 vliegen in 1 klap: u komt van ‘onkruid’ af en het levert u gratis super voedzame plantenvoeding op. Die ook nog eens de weerstand van uw planten verhoogt. U kunt het eenvoudig maken, door verschillende soorten plantjes als zevenblad, brandnetel en heermoes te laten gisten in een emmer met water. Zo ontstaat er een natuurlijke, vloeibare meststof. Enige nadeel: het ruikt nou niet bepaald naar bloemetjes.
Van welke planten kunt u gier maken?
Plantengier is een aftreksel van plantendelen die, door ze in water te laten gisten, hun voedingsstoffen afgeven aan het water. U kunt daar allerlei soorten planten uit de natuur of uw tuin voor gebruiken: waaronder brandnetel, smeerwortel, paardenbloem, zevenblad, duizendblad, zuring, akkerwinde, komkommerkruid en heermoes. Gebruik de jonge delen van de planten en geen delen die al verhout zijn. Bescherm uw huid, zeker in het geval van brandnetels, tijden het plukken met lange mouwen en handschoenen.
Planten die niet of minder geschikt zijn, zijn giftige planten, zoals vingerhoedskruid en monnikskap, planten uit de nachtschadefamilie, zoals tomaat en aardappel en zieke of beschimmelde planten, aangezien ze dit dan kunnen verspreiden.
Brandnetelgier
Staan er brandnetels in uw tuin, dan wilt u daar misschien wel vanaf. Dan kunt u ze prima gebruiken om er brandnetelgier van te maken. Heeft u ze niet in de tuin staan, haal ze dan niet zomaar in groten getale uit de natuur. Ze zijn namelijk voor een aantal vlinders onmisbaar. Of beter gezegd rupsen. De rupsen van de dagpauwoog, kleine vos, gehakkelde aurelia en atalanta kunnen niet zonder de brandnetel. Dit is namelijk de enige plant die zij als voedsel eten. Haalt u alles weg, dan hebben zij dus geen overlevingskans, waarschuwt de Vlinderstichting.
Plantengier maken
Pluk zo veel planten (de stengels en het blad), dat ze een emmer bijna vullen. Vermijd plantendelen waar zaden aan zitten, anders bestaat de kans dat die later uitkomen. Zet ze vervolgens enkele centimeters onder water. U kunt hier kraan- of regenwater voor gebruiken. Om de plantendelen onder water te houden, kunt u ze eventueel met een steen afdekken. Het goedje gaat na verloop van tijd steeds meer stinken. Zet de emmer dan ook op een plek waar u er geen last van heeft. In een uithoek van een schuur of de tuin bijvoorbeeld. Om te voorkomen dat er dieren in vallen, kunt u hem afdekken.
Roer de substantie vervolgens dagelijks om. Het water wordt daarbij steeds donkerder van kleur en zal gaan schuimen. Wanneer het schuim helemaal is verdwenen, is de gier klaar. Hoe snel dit is, is afhankelijk van de temperatuur. Des te warmer het is, des te sneller het proces gaat. Het duurt in elk geval zeker een week of 2 voor het gereed is.
Er is dan een zeer geconcentreerde vloeibare meststof ontstaan. Die is niet in onverdunde vorm bruikbaar. U moet het aanlengen met water, voor u er uw planten mee voedt. De plantenrestanten kunt u weggooien (zo mogelijk op de composthoop). Als u ze na het plukken in een netje of jutezak heeft gedaan, scheidt u ze het makkelijkst. Het gefermenteerde aftreksel zelf kunt u bewaren in een afsluitbare emmer of fles op een koele en donkere plaats. Buiten voeding, bevat gier ook stoffen die planten sterker en weerbaarder maken. Dit zorgt ervoor dat ze minder kwetsbaar zijn voor plaagdieren en ziekten.
Gier verdunnen
U kunt de plantengier aan uw planten geven door het flink te verdunnen. Gebruik steeds 1 deel gier op 10 tot 20 (bij jonge planten) delen water. Giet het op de bodem en niet op de bladeren, want anders kunnen die verbranden. Doe dit 1 tot 2 keer per maand tijdens het groeiseizoen (april-september). Weet wel dat het aanzet tot snelle groei en dit is niet in alle gevallen gewenst, dus geef het niet aan planten waarvan u niet wil dat ze flink groeien.
Welke planten kunt u gier als voedsel of versterker geven?
Veel planten komen in aanmerking om met gier te voeden. Het gaat hierbij vooral om planten die veel extra voeding kunnen gebruiken, zoals bijvoorbeeld tomaat, komkommer, pompoen en courgette. Ook eenjarige zomerbloeiers en voedsel verslindende vaste planten doen het er goed op.
Brandnetelgier bevat veel stikstof (N). Hier floreren bladplanten en groentesoorten als prei, sla en kool bij. Planten die u moet overslaan, zijn degene die geen tot weinig voedsel nodig hebben of in het geval van brandnetelgier geen extra stikstof nodig hebben. Uien, erwten en bonen kunt u bijvoorbeeld beter geen plantengier geven.
Heermoes bevat veel zwavel en kiezelzuur en kan daardoor ook worden gebruikt om schimmels op bladeren te bestrijden. Wanneer u een aftreksel van alleen heermoes maakt, dan kunt u dit als ‘heermoesthee’ over planten spuiten om ze tegen schimmels te behandelen. Laat de plantendelen in dit geval veel minder lang (24 uur) gisten, anders kan het de bladeren verbranden. Verdun 1 deel heermoesgier met 9 delen water.
(Bron: Archief, AVVN.nl, Seasons, De tuin op tafel Tuinseizoen, Gardeners World Magazine, De Vlinderstichting, Intratuin, Bloemenpark Appeltern. Foto’s: Shutterstock)
