De geschreven en ongeschreven gedragsregels in de trein

Het wordt steeds drukker op de wegen en ook het treinverkeer blijft toenemen. Een zitplaats in de trein is al lang niet meer vanzelfsprekend en met de verwachting dat het aantal treinpassagiers de komende 5 jaar met 16 procent toeneemt, wordt het nog meer dringen geblazen. Met zoveel mensen op elkaars lip liggen irritaties op de loer. Maar wat zijn eigenlijk de (on)geschreven regels?

Huisregels NS

Sommige regels zijn door NS zelf vastgelegd. Deze zijn na te lezen op de website. Daarnaast zijn er veel ongeschreven regels, waar we hieronder ook op in gaan.

In- en uitstappen

Uitstappers hebben voorrang op instappers. Iedereen wil een zo goed mogelijk plekje, maar het werkt vertragingen en veel irritatie in de hand als nieuwe passagiers op het perron zich om de deuren verzamelen op een manier dat vertrekkende passagiers er niet goed door kunnen. En al instappen als er nog mensen aan het uitstappen zijn. Daarom: houd zoveel mogelijk links en rechts van de deuren en geef mensen de gelegenheid om uit te stappen. Is iedereen uitgestapt, dan worden voordringers zeker niet gewaardeerd.

Instappen na het fluitsignaal

De vertrektijd op de borden is het moment dat de trein vertrekt, niet tot wanneer er ingestapt kan worden. De conducteur start eerder al met de vertrekprocedure, om op tijd weg te kunnen rijden. Stap dus tijdig in en niet op het laatste moment. Heeft het fluitsignaal geklonken, probeer dan niet alsnog in te stappen. Het is niet alleen gevaarlijk, het kan ook een storing in de deuren veroorzaken, met vertraging of uitval van de trein tot gevolg. Het zorgt er in elk geval voor dat de trein later vertrekt dan de bedoeling is. De conducteur kan u er overigens ook een boete voor geven. Dit gebeurt in de praktijk niet vaak, maar bent u de pineut, dan kost het u 230 euro.

Bagage

Zoals gezegd is het erg druk op het spoor. Heeft u bagage bij u, plaats deze dan niet op de stoel naast u, of haal uw bagage in elk geval weg op het moment dat u bij een station komt en er nieuwe passagiers instappen. Plaats de bagage zo mogelijk op uw schoot of op de grond of in het daarvoor bedoelde rek. Is dat laatste voor u te zwaar, dan wil één van uw medepassagiers vast wel even helpen.

(Vouw)fiets mee in de trein

Fietsen mogen tijdens de spits ( tussen 6.30 – 9.00 uur en 16.00 – 18.30 uur) niet mee in de trein. Die mogen alleen tegen betaling mee buiten de spits. Vouwfietsen mogen altijd mee, maar plaats die dan wel op een plek waar ze geen zitplek blokkeren en zorg dat ze niet kunnen omvallen bij de eerste de beste bocht, zodat ze niemand verwonden.

Zitplaatsen

Het is niet alleen vervelend als er bagage op zitplekken neergelegd wordt, ook in het geval van een tweezitsbank zijn er irritaties. En wel als mensen dan aan het gangpad gaan zitten en zo de lege stoel naast hen blokkeren. Schuif daarom door naar het raam. Voor vierzitters geldt de ongeschreven regel dat u op rustige momenten voor zover mogelijk niet tegenover elkaar gaat zitten, maar kruislings. Dan heeft iedereen genoeg beenruimte. Is het zo druk dat de vierzitter drukker bezet is, sta dan even op als u aan het gangpad zit en iemand aan de raamkant wil uitstappen of schuif door als er een raamplek vrij komt.

Opstaan voor een ander

Met speciale borden wordt aandacht gevraagd voor zwangere vrouwen, ouderen of mindervalide reizigers. Maar ook als die borden niet in de buurt zijn wordt er verwacht dat mensen opstaan voor een ander.

Binnendeuren

Als een coupé deuren heeft gelden er ook ongeschreven regels. Klapdeuren dienen naar binnen geopend te worden, zodat ze niet tegen de knieën van nietsvermoedende passagiers op klapstoeltjes aan de andere kant op het balkon aan botsen. En bij deuren die automatisch na een aantal seconden dichtgaan, wordt het door uw medepassagiers zeer gewaardeerd als u de deurklink indrukt, zodat de deur weer wat langer geopend blijft en zij er niet net tussen komen op het moment dat zij achter u aan lopen.

Houd het netjes

Een grote irritatie van treinreizigers is het als andere passagiers hun voeten op de bank leggen. Iedereen wil graag schoon zitten, dus het zou eigenlijk vanzelfsprekend moeten zijn, dit gedrag achterwege te laten. Overigens is het ook niet toegestaan de voeten op een krant of tas te leggen. Dit omdat het voor andere passagiers dan nog steeds een drempel geeft om te vragen of zij daar mogen zitten.

Qua afval is de trein soms een wat lastige plek, de vuilnisbakjes zijn klein en raken snel vol. Is het laatste het geval, dan wordt van u verwacht dat u het meeneemt en op het perron in de afvalbak gooit. Maakt u in de trein gebruik van de afvalbakjes, zorg er dan voor dat het deksel niet dichtklettert. Dit maakt zo’n hard geluid dat uw medepassagiers zich een ongeluk schrikken.

Eten in de trein

Het is toegestaan om te eten en te drinken in de trein. Al kan zeker niet iedereen de geurtjes die daar onherroepelijk bij vrijkomen waarderen. Of het nou om vieze geurtjes gaat (dit is vaak persoonlijk) of juist om lekkere geurtjes, aangezien die de trek aanwakkeren. De vraag is daarnaast of u in een overvolle trein een patatje mét mee wilt nemen, met het risico dat u een ander een vlek bezorgt, maar dat is een ander verhaal. Voor eten en drinken geldt dus: houd rekening met uw omgeving en laat geen vieze verpakkingen slingeren.

Herrie

Voor de stiltecoupé geldt dat het daar echt helemaal stil moet zijn. U herkent de betreffende coupé aan de stickers. Dus gaat uw telefoon toevallig (die vanzelfsprekend wel op stil staat) en wilt u die opnemen, verlaat de coupé dan (tijdelijk). En nee, ook fluisteren geldt niet als stil zijn. Zit u in de stiltecoupé en is het er niet stil, wijs er dan vriendelijk op dat het een stiltecoupé is. Mensen zijn zich hier niet altijd van bewust.

Buiten de stiltecoupé geldt overigens voor de gehele trein dat medepassagiers niet gestoord mogen worden met luide (telefoon)gesprekken of muziek. Hieronder valt ook het luisteren van muziek met een koptelefoon of oortjes in. Zet het geluid dan niet zo hard dat de mensen om u heen nog steeds ‘meegenieten’. En voert u een zeer persoonlijk (telefoon)gesprek? Bedenk u dan nog eens dat er vele oren meeluisteren. Sommige mensen smullen van andermans problemen of roddels, maar dat geldt zeker niet voor iedereen.

Roken

Het is niet toegestaan te roken in de trein en dat geldt óók voor de elektronische sigaret. Op het perron mag er in beide gevallen alleen binnen de rookzones gerookt worden. Steek dus niet al aan het begin van het perron een (e-)sigaret op, maar pas als u zich bij de rookzone bevindt.

Persoonlijke verzorging

Iedereen heeft het druk, dus waarom de tijd in de trein dan niet benutten om te doen waar u thuis niet meer aan toegekomen bent? Maar wees u bewust dat het één van de grootste trein-ergernissen is als mensen de trein als hun ‘badkamer’ gebruiken. Daaronder valt het spuiten van deodorant of parfum, het lakken of knippen van de nagels en het borstelen van de haren. En schoenen? Houd die vooral aan als het aan uw medepassagiers ligt.

Slapen in de trein

Sommige mensen kunnen het: slapen in de trein en op tijd wakker worden bij het gewenste station. Of ze zetten de wekker van hun telefoon natuurlijk. Maar bedenk u dat degenen om u heen niet zitten te wachten op gesnurk en het over het algemeen ook niet wordt geaccepteerd als u zich tijdens het slapen tegen uw naaste passagier aan vlijt. Geen snurker of zijslaper: dan wensen uw medepassagiers u welterusten. Al zal de conducteur u bij het controleren van de kaartjes wel wekken.

Plaatsnemen in de eerste klas

Bij drukte mogen passagiers met een kaartje of abonnement voor de tweede klas niet zonder toestemming in de eerste klas plaatsnemen. Wel geeft de conducteur hier soms toestemming voor, al dan niet via de intercom. Meldt de conducteur zich niet, dan kunt u het nog altijd zelf vragen.

Drukte melden

Tenslotte, het wordt zoals gezegd steeds drukker, maar er is wel een manier om bij NS aan te geven dat u hier last van heeft. Dit kan als u gebruik maakt van de NS-app. Hierin kunt u bij uw traject drukte melden. Die meldingen worden geanalyseerd en gebruikt bij het maken van prognoses én bij het actueel en betrouwbaar houden van de drukte-indicator. Zo kan NS de dienstverlening verbeteren, bijvoorbeeld door het verlengen van treinen op bepaalde trajecten. U kunt de ergste drukte overigens ook vermijden door buiten de spits te reizen, voor zover dit mogelijk is.

Lees ook: de ongeschreven gedragsregels in de supermarkt.
De ongeschreven gedragsregels in het vliegtuig.
De ongeschreven gedragsregels op het terras.
500 roltrapongelukken per jaar, maakt u wel veilig gebruik van de roltrap?

(Bron: NS, AD, NOS, Radar, 3pm)