Vlagprotocol voor 4 en 5 mei: dit zijn de regels

Voor veel Nederlanders zijn de Nationale Herdenking op 4 mei en Bevrijdingsdag op 5 mei dagen van bezinning en herdenking. Maar hoe zit het dan ook alweer met het hijsen en uithangen van de vlag? Hieronder vertellen we u meer over het vlagprotocol op deze dagen.

Geen wettelijke regels voor het gebruik van de vlag

Nederland kent geen wettelijke regels voor het gebruik van de vlag, alleen voor het vlaggen vanaf Rijksgebouwen. U mag als burger, bedrijf of organisatie dan ook op alle dagen van het jaar de vlag uithangen. Bijvoorbeeld tijdens een feestelijke gebeurtenis, zoals een huwelijk of het slagen voor een examen. Ook halfstok vlaggen bij een overlijden mag.

Nederlandse vlag
Lees ook: Koningin Wilhelmina bepaalt de kleuren van de Nederlandse vlag op 19 februari 1937

Wel zijn er bepaalde gewoonten en protocollen

Dat er geen wettelijke regels zijn voor vlaggen, betekent niet dat er überhaupt geen regels zijn. Er zijn namelijk wel degelijk gewoonten en protocollen voor het uithangen van de Nederlandse vlag, zo ook voor de Nationale Herdenking op 4 mei en Bevrijdingsdag op 5 mei. Deze zijn terug te vinden in de zogenoemde algemene vlaginstructie, opgesteld door de (voormalige) minister-president. Burgers, bedrijven en organisaties kunnen dit volgen als richtlijn.

Een wimpel wordt nooit opgehangen op 4 en 5 mei

Wellicht ten overvloede, maar laten we ermee beginnen dat er op 4 en 5 mei geen oranje wimpel wordt opgehangen. De Nederlandse vlag wordt alleen uitgestoken met wimpel op Koningsdag en verjaardagen van de prinses van Oranje, koningin Máxima en prinses Beatrix. Bij alle andere gelegenheden hangt de vlag zonder oranje wimpel uit.

Vlagprotocol voor de Nationale Herdenking op 4 mei

In de algemene vlaginstructie wordt verder opgeroepen om de vlag tijdens de Nationale Herdenking op 4 mei van 18.00 uur tot zonsondergang halfstok te hangen. Tijdens de herdenking kunnen andere vlaggen, zoals de gemeentevlag, ook halfstok worden gehangen.

Vlagprotocol voor Bevrijdingsdag op 5 mei

Tijdens Bevrijdingsdag op 5 mei mag de nationale vlag van zonsopkomst tot zonsondergang in top. De vlag ’s nachts toch laten hangen? Dan is het een gebruik de vlag te verlichten, waardoor de kleuren goed zichtbaar zijn. De vlag mag ook gecombineerd worden met de gemeentevlag, provincievlag of vlaggen van andere landen die bij de bevrijding betrokken zijn.

Op 15 augustus vlaggen voor het formele einde van de Tweede Wereldoorlog

Ruim 3 maanden later, op 15 augustus, wordt overigens ook het officiële einde van de Tweede Wereldoorlog herdacht. Deze dag wordt er uitgebreid gevlagd vanaf rijksgebouwen en ook particulieren kunnen de vlag in top uithangen (dus niet halfstok). Wanneer 15 augustus op een zondag valt, vlaggen we de daaropvolgende dag.

Goed om verder nog op te letten

Verder zijn er nog een paar andere gebruiken in het algemeen. Zo mag een gehesen vlag nooit de grond raken of het verkeer hinderen. Ook is het de gewoonte dat u de vlag niet laat hangen tussen zonsondergang en zonsopkomst. U krijgt er geen boete voor, maar gebruikelijk is het niet.

(Bron: Nationaal Comité 4 en 5 mei, Rijksoverheid, Het Koninklijk Huis. Foto: Shutterstock)

Geef een reactie

Reacties (7)

    JokeG says:

    Is het zo dat als de vlag halfstok wordt gehangen deze eerst tot de top gehesen moet worden en dan naar beneden tot halfstok. Dus niet tot halverwege hijsen?

    Nijn says:

    Op de website van het Comité staat het volgende:
    Het Nationaal Comité 4 en 5 mei roept alle inwoners op om op 4 mei de gehele dag de vlag halfstok te hangen (van zonsopgang tot zonsondergang).

      kenneth says:

      Steek die regels maar op een plek waar het daglicht niet komt.als ik de vlag uithang doe ik dat op mijn manier en niet hoe de corrupte oorlog hitsende regering en overheid dat wil.

    Colleke60 says:

    Vergeet niet dat een oranje vlaggenstok dop dienst doet als wimpel, dus heb ik deze wit gespoten en een losse wimpel genomen anders klopt het niet op geen koninklijkhuis dagen zoals op 4&5 mei.

    Yahooda says:

    Ja dat klopt.
    En bij het strijken van de vlag vóór zonsondergang, vanaf halfstok weer even naar de top.
    Ik kan mij nog herinneren dat als we terug kwamen van dodenherdenking mijn vader onze vlag de rest van de avond in top hing..
    Op Wikipedia lees ik ‘Van 1994 tot 2001 werd op Dodenherdenking, tijdens het spelen van het Wilhelmus na het in acht nemen van de twee minuten stilte om 20.00 uur, de vlag in top gehesen. Tegenwoordig mag de vlag tot zonsondergang (wanneer zij wordt gestreken, op 4 mei rond 21.10 uur) halfstok blijven hangen.’
    Ik heb het over de jaren ’70 dus ik denk dat het al een gewoonte was vóór 1994.

    Yahooda says:

    Vreemd dat het Nationaal comité 4 en 5 mei (‘de hele dag halfstok’) en bepaalde gemeenten (‘3 mei’) afwijken van de vlagonstructie van de Rijksoverheid.

    Michiel Emmery says:

    Bij rouw met de vlag halfstok mag de vlag niet kunnen wapperen, dus moet deze afgebonden zijn.
    Immers: een wapperende vlag is een uiting van vreugde.