thuiswonende ouderen

Schrijnende omstandigheden bij thuiswonende ouderen die meer zorg nodig hebben

Ouderen blijven tegenwoordig zo lang mogelijk thuis wonen. Dat gaat goed, tótdat er meer zorg nodig is. Want ondanks dat de overheid belooft dat ouderen ook thuis zorg krijgen, zoals voorheen in het verzorgingshuis, is dat in de praktijk vaak niet zo. Verpleeghuizen en ziekenhuizen zitten vol en verzorgingshuizen zijn verdwenen. De thuiszorg heeft bovendien te kampen met personeelstekorten. Dat blijkt uit onderzoek van het onderzoeksjournalistieke televisieprogramma Zembla van BNNVARA. Waarbij thuiswonende ouderen en hun huisartsen gevolgd zijn, om de gevolgen van het ‘langer thuis’-beleid in de praktijk te bekijken.

Huisartsen luiden de noodklok

Sinds een aantal jaar moedigt de overheid ouderen aan om zo lang mogelijk thuis te wonen. Ouderen met een lichte zorgvraag gaan niet langer naar het verzorgingshuis, maar krijgen hun zorg thuis. Dit scheelt een hoop geld: door de verzorgingshuizen te sluiten en een groot deel van de ouderenzorg naar gemeentes over te hevelen, bezuinigt de overheid miljarden euro’s. Eind 2019 luiden duizenden huisartsen de noodklok. Hun thuiswonende ouderen kunnen nergens terecht en mantelzorgers vallen om. De juiste zorg regelen is bijna onmogelijk, omdat het systeem veel te complex is. December 2019 presenteren ze hun zorgen bij het ministerie van Volksgezondheid. Veel van hun tijd gaat op aan visites rijden en aan het zoeken naar passende zorg. De huisartsen bellen met talloze thuiszorgorganisaties, maar er is vaak te weinig personeel om nog een oudere te verzorgen. Ze bellen met verpleeghuizen, maar daar blijven de wachtlijsten groeien. En ze bellen met het ziekenhuis, als er nergens anders plek is voor hun oudere patiënt. Huisarts Idris Brouwer: “Het lijkt wel alsof iedereen ‘nee’ kan zeggen, behalve de huisarts.”

Ziekenhuisbedden te lang bezet

“Ik zou geen huisarts willen zijn op dit moment”, zegt geriater Kees Kalisvaart van het Spaarne Gasthuis in Haarlem tegenover Zembla. “Dit is bijna oorlogsgeneeskunde.” De ouderen komen bij hem in het ziekenhuis terecht, nadat ze thuis – vaak letterlijk – zijn omgevallen. Veel van hen blijken er erger aan toe, dan ze zelf inzien. Ze kunnen niet zomaar terug naar huis, dus moet een andere vorm van zorg worden gevonden. Maar ook vanuit het ziekenhuis is die moeilijk te vinden. Het gevolg: de oudere ligt soms weken te wachten, terwijl hij of zij allang klaar is met de ziekenhuisbehandeling. Omdat de ouderen in het ziekenhuis een bed bezet houden, moeten geplande operaties worden uitgesteld. Ook gaat in het ziekenhuis de Spoedeisende Hulp soms even dicht en moeten ambulances doorrijden naar een ander ziekenhuis. Peter Langenbach, bestuursvoorzitter van het Maasstad Ziekenhuis te Rotterdam, maakt zich zorgen: “De huisartsen lopen over, de ouderenzorginstellingen lopen over, de ziekenhuizen lopen over… het hele systeem staat onder druk.”

Aartsdom geweest om verzorgingshuizen te sluiten

Bart Meijman, één van de huisartsen die zich heeft verenigd in actiegroep Het Roer Moet Om, vindt dat er in Den Haag een grote fout is gemaakt: “Het is aartsdom geweest om toen die verzorgingshuizen zo radicaal te sluiten.” Geriater Kalisvaart beaamt dit: “Je hebt nu mensen die in het ziekenhuis terechtkomen, die daar niet zouden zijn, als ze gewoon goede zorg in een verzorgingshuis hadden. En je hebt mensen die nu naar het verpleeghuis gaan, die anders in het verzorgingshuis zouden blijven.” Een ziekenhuisbed is met gemiddeld 800 euro per dag een stuk duurder dan een bed in een oudereninstelling.

De mening van minister De Jonge

Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid geeft eerder aan geen heil te zien in het verzorgingshuis: “Terug naar vroeger is niet de oplossing voor morgen. Maar wat ik wel vind, is dat we op zoek moeten naar nieuwe vormen van wonen en zorg. En dat gaat op dit moment niet hard genoeg, dus dat moeten we harder stimuleren.” Op dinsdag 11 februari 2020 blijkt dat er dit jaar tot 475 miljoen euro te kort is voor de langdurige zorg aan ouderen en gehandicapten. Doordat Nederlanders steeds ouder worden, blijven ze steeds langer thuis wonen, waardoor ze meer zorg nodig hebben als ze uiteindelijk in een verpleeghuis belanden. Woensdag 12 februari reageert de minister dat het kabinet inderdaad “fors” meer geld moet uittrekken voor de verpleeghuiszorg. “Dat kan niet anders” nu uit een prognose blijkt dat deze zorg dit jaar 342 tot 475 miljoen euro tekort dreigt te komen.

Bekijk de verhalen

In de uitzending ‘Geen plek voor ouderen’ van Zembla van donderdag 13 februari 2020 zijn de verhalen te zien van verschillende thuiswonende ouderen en hun huisartsen. U kunt de aflevering online terugkijken.

(Bron: Zembla, ANP)

Geef een reactie

Reacties (5)

    Dyan says:

    Zit bij de basis al fout, want ook aan goede huishoudelijke hulp ontbreekt het, om te ondersteunen met de dingen die je niet meer zelf kunt, zodat je verder uitgeput raakt geen boodschappen in huis hebt, slecht eet, verzwakt en valt. Mag je toch nog naar het verpleeghuis……..goed geregeld toch de zorg in Nederland!

      Nientje says:

      Wat ik ook belachelijk vind is dat als clienten een herindicatie aanvragen voor huishoudelijke hulp ze 4 tot 6 weken moeten wachten op antwoordwoord van de WMO, dat moet en kan toch anders

    oosterwijck says:

    Zit bij de VVD regering fout. …. Die corrupte partij kort op alles wat geld kost voor de bevolking. Noem eens een onderwerp waar niet op bezuinigd wordt. Waar géén problemen zijn. De VVD heeft alles, in 15 jaar, kapot gemaakt waar 50 jaar aan opgebouwd is. de onttakeling begint bij de kraam zorg en eindigt bij de terminale zorg, met alles daar tussenin. Er is niets meer in dat land, aan publieke voorzieningen, dat nog fatsoenlijk functioneert.

    Terb says:

    Als 75 plusser heb ik er voor gekozen mijn partner , van 2011 tot 14-02-2018 , datum van overlijden , thuis te verzorgen . Die keuze heb ik gemaakt , omdat ik heb ervaren , binnen mijn familie , hoe het leven in een verzorgingshuis verloopt , ondanks de onuitputtelijke verzorging . Het is inmiddels , na alle publicaties de laatste tijd , wel duidelijk , dat deze situatie de komende tientallen jaren niet zal verbeteren . Het is een zware maar ook een liefdevolle opgave . Mijn advies is daarom ook , bent U fysiek en psychisch in goede vorm en doortastend en ondernemend en heeft Uw onderkomen voldoende ruimte voor eventuele aanpassingen , doe het , het geeft zo een vertroosting voor en na het overlijden , thuis . Echter , een waarschuwing vooraf , de problemen waar ik voor heb gestaan , zoals , een verkeerde dementie diagnose , een mislukte dagopvang , een niets zeggend keukentafel gesprek met een onervaren gemeente ambtenaar , drie afwijzingen verzoek traplift , een aanpassing van de woning met veel bouwkundige missers , problemen met het CAK , eigen bijdragen WMO en WLZ , veranderingen in de wet waren nog niet opgenomen in hun systeem . Tot slot , laat U zich door deze opsommingen niet ontmoedigen . U krijgt er zoveel liefde voor terug , zowel voor als na het overlijden van Uw partner !

      oosterwijck says:

      Geachte Terb,
      Ontroerend zo als U over Uw partner praat. Partners met Uw instelling zijn steeds vaker nodig en daar stuurt de overheid ook duidelijk op aan, door hun bezuinigingsdrang en totale onverschilligheid aangaande de mens in de herfst van het leven. De andere, meer zakelijke problemen, die U had met de vele instanties, zijn daar een gevolg van. Het overhevelen van verantwoordelijkheid van de zorg, schept voor vele instanties een leuke inkomstenbron (er wordt lustig op los gefraudeerd), mits ze iedereen afwijzen die om een financiele bijdrage komt vragen. Met als enige doel: de zorg om zeep helpen. Als de overheid haar verantwoording had blijven nemen, waren U veel tegenwerking en stress bespaard gebleven. En waren de laatste 7 jaren van U samen nog mooier geweest. Er zijn ook op een zachtere manier bezuinigingen mogelijk. Als zorg versnippering van zorg. Waarbij mensen toch hun noodzakelijke hulpmiddelen ontvangen. Bijvoorbeeld: een trpalift is aanzienlijk goedkoper als een plaats in een zorginstelling. Maar zelfs die bezuiniging is niet voldoende. Nee, U moet ook nog een afgezeikt worden met totale afwijzingen. Ik hoop dat U blijft reageren op de passende onderwerpen bij Omroep Max en dat U ook op andere manieren Uw ervaringen openbaar maakt. We zijn hard op weg naar een reddeloze samenleving.