Hoe zit het? Wanneer wordt een traumahelikopter ingezet en waarom vliegt de patiënt lang niet altijd mee?
Publicatiedatum: 8 juli 2025
Ogenschijnlijk simpele vragen zijn vaak het moeilijkst om te beantwoorden. In de rubriek Hoe zit het? proberen wij elke week het antwoord te vinden op zulke vraagstukken. Deze keer: wanneer wordt een traumahelikopter ingezet en waarom vliegt de patiënt lang niet altijd mee?
Hoe is de traumahelikopter ontstaan?
De traumahelikopter vliegt sinds 1995 in Nederland. Het idee ervoor ontstaat al in de jaren 80, wanneer de Nederlandse wegen drukker worden en ambulances moeilijker op hun locatie kunnen komen. De ANWB heeft de traumaheli’s in Nederland opgezet, in samenwerking met het ziekenhuis van de Vrije Universiteit in Amsterdam. Daarna groeit het uit tot een landelijk netwerk. Tegenwoordig zijn er 4 standplaatsen voor deze traumaheli’s: Amsterdam, Groningen, Nijmegen en Rotterdam. Er zijn 5 traumahelikopter en 2 ambulancehelikopters. In totaal vliegen ze zo’n 9.000 keer per jaar uit.
Welke functie heeft een traumahelikopter en wanneer wordt het ingezet?
De traumaheli wordt ingezet om een arts en verpleegkundige zo snel mogelijk naar de juiste locatie te brengen. Het is geen vervanging voor een ambulance, maar een aanvulling. In een traumahelikopter zit standaard een team van 3 mensen: een piloot, een arts en een verpleegkundige. Zij worden het Mobiel Medisch Team (MMT) genoemd. Ze komen in actie bij ernstige (verkeers)ongelukken, aanrijdingen met hoge snelheid, een val van hoogte, meerdere ernstige slachtoffers, schiet- of steekverwondingen, een bedreigde luchtweg, reanimatie van een kind, verdrinking, verbranding of als de ambulance een (te) lange aanrijtijd heeft.
Waarom gaat een patiënt niet altijd mee in de helikopter?
Het doel van een traumahelikopter is om de arts en verpleegkundige zo snel mogelijk op locatie te krijgen. En dus niet om een patiënt zo snel mogelijk te vervoeren. Daarom gaat een patiënt lang niet altijd mee in de helikopter. Het MMT is meer geschoold en getraind om op straat handelingen uit te voeren, dan ‘normaal’ ambulancepersoneel. Zo mogen ze iemand onder narcose brengen, intuberen (een slang in de keel aanbrengen om zuurstof toe te kunnen dienen) of zelfs een kleine operatie op straat uit te voeren. Daarna is het zorg dat de patiënt in het ziekenhuis terecht komt. Vaak is dat het handigste via de weg in een ambulance. Ook omdat de traumahelikopter niet altijd in de buurt van het ongeval kan landen.
Wat is het verschil tussen een traumahelikopter en een ambulancehelikopter?
In het begin van dit artikel schrijven we al dat er ook 2 ambulancehelikopters in Nederland zijn. Waar verschillen die in van de traumaheli’s? Dat antwoord is simpel. Op de Waddeneilanden zijn geen ziekenhuizen. Wanneer een patiënt met spoed naar het ziekenhuis moet, wordt de helikopter ingezet. In dit geval is het dus wél de bedoeling om patiënten te vervoeren. Daarnaast is de cabine groter dan bij een traumaheli, waardoor ook familieleden meekunnen vliegen.
Hoe is het om de piloot te zijn van een traumaheli?
Benieuwd hoe het werk van een traumahelikopter-piloot eruit zien? Piloot George Stallen vertelt in onderstaande video van de ANWB hoe zijn dag eruit ziet.
(Bron: ANWB, AD, Rijnmond, Erasmus MC. Foto: VanderWolf Images/Shutterstock)
