Van bankvolmacht tot levenstestament: dit zijn verschillende volmachten waar u uit kunt kiezen

Veel mensen regelen op een bepaald moment een volmacht. Dat kan handig zijn wanneer u ouder wordt, ziek bent of vooruit wilt kijken naar de toekomst. Maar welke volmachten zijn er? En wat is voor u de beste keuze? In dit artikel leggen we het uit.

Wat is een bankvolmacht?

Met een bankvolmacht geeft u iemand toestemming om uw rekening(en) te beheren. Denk aan geld opnemen, betalingen doen of geld overmaken. U vraagt dit eenvoudig aan bij uw bank, vaak kosteloos. De volmacht geldt alleen voor de bank(en) waar u deze heeft aangevraagd.

Belangrijk om te weten: een bankvolmacht stopt zodra u niet meer wilsbekwaam bent, bijvoorbeeld door dementie. Daarom is een bankvolmacht vaak vooral geschikt als praktische oplossing op korte termijn, bijvoorbeeld bij een ziekenhuisopname.

Een financiële en medische volmacht

Een financiële en medische volmacht gaat een stapje verder en blijft geldig, ook wanneer u uw wilsbekwaamheid verliest. Meestal wordt dit opgesteld door een notaris, maar u kunt dit bijvoorbeeld ook vragen aan uw huisarts of zelf doen. Hier komen we later op terug.

Met een financiële volmacht geeft u iemand de bevoegdheid om niet alleen uw bankzaken te regelen, maar ook andere financiële handelingen uit te voeren, zoals het beheren van vastgoed, het doen van schenkingen of het vertegenwoordigen bij instanties zoals de Belastingdienst.

Een medische volmacht is een document waarmee u iemand toestemming geeft om namens u beslissingen te nemen over uw gezondheidszorg en persoonlijke verzorging als u dat zelf niet meer kunt. Dit kan bijvoorbeeld gaan om het kiezen van behandelingen, het accepteren of weigeren van medische ingrepen, of het regelen van dagelijkse zorg.

U kunt meerdere personen aanwijzen als uw gevolmachtigde(n), bijvoorbeeld uw kinderen samen. Aanvullend kunt u nog iemand aanwijzen waarmee de gevolmachtigde in bepaalde situaties verplicht is om te overleggen, die toezicht houdt en kan ingrijpen als er iets misgaat. Dat voorkomt soms ruzies of wantrouwen binnen de familie. De kosten hangen af van de aard en de inhoud van de volmacht.

Het verschil met een levenstestament

Een levenstestament is een notariële akte waarin u meerdere volmachten samenbrengt. Meestal bevat het een financiële volmacht en een medische volmacht. Dit is dus een compleet plan voor zowel geldzaken als persoonlijke en medische beslissingen voor het geval u niet meer zelf kunt beslissen.

De kosten voor een levenstestament beginnen gemiddeld rond de 650 euro. De uiteindelijke kosten zijn ook afhankelijk van uw wensen en situatie. Ieder notariskantoor heeft zijn eigen prijs en service.

Welke volmacht past bij u?

Om te bepalen welke volmacht het beste bij u past, is het belangrijk om eerst te kijken wat u wilt regelen en in welke situatie. Een bankvolmacht is handig voor eenvoudige, kortdurende bankzaken, bijvoorbeeld tijdens een ziekenhuisopname. Als u wilt dat iemand ook grotere financiële beslissingen kan nemen of medische keuzes kan maken als u dat zelf niet meer kunt, zijn een financiële of medische volmacht of een levenstestament geschikter.

Twijfelt u? Dan kunt u informatie inwinnen bij uw bank, een notaris, uw huisarts of betrouwbare websites zoals Rijksoverheid.nl om te bepalen welke volmacht het beste bij u past.

Een volmacht of levenstestament zelf opstellen: een onderhandse volmacht

We benoemden het al even, maar u kunt een levenstestament of volmacht ook zelf opstellen (of iemand die die bevoegdheid hiertoe heeft om hulp vragen). Dit hoeft niet per se via een notaris. Dat heet een onderhandse volmacht. Hier zitten wel risico’s aan vast. Als de tekst juridisch niet helemaal klopt of niet duidelijk is, erkennen banken, instanties of artsen de volmacht mogelijk niet. Ook kunnen er misverstanden of ruzies binnen de familie ontstaan.

Een notaris controleert daarnaast of u wilsbekwaam bent op het moment van vastleggen en ondertekenen van de notariële akte. Zo kan hierover achteraf geen discussie ontstaan. De notaris bewaart de akte en geeft u één of meer afschriften. U bepaalt wie er verder een afschrift ontvangt, bijvoorbeeld uw vertrouwenspersoon, de bank (het financiële deel) en uw huisarts of behandelend arts (het medische deel).

Met uw toestemming kan de notaris uw volmacht of levenstestament ook inschrijven in het Centraal Testamentenregister (CTR). De inhoud van de akte is niet zichtbaar in het register. Alleen of iemand een volmacht of levenstestament heeft gemaakt en of deze nog geldig is. Instanties of andere partijen kunnen daarover (via de notaris) dan navraag doen.

Lees ook: Wel een erfenis, maar geen testament: bij wie komt uw nalatenschap dan terecht?

(Bron: Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie, Notaris.nl, Rijksoverheid, Dementie.nl, Rijksoverheid, Rabobank Foto: Shutterstock)