Dit doet de (buiten)temperatuur met uw smaakbeleving

Waar we in de winter regelmatig een stoofschotel of stamppot eten, worden deze gerechten in de zomer vaak van tafel geschoven om plaats te maken voor een frisse salade of verkoelende lekkernij. Maar waarom doen we dit? En in hoeverre heeft de temperatuur invloed op onze smaak?

Warmte die vrijkomt

Wanneer u eet, gebeurt er in uw lichaam iets dat ‘dietary induced thermogenesis’ heet. Dit betekent dat er warmte vrijkomt, wanneer er voedsel wordt verteerd. Vooral eiwitrijk voedsel zoals bonen en vlees leveren een verhoogde temperatuur op.

Als het buiten kouder is, vraagt ons lichaam daarom automatisch om een stevigere kost. Wanneer het buiten warm is, willen we dat ons lichaam zo min mogelijk warmte afgeeft. Dan zoeken we meer naar verkoeling en neigen we naar gerechten die het lichaam makkelijk verteert.

Historische verklaring voor stevige kost

Er is ook een historische verklaring waarom we in de winter meer neigen naar stamppot, dan naar een salade. Het feit dat ‘zwaarder voedsel’ het lichaam meer warmte geeft, was vroeger van groot belang toen er nog geen centrale verwarming was. Het was een natuurlijk middel tegen de vrieskou die de temperatuur van ons lichaam doet verhogen.

Daarnaast is stamppot zo’n 100 jaar geleden het enige dat er is in de winter.  Er heerst veel schaarste, dus eten mensen veel ‘bewaargroentes’. Denk aan boerenkool, aardappels, wortels en pastinaak. Inmiddels hebben deze gerechten voor velen dan ook iets nostalgisch en vertrouwds.

Ook associaties spelen een belangrijke rol

Naast de werking van het lichaam en het historische perspectief spelen volgens Bram Cramwinckel, oprichter van het Centrum voor Smaakonderzoek, ook associaties die we ergens bij hebben een belangrijke rol. Als u bij bepaald voedsel een goed gevoel heeft, bijvoorbeeld vanwege het achterliggende verhaal of de positieve omstandigheden waaronder u het eet, dan is de kans groter dat u het eten lekker vindt.

Denk bijvoorbeeld aan kleurrijke lekkernijen als watermeloen, witbier, lichtgroene muntthee of een frisse salade. Deze kleuren doen ons denken aan de zomer. Aangezien veel mensen de zomer associëren met leuke omstandigheden, bijvoorbeeld picknicken in het park of met vrienden gezellig naar de ijssalon, heeft dit een positieve associatie.

De invloed van temperatuur op onze smaak

Maar koelt uw lichaam dan ook af van ijs, zoals u opwarmt van een goede gevulde stamppot? Niet per definitie. Door de temperatuur van het ijs in uw buik, koelt u maar heel eventjes af. Even, want het meeste ijs zit vol met suikers en/of vetten en eiwitten. Die stoffen moeten door uw lichaam allemaal worden verwerkt. De spijsvertering komt op gang, waardoor er toch weer warmte vrijkomt.

Wilt u afkoelen? Dan kunt u het beste thee drinken. Doordat u iets drinkt met een hoge temperatuur, krijgen de hersenen een seintje dat het lichaam afgekoeld moet worden. Met als resultaat dat de lichaamstemperatuur juist weer zakt.

Inspiratie voor elk seizoen

Mocht u naar aanleiding van dit artikel trek hebben gekregen of zoekt u voor deze week nog een lekker gerecht, kijk dan eens bij onze recepten voor inspiratie passend bij ieder seizoen.

(Bron: Centrum voor Smaakonderzoek, Wageningen Onderzoek, Marianne Bleumink.nl, Nu.nl, RTL Nieuws, EditieNL Foto: Shutterstock)