Kippenvel: wat is het precies en waarom krijgt u het soms (onverwacht)?
Publicatiedatum: 28 mei 2025
U kent het vast wel kippenvel: ineens staan de haartjes op uw armen recht overeind. Dat gebeurt bijvoorbeeld als u het koud heeft, maar ook bij een spannend moment in een film of een mooi muziekstuk. Maar wat is het precies, en waarom reageert ons lichaam op deze manier? In dit artikel leest u er meer over.
Wat is kippenvel?
Kippenvel, of horripilatie, is een lichamelijke reactie waarbij kleine spiertjes aan de onderkant van uw haarzakjes samentrekken. Hierdoor gaan de haartjes op uw huid rechtop staan. De huid ziet er dan wat bobbelig uit, net als de huid van een geplukte kip, daar komt dan ook de naam kippenvel vandaan.
De oorsprong van kippenvel
Miljoenen jaren geleden is kippenvel van levensbelang geweest. Onze verre, behaarde voorouders hebben deze reactie ontwikkeld om zich beter te beschermen tegen kou. Wanneer de haartjes rechtop gaan staan, ontstaat er tussen de haren een dun luchtlaagje dat werkt als isolatie. Zo houdt het lichaam warmte beter vast en wordt onderkoeling voorkomen. Het is dus een manier om te overleven.
Ook in bedreigende situaties komt kippenvel in die tijd van pas. Bij gevaar gaat het lichaam in de ‘vecht-of-vluchthouding’. De haren gaan rechtop staan om ons groter en indrukwekkender te laten lijken tegenover een vijand. Dit ziet u vandaag de dag nog steeds bij bijvoorbeeld katten of egels.
Adrenaline
Kippenvel ontstaat doordat uw lichaam adrenaline aanmaakt. Dit overlevingshormoon wordt geproduceerd wanneer het lichaam denkt dat er gevaar dreigt, of dat het extra alert moet zijn. Bij grote hoeveelheden adrenaline, bijvoorbeeld bij angst of schrik, wordt het lichaam klaargemaakt om te vechten of te vluchten. Als adrenaline in minder grote hoeveelheid wordt aangemaakt, zoals bij kou of heftige emoties, kan er kippenvel ontstaan.
Kippenvel door emoties en muziek
U krijgt niet alleen kippenvel bij kou of angst. Ook sterke emoties kunnen dit effect veroorzaken. Denk aan ontroering, nostalgie of bewondering. Muziek kan hierin ook een bijzondere rol spelen. Bij bepaalde, onverwachte wendingen in een muziekstuk, reageren onze hersenen alsof er iets onverwachts gebeurt. En omdat onze hersenen niet dol zijn op verrassingen, zetten ze automatisch hun verdedigingsmechanisme in. Dat resulteert in de aanmaak van adrenaline en kunt u kippenvel krijgen.
Waarom krijgt de één sneller kippenvel dan de ander?
Niet iedereen krijgt even makkelijk kippenvel. Het vermoeden is dat dit te maken heeft met de gevoeligheid van het zenuwstelsel en de manier waarop iemand emoties beleeft. Mensen die zich sterk laten raken door muziek bijvoorbeeld, blijken vaker kippenvel te krijgen. Ook speelt erfelijkheid een rol. Bij sommige mensen werken de spiertjes onder de haarzakjes simpelweg sterker of gevoeliger.
(Bron: Margriet, gezondheid.be, npokennis.nl, muziekschool.nl, bodyworlds.nl, drleenarts.nl. Foto: Shutterstock)
