Zangeres Zonder Naam jaar lang geëerd in Leiden

In 2019 is het precies 100 jaar gelden dat Mary Servaes, beter bekend als de Zangeres Zonder Naam wordt geboren. Zij vertolkt decennialang het levenslied en wordt gezien als de koningin van dit genre. Om haar te eren wordt op 10 februari 2019 in haar geboortestad Leiden het Mary Servaes-jaar geopend. 

Mary Servaes-jaar in Leiden

Tijdens het Mary Servaes-jaar worden in Leiden verschillende activiteiten rondom de zangeres georganiseerd. Het themajaar wordt afgetrapt tijdens een nieuwe editie van het Leids Festival van het Levenslied in de Stadsschouwburg, die volledig in het teken zal staan van de Zangeres Zonder Naam. Dit is een betaald evenement, maar er worden ook gratis evenementen georganiseerd. Zo draait het tijdens de Leidse Orgeldag ook allemaal om de Koningin van het Levenslied. Het gaat om een jaarlijks terugkerend evenement waarbij de orgels in veel Leidse kerken door professionele organisten worden bespeeld. De concerten zijn gratis bij te wonen. In 2019 is de Leidse Orgeldag op 1 juni 2019.

Begin van haar carrière

De vrouw waar het in Leiden in 2019 allemaal om draait wordt in augustus 1919 geboren als Maria Bey. Zij is het 8e kind uit een arbeidersgezin en heeft geen makkelijke jeugd. Ook al twintiger gaat het haar niet altijd voor de wind. Zo moet zij noodgedwongen breken met haar ouders, zij zich heeft bekeerd tot het katholicisme. Tijdens de Oorlogsjaren verhuist Mary van Leiden naar Kampen en later naar Maastricht. In Maastricht ontmoet zij haar toekomstige echtgenoot Sjo en begint zij te zingen in cafés. In de Limburgse stad is zij geen onbekende meer, maar in de rest van Nederland kent men Mary dan nog niet. Dit verandert in 1957, als zij de achtergrondzang verzorgt voor een bevriende zanger. Wat zij hier zingt wordt opgenomen en komt uiteindelijk bij de bekende zanger en tekstschrijver Johnny Hoes terecht. Hij denkt aanvankelijk dat hij luistert naar de stem van een kind, maar als hij hoort dat het om een 37-jarige vrouw gaat, nodigt hij haar uit voor een gesprek. Johnny geeft haar uiteindelijk ook de naam Zangeres Zonder Naam. Mogelijk laat hij zich inspireren door de Franse zanger Roland Avellis, die tijdens de Tweede Wereldoorlog door het leven gaat als ‘Chanteur sans nom’, wat zanger zonder naam betekent.

Doorbraak

In 1957 brengt ze haar eerste single Kindergebedje uit, waarmee zij direct succes heeft. Geld verdient zij echter nog niet met haar zangcarrière, want alles gaat rechtstreeks naar de platenmaatschappij. Om zelf ook een inkomen te hebben, ziet zij zich genoodzaakt om het hele land door te reizen om voor uitverkochte zalen te spelen. Doordat zij zoveel optreedt, wordt zij steeds bekender en uiteindelijk mag zij in 1960 haar eerste gouden plaat in ontvangst nemen voor de single Ach vadertje lief, toe drink niet meer. Dit nummer groeit uit tot een van haar klassiekers, samen met latere nummers zoals Mexico en ’t Was aan de Costa del Sol. Vooral die 2 laatst genoemde nummers zijn zeer bekend.

Legendarisch concert

In de jaren 60 en 70 scoort Servaes veel hits, maar daarna wordt het iets stiller rondom de zangeres. Tot 1986. Zij geeft dan een legendarisch optreden in de Amsterdamse poptempel Paradiso, waar zij onder meer haar grote hit Mexico zingt. Deze vertolking wordt opgenomen en belandt in de hitlijsten, waardoor zij een hele nieuwe schare fans aan zich weet te binden. Een jaar later, in 1987, neemt zij uiteindelijk afscheid van haar publiek tijdens een speciaal optreden in de Tilburgse concertzaal 013.

Laatste eer voor Mary

Hoewel zij in 1987 stopt, blijft zij zingen en brengt zij in 1993 nog een laatste plaat uit: Eenmaal in je leven. Daarna leidt zij een teruggetrokken leven en overlijdt zij uiteindelijk in 1998 na een lang ziekbed. Na haar overlijden blijkt hoe veel fans zij nog heeft. Duizenden mensen komen op de dag van haar begrafenis naar haar woonplaats Stamproy om de zangers een laatste eer te bewijzen. Ook anno 2019 is zij nog niet vergeten. Ze wordt gezien als een icoon en haar liedjes worden ook gekend door jongere generaties.

Tijd voor MAX

Ook door haar collega’s wordt Mary Servaes nog steeds bewonderd. Zangeres Marianne Weber is bijvoorbeeld groot fan van haar. Op 8 februari 2019 is zij te gast in Tijd voor MAX om te vertellen over Mary Servaes, die zij ook persoonlijk heeft gekend.

(Bron: Leidsch Dagblad. AD, ANP, redactie Tijd voor MAX)