seizoen

Wat is het verschil tussen een meteorologisch en astronomisch seizoen?

De meteorologische lente begint 1 maart, maar de astronomische lente is in 2024 op 20 maart. Hoe komt het dat er grofweg 3 weken zit tussen de ene start van het seizoen en de andere? We leggen het u uit.

Astronomische seizoenen

De astronomische seizoenen zijn er het langst. Met het kijken naar de hemel kon worden bepaald welk seizoen het was. Volgens National Geographic waren de oude Romeinen de eersten die de 4 seizoenen officieel indeelden. Dat was nog wel op andere momenten dan we nu kennen, vanwege de verschillen in kalenders die ze toen gebruikten en die we nu hebben.

Equinox en zonnewende

Het begin van een astronomisch seizoen wordt gemarkeerd door een equinox (nachtevening) of door een zonnewende. Elk halfjaar is er een equinox, waarbij overal op aarde de dag en nacht vrijwel even lang duren. Dit is in de lente en in de herfst, dan staat de zon loodrecht boven de evenaar.

lente
Lees ook: Hoe zit het? Waarom is de astronomische lente nu pas begonnen?

Nadelen astronomische seizoenen

Aan deze manier van de seizoenen bepalen zitten een paar nadelen. De lengte van een jaar is niet precies 365 dagen, zoals we het aanhouden. Daardoor is het met welke kalender dan ook onmogelijk om te bepalen wanneer de omwenteling van de aarde en de omloopbaan rond de zon is. Daardoor beginnen de astronomische seizoenen elke keer op een ander moment.

21e van de maand

Meestal wordt voor de astronomische start van een seizoen de 21e dag van de bewuste maand aangehouden. De lente van 2024 zou dus horen te starten op 21 maart. Maar door de verschillende factoren, zoals schrikkeljaren, start dit jaar de astronomische lente al op 20 maart.

weercijfers
Lees ook: Hoe worden weercijfers bepaald?

Meteorologisch seizoen

Omdat de wisselende datum voor weersvoorspellers en klimatologen onhandig is, zijn de meteorologische seizoenen in het leven geroepen. Dus om praktische redenen wordt internationaal gebruikt gemaakt van seizoenen per 3 hele maanden. De Societas Meteorologica Palatina is één van de eerste internationale weerorganisaties en besloot in 1780 om de meteorologische seizoenen in te voeren.

‘Veel handiger’

Klimatoloog Derek Arndt legt in 2014 in The Washington Post uit: “Het was veel handiger en minder tijdrovend om te werken met gegevens over een hele maand dan met fracties van maanden. We richten ons in het dagelijks leven meer op maanden dan op de astronomische seizoenen, en onze informatie sluit daar op aan.”

Zo begint op 1 maart de lente, op 1 juni de zomer, op 1 september de herfst en op 1 december de winter. Dit is gebaseerd op de seizoensgebonden verandering van de gemiddelde maandtemperatuur. Zo valt de winter in de 3 koudste maanden van het jaar (december, januari en februari) en de zomer in de 3 warmste maanden van het jaar (juni, juli en augustus). De lente en de herfst zijn dan overgangsperiodes. Daardoor kan het in september en oktober bijvoorbeeld nog steeds behoorlijk warm zijn.

(Bron: National Geographic, KNMI, Weeronline, Margriet. Foto: Ekaterina Pokrovsky/Shutterstock)

Geef een reactie

Reacties (2)

    Istahso says:

    Astrologische start van het seizoen, door sterrenwichelaars bepaald?
    leg me dat maar even uit!

    Arretje says:

    Ja, de officiële term is astronomische herfst. Maar astrologie en astronomie worden wel vaker door elkaar gehaald. 😉 Maar van MAX verwacht je dat niet. Was ook al over het woord gestruikeld maar vond het teveel gedoe om te reageren.