De eikenprocessierups in grote delen van Nederland een probleem

Elk jaar is het weer raak, maar in 2019 maakt de eikenprocessierups het wel heel bont. Het aantal rupsen is verdriedubbeld ten opzichte van 2018 en zorgt overal in het land voor gezondheidsklachten bij mens en dier. Wat houden deze gezondheidsklachten precies in? En wat kunt u eraan doen om overlast tot een minimum te beperken?

Harig uiterlijk

De eikenprocessierups komt vooral in de maanden mei, juni en juli voor op eikenbomen in ons land. De rups is te herkennen aan het harige uiterlijk, maar de zichtbare haren zijn niet de grote boosdoeners. Het zijn de kleine brandhaartjes die voor overlast zorgen. Deze zijn niet met het blote oog te zien. Elke eikenprocessierups heeft honderdduizenden van deze haartjes die onder meer door vervellen en wind in de natuur terecht kunnen komen.

De Eikenprocessierups heeft honderdduizenden kleine, giftige haartjes die jeuk veroorzaken.

Dit veroorzaakt de rups

Wie in aanraking komt met deze haartjes, kan verschillende vervelende klachten krijgen. Het meest ‘gunstige’ scenario is dat er slechts een paar kleine brandhaartjes op de huid terecht komen, waardoor jeukende bultjes ontstaan die binnen een week of 2 weer wegtrekken. Minder geluk hebben mensen die ‘geraakt’ worden door meerdere haren. Zij kunnen heel veel bulten krijgen. Veruit de minst wenselijke optie is dat de brandharen op de tong of in de ogen belanden. De kans dat er in die gevallen een arts aan te pas moet komen is aanzienlijk. Ook mensen die als gevolg van de haartjes een allergische reactie krijgen, kunnen het best contact opnemen met een arts.

Hoe voorkomt u overlast?

Hoewel de kans op aanraking met de gifhaartjes niet tot 0 terug te brengen is, kunt u wel een aantal dingen doen om het risico zoveel mogelijk te beperken. Zo kunt u tijdens een wandeling of fietstocht door de natuur het beste uw hoofd, armen en benen bedekken. Zo voorkomt u dat de haartjes direct op uw lichaam belanden. Als u vermoedt dat er brandhaartjes op uw kleding zitten, kunt u deze het best wassen op 60 graden. Het is handig om deze apart te in de trommel te doen, zodat de andere kleding niet besmet raakt. Verder moet u direct contact met de rupsen of hun nesten vermijden. Heeft u een hond? Zorg er dan voor dat het dier ook wegblijft van de rupsen, want aanraking met de brandharen kan dodelijk zijn voor deze dieren.

Daarnaast is het verstandig om te onthouden dat niet alleen nieuwe, maar ook oudere nesten een gevaar kunnen vormen. Deze blijven soms wel een jaar of 2 hangen en herbergen heel veel brandhaartjes die door de wind verspreid worden. Omdat de gifhaartjes heel moeilijk afbreekbaar zijn, kunnen deze jaren overleven in de natuur.

Toch in aanraking gekomen met de haartjes?

Toch in contact gekomen met de haartjes van een eikenprocessierups? Krab of wrijf dan niet op de plek waar het jeukt. Spoel de plek liever af met lauwwarm water en ga op zoek naar plakband.  Dat klinkt wellicht gek, maar hiermee kunt u de nog aanwezige haartjes van uw huid halen. Als het heel erg jeukt, kunt u crème met menthol aanbrengen. Uiteraard kunt u geen plakband of crème gebruiken als de haartjes op uw tong of ogen zitten. In die gevallen kunt u eerst spoelen met water. Als u last blijft houden, moet u een arts bezoeken.

De verwachting is dat de overlast door de eikenprocessierups nog even aanhoudt. De diertjes zijn lastig te bestrijden en de weersomstandigheden (lees: boven de 20 graden) zijn ideaal, waardoor zij zich snel kunnen verspreiden.

(Bron: WUR, AD, RIVM, GGD)