Steeds vaker geweld op overbelaste huisartsenposten

Artsen en assistentes op huisartsenposten krijgen geregeld te maken met gewelddadige patiënten. Dat blijkt uit onderzoek van Trouw. Zeker de helft van alle door de krant onderzochte praktijken wordt eens in de week geconfronteerd met patiënten die zich onbehoorlijk gedragen. Volgens de artsen komt dit mede doordat mensen vinden dat zij altijd bij de posten terecht moeten kunnen, ook als er geen sprake is van spoed. 

Veranderende kijk op huisartsenposten

Huisartsenposten in Nederland worden anno 2019 anders gebruikt dan voorheen. Ze zijn bedoelt voor spoedgevallen, maar worden steeds vaker benaderd door mensen die overdag gewoon weg geen tijd hebben of maken om naar de eigen huisarts te gaan. Als zij ’s avonds een lichamelijke klacht krijgen, bellen zij naar de huisartsenpost. Ook als hun klacht helemaal niet spoedeisend is. Assistentes van de posten moeten deze patiënten nee verkopen, wat hen lang niet altijd in dank wordt afgenomen. Ruim de helft van de posten die meedoen aan het onderzoek van Trouw, krijgen eens per week te maken met agressief gedrag via de telefoon als zij iemand een ongewenst antwoord geven.

Fysiek geweld

Ook fysiek geweld komt voor. Op 14 van de 100 onderzochte huisartsenposten wordt personeel een paar keer per jaar aangevallen door patiënten. In 17 gevallen gaat het om 1 geval per jaar. Op 69 locaties is er minder dan 1 geweldsincident per jaar, maar gedreigd met geweld wordt er wel vaak. 21 huisartsenposten hebben hier wekelijks mee te maken, 31 van de 100 eens per maand. Op 48 locaties gebeurt dit nooit.

Meer geweld dan 5 jaar geleden

Over het algemeen hebben de artsen en hun assistenten het idee dat zij vaker te maken krijgen met geweld dan 5 jaar geleden. Volgens de respondenten komt dit -zoals al gezegd- door de manier waarop mensen de huisartsenposten tegenwoordig gebruiken. Zij zijn gewend dat alles en iedereen 24 uur per dag bereikbaar is, maar dat geldt niet voor de huisartsenzorg.

De huisartsenpost in Delft heeft een handig overzicht van wanneer een belletje of bezoek aan de huisartsenpost wél of niet nodig is.

Inefficiënt gebruik van de huisartsenzorg

Deze veranderende houding tegenover de zorg die geleverd wordt op de huisartsenposten is volgens MAX-huisarts Ted van Essen een landelijk probleem. Het zorgt volgens hem niet alleen voor meer geweld op de posten, maar ook voor inefficiënt gebruik van de huisartsenzorg. “Mensen beseffen soms onvoldoende dat de eigen huisarts betere hulp kan bieden,  omdat die de voorgeschiedenis kent. Je bent dus vrijwel altijd beter af met je eigen huisarts, behalve als het probleem niet kan wachten totdat de eigen huisartspraktijk weer open is. Bovendien is het probleem door de eigen huisarts meestal sneller opgelost, dus tijdwinst.”

20 minuten wachten op hulp

Naast inefficiënt, kan kan het bellen naar de post zonder spoed ook gevaarlijk zijn. In Oost-Brabant kan het bijvoorbeeld wel 20 minuten duren voordat iemand met een spoedklacht de assistente aan de telefoon krijgt, omdat zij eerst alle telefoontjes moet afhandelen van mensen die bellen over een klacht die kan wachten. Om hier verandering in te brengen zijn artsen in deze regio een actie gestart. Zo heeft de huisartsenpost Oost-Brabant de woorden ‘voor spoed’ aan haar logo toegevoegd, in de hoop dat mensen snappen dat zij niet hoeven te bellen voor lichte koorts of een schaafwond.

(Bron: Brabants dagblad, Trouw, RTL, Ted van Essen)