Hoe zit het? Kunt u van hoogtevrees afkomen?
Publicatiedatum: 11 februari 2025
Ogenschijnlijk simpele vragen zijn vaak het moeilijkst om te beantwoorden. In de rubriek Hoe zit het? proberen wij elke week het antwoord te vinden op zulke vraagstukken. Deze keer: kunt u van hoogtevrees afkomen?
Hoe merkt u dat u hoogtevrees heeft?
Hoogtevrees is er in meerdere gradaties. Sommige mensen hebben hier alleen last van in extreme situaties, als ze bijvoorbeeld op het dak van een hoog gebouw staan en loodrecht naar beneden kijken. Of als ze het steile, wankele uitkijkpunt bovenop het Drielandenpunt bij Vaals beklimmen. Anderen kunnen al doodsangsten uitstaan, als ze bovenaan een roltrap of op een keukentrapje staan. Hoogtevrees kan dan ook samengaan met lichamelijke reacties, zoals misselijkheid, benauwdheid, zweetbuien en hartkloppingen.
Welke soorten hoogtevrees zijn er?
Daarnaast zijn er 2 subvarianten, namelijk optische en cognitieve hoogtevrees. Optische hoogtevrees houdt in dat u van boven naar beneden kijkt en direct in paniek raakt. Dit is dus een primaire, lichamelijke reactie. Cognitieve hoogtevrees wil zeggen dat u angstgedachten ontwikkelt, omdat u denkt aan wat er mis kan gaan. U loopt bijvoorbeeld een steile trap af en bent bang dat u naar beneden valt. Of u staat op het dak van een hoog gebouw en u bent bang dat de constructie instort. Deze cognitieve hoogtevrees kan ook opspelen als u geen controle heeft over de situatie, bijvoorbeeld als u op wintersport in een skilift naar boven gaat.

Hoe ontstaat erfelijke hoogtevrees?
Zoals we in een eerder artikel uitleggen, kunnen fobieën een gevolg zijn van erfelijke factoren, maar ook van aangeleerd gedrag. Dat geldt ook voor acrofobie, oftewel hoogtevrees. Ten eerste, hoe kunt u erfelijk belast worden met hoogtevrees? Als er in uw familie meerdere mensen zijn met hoogtevrees, wil dit niet meteen zeggen dat u dit ook krijgt. Maar u bent wel extra vatbaar voor deze fobie, zeker als u van nature al voorzichtig bent en spannende situaties liever uit de weg gaat.
Hoe ontstaat aangeleerde hoogtevrees?
En ten tweede, uw hoogtevrees kan aangewakkerd worden door vervelende dingen die u mee heeft gemaakt. Maakt u bijvoorbeeld een pijnlijke val van de trap? Het is logisch dat u dan niet meer op uw gemak bent als u nog eens bovenaan een trap staat. Ook als u veel stress heeft en dan bovenaan een trap staat, kan hoogtevrees plotseling opspelen. Hoogtevrees kan overigens ook samenhangen met vliegangst. Bij onze collega’s van MAX vakantieman vindt u tips om hiermee om te gaan.
Hoe kunt u uw angst overwinnen?
Eén van de manieren om vliegangst te overwinnen is, hoe vreemd het ook klinkt, het ondernemen van een vliegreis. Deskundigen noemen dit ‘exposuretherapie’, blootstelling aan uw angst zodat u deze angst de baas kunt worden. Ook als u hoogtevrees heeft, is ‘exposuretherapie’ een mogelijke oplossing. Hoe vaker u wordt te maken krijgt met (gemiddeld) grote hoogtes, hoe meer u eraan gewend raakt. En u leert om rationeler te denken over uw hoogtevrees. Als u maar voorzichtig genoeg doet, is de kans helemaal niet zo groot dat u van een keukentrapje af valt. Tot slot helpt het als u voortaan fijne associaties met grote hoogtes heeft. Bent u op wintersportvakantie en zit u in een skilift? Probeer dan juist van het mooie uitzicht te genieten. Op deze manier kunt u zelf proberen uw angst te overwinnen. Maar u kunt ook een gespecialiseerde therapeut inschakelen.

(Bron: Archief, MAX vakantieman, Quest, De Volkskrant, Angst Dwang en Fobie Stichting, MIND. Foto: Shutterstock)