Zorgen zonnepanelen voor een licht verhoogde kans op blikseminslag?

Door de klimaatverandering is er steeds extremer weer. Dit uit zich onder andere in meer (hevig) onweer. Maar wat vergroot nu eigenlijk de kans op een blikseminslag? En in hoeverre hebben zonnepanelen en andere apparaten op het dak hier invloed op?

Wat is een blikseminslag precies?

Bliksem en onweer horen bij elkaar. Onweer ontstaat namelijk door wrijving tussen sterk stijgende warme lucht en sterk dalende koude lucht, waardoor elektrische lading ontstaat. Als dit verschil in lading groot genoeg is, springt er een vonk over: bliksem.

Bliksem zoekt vervolgens altijd de kortste weg naar de aarde en kiest daarbij meestal voor hoge, goed geleidend objecten. Daarom heeft bliksem een voorkeur voor hoger gelegen gebouwen en/of punten en constructies met goed geleidende delen.

‘Zonnepanelen vergroten de kans op een blikseminslag’

Zonnepanelen kunnen daarom (door metalen montagematerialen) in lichte mate de kans op een blikseminslag vergroten. Maar volgens bliksemexpert Barry Mulhuyzen, die onder andere monumenten, paleizen, gevangenissen en ministeries tegen bliksem beveiligt, geldt dit in zijn algemeenheid voor alle constructies op daken die van metaal zijn en/of elektrisch gevoed. Denk aan dakranden, ventilatoren, dakkappen, airco’s en warmtepompen.

“Als de bliksem eenmaal een weg naar de aarde zoekt, vindt hij dit soort constructies heel prettig. Maar tegelijkertijd geldt ook: als de bliksem van plan was om aan de andere kant van de stad in te slaan, gebeurt dit niet ineens bij een huis met zonnepanelen. Zo erg vergroot het de kans namelijk ook niet.”

Door zonnepanelen gaat bliksem bij een inslag linea recta het huis in

Volgens Brandweer Nederland slaat de bliksem jaarlijks gemiddeld zo’n 200.000 keer in, op een woning of andere objecten. Dat lijkt erg veel, en is het op zich missen ook, maar omdat er zo’n 8 miljoen woningen zijn, is de kans statistisch gezien nog steeds erg klein.

Vooral hoge woningen of woningen in een open omgeving hebben hierbij iets meer kans getroffen te worden. Wat daarnaast precies de kans is voor woningen mét en zonder zonnepanelen is (nog) niet berekend door een onafhankelijke partij.

Het grootste probleem zit hem volgens Mulhuyzen dan ook vooral in het feit dat áls uw huis eenmaal getroffen wordt door blikseminslag, de schade door zonnepanelen vergroot kan worden. “Door de kabels van zonnepanelen gaat de bliksem linea recta het huis in. Dit kan zorgen zorgen voor (grote) schade aan de meterkast en alle elektrische apparaten in huis (waar we er steeds meer van hebben).”

Manieren om de schade zoveel mogelijk te beperken

Hoe u de kans op schade bij een blikseminslag (met zonnepanelen) zoveel mogelijk verkleint? Het metalen montagesysteem en eventuele metalen frames van de zonnepanelen moeten volgens de Consumentenbond allereerst geaard zijn. Een installateur kan dit voor u regelen (als dit al niet niet het geval is).

Brandweer Nederland adviseert verder om tijdens onweer stekkers uit het stopcontact te trekken. Daarnaast beveiligt u met zogenoemde overspanningsbeveiliging voor stekkers en kabels elektrische apparaten tegen overspanning (deze zijn online te koop). Ook zou u een bliksemafleider kunnen overwegen. Zo’n afleider trekt de bliksem aan en geleidt de stroom naar de grond, in plaats van uw huis in.

Tot slot kunt u uitwendige bliksembeveiliging in combinatie met overspanningsbeveiliging overwegen. Dit zorgt ervoor dat de bliksem via een gecontroleerde route zonder schade naar de aarde wordt afgevoerd. Controleer daarnaast altijd uw verzekering. De meeste opstalverzekeringen dekken schade aan zonnepanelen, ook door blikseminslag, maar het is goed dit vooraf te checken.

(Bron: Mulhuyzen Bliksembeveiliging, Archief, Consumentenbond, AD, Vereniging Eigen Huis. Foto: Shutterstock)