uitspraak

Zelfinzicht en realiteitszin

Vorige week deed de rechter uitspraak in een kort geding dat de Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen (ANBO) had aangespannen tegen journalistieke website Follow the Money (FTM) en Omroep MAX. Het vonnis was vernietigend voor de ANBO: geen van hun eisen werd ingewilligd en ze werden veroordeeld tot het betalen van de kosten van het proces. De rechter vond de houding van de ouderenbond bovendien getuigen van weinig zelfinzicht en realiteitszin. De grote winnaar: de onderzoeksjournalistiek!

Wat ben ik blij dat we in Nederland wonen, een land waar journalisten de vrijheid hebben om hun controlerende werk uit te oefenen en de rechter hen niet het werk onmogelijk maakt, maar juist bescherming biedt tegen personen en organisaties die onder dreiging van grote schadeclaims de journalistieke vrijheid aan banden proberen te leggen.

Wat was er aan de hand?

FTM-redacteur Kim van Keken heeft in samenwerking met ons televisieprogramma Meldpunt! vorig jaar diverse artikelen gepubliceerd over de krimpende ledenaantallen bij de ANBO, de conflicten bij de ouderenbond en de rol van directeur Liane den Haan daarin. Op de dag van de eerste publicatie (1 november 2017) lichtte FTM-oprichter Eric Smit in de uitzending van Meldpunt! de bevindingen van FTM toe.

Topjournalisten

Wellicht denkt u nu: Van Keken en Smit, waar ken ik die namen van? Laat me u dan een handje helpen: in februari werden beiden gekroond tot Journalist van het Jaar voor hun onthullingen in de zaak-Keizer. Met goed speurwerk legden zij de handel en wandel van VVD-voorzitter Henry Keizer bloot en toonden zij aan dat de inmiddels afgetreden Keizer zichzelf verrijkte bij de overname van een begrafenisonderneming. Niet de eersten de besten dus, die Van Keken en Smit.

Vermogen verdampt, leden lopen weg

Het begon allemaal met mails van bezorgde oud-ANBO-leden die binnenkwamen op de redactie van Meldpunt!  Zij maakten zich zorgen over de ANBO en wat er over is van het geld dat leden hadden opgebracht, nadat de ANBO een ingrijpende structuurwijziging doorvoerde. Bij deze reorganisatie werden onder aanvoering van Den Haan de besturen van de 400 lokale afdelingen opgeheven en kwamen de geldstromen volledig onder controle van het ANBO-hoofdkantoor in Woerden te staan. FTM schreef: “De geliefde kaart- en bingoavonden verdwenen; voor de warmte van een seniorenclub kwam kille nieuwe zakelijkheid in de plaats. Het veroorzaakte veel onrust, ontevredenheid, en ja, ook verdriet.”

Diepgravend onderzoek

Meldpunt! en FTM wisten de hand te leggen op een aantal, tot dan toe geheim gehouden, documenten. Daaruit rijst een zorgelijk beeld over de ANBO. Zo daalt het aantal leden fors van 180.000 naar 103.500. Tegelijk slinkt ook het eigen vermogen van de vereniging met 1 miljoen euro per jaar; in 2013 was het eigen vermogen 4 miljoen euro, in 2016 nog maar 2,4 miljoen euro. Kritische leden die daar vragen over stelden, werden geroyeerd.

Den Haan kwam niet opdagen

FTM publiceerde op 1 november 2017 een eerste artikel over de ontwikkelingen bij de ANBO en de rol van Den Haan daarin. De ouderenbond had de tijd gekregen om op vragen van FTM te reageren, maar maakte van deze gelegenheid geen gebruik. Op de dag van de publicatie lichtte Eric Smit ‘s avonds in de uitzending van Meldpunt! de bevindingen van FTM toe. Den Haan was ook uitgenodigd, maar weigerde te komen. Op 31 maart 2018 kwam FTM met een reconstructie de vereniging lokale vrijwilligers buitenspel had gezet. Ook tijdens dit vervolgonderzoek weigerde de ANBO om FTM-redacteur Kim van Keken te woord te staan. Wel kondigde de ANBO aan juridische stappen te willen zetten en op 21 juni diende bij de Amsterdamse rechtbank het kort geding.

Absurde eisen

MAX en FTM werden aangeklaagd voor het beschadigen van de reputatie van de ANBO, geen deugdelijk journalistiek onderzoek te hebben verricht, het overschrijden van de grenzen van de vrijheid van meningsuiting, gebrek aan hoor- en wederhoor en feitelijke onjuistheden te hebben gepubliceerd. De ouderenbond eiste dat de uitzending van Meldpunt! en het eerste FTM-artikel zouden worden verwijderd van het internet en wij moesten zoekmachines als Google ook vragen de uitzending en het artikel uit hun zoekresultaten te verwijderen. Ook werden uitgebreide rectificaties verlangd, op straffe van dwangsommen. Verder werd van zowel FTM als MAX een voorschot van 10.000 euro geëist “wegens immateriële schadevergoeding”. Voor FTM wilde de ANBO ook nog eens een preventief publicatieverbod: het zou FTM verboden moeten worden om zich voortaan negatief uit te laten over de ANBO en Den Haan, op straffe van dwangsommen. Leest u die laatste zin nog eens rustig door: het bewijst wel wat een absurde denkwijzen er bij de ANBO op na worden gehouden ten aanzien van vrijheid van meningsuiting. Enfin, de rechter maakte korte metten met al deze eisen.

Don Quichotte-actie

De rechter hield de ANBO voor: “Als grote landelijke organisatie dient zij transparant te zijn en verantwoording aan haar leden en de buitenwereld af te leggen.” Maar in plaats van het boetekleed aan te trekken, koos Den Haan voor de aanval. Eigenlijk verbaast het me niets dat direct na de uitspraak van de rechter de ANBO aankondigde een bodemprocedure te zullen starten tegen MAX, FTM en Eric Smit persoonlijk. Zo’n procedure is een kostbare en tijdrovende affaire. En dat allemaal over de ruggen van de ANBO-leden. We zien het met vertrouwen tegemoet.

Geef een reactie

Reacties (2)

    oosterwijck says:

    Liane de Haan, directeur van de ANBO, zal wel een prominent lid van de VVD zijn (lees VVC voor vrijheid en corruptie). Handelswijzen, die door een normaal mens gezien worden als onbetamelijk of ontoelaatbaar, zijn in VVD (VVC) kringen de gewoonste zaak van de wereld. Net als Henry Keizer, heeft Liane de Haan een mentaliteit, die bij een weldenkend mens als corrupt worden ervaren. Het is alleen jammer, dat dergelijke mensen niet onmiddellijk gearresteerd worden. Als een ANBO lid een winkeldiefstal pleegt van een paar euro, wordt hij onmiddellijk opgepakt en krijgt een straf. Dat noemt men : “Lik op Stuk beleid”. Als Henry Keizer 60 miljoen steelt en Liane keizer één miljoen per jaar, staat daar geen straf tegenover, zelfs niet als topjournalisten deze diefstal openbaar maken. De Lakse houding van Justitie noem ik VVD (lees VVC) beleid.

    Hanneman says:

    Nondeju! Ik moet het eens afleren om dit soort stukken te lezen op de rustige zondagavond. Alle in het weekeinde opgedane rust weer omgezet in woeste opwinding. Wat meneer Oosterwijck hier als reactie al schreef is natuurlijk hartsteken wáár! De strekking van dit artikel geeft voor mijn persoonlijke beleving zelfs een geheel nieuwe betekenis aan het woord corrupt. In de van Dale heet het “bedorven” en “omkoopbaar”. In verband met bovenstaand artikel gaat het naar mijn idee veel verder. Ik denk eerder aan crimineel, laaghartig, hondsbrutaal met de aantekening dat honden in de regel helemaal niet brutaal zijn. Genadeloze geldwolverij, openlijke diefstal met het oogmerk alles en iedereen te laten wijken om dat door te kunnen doen. Meneer Oosterwijck merkt zeer terecht op dat dit vrouwmens duidelijk de signatuur van de VVD en ernstiger criminelen draagt. Die ernstiger criminelen zijn de kleine club onbekenden die bij de VVD de dienst uitmaken, agenda bepalen en niet terzake doende smoelen benoemen. De voordragers van Rutte, Schippers, Visser, Opstelten, Dekker, Blok, Zijlstra, Hennis-Plasschaert, van der Steur, Teeven en bij voorbeeld Keizer. Kijk, dat deze laatstgenoemde als voorzitter is afgetreden stelt niet zo heel veel voor. Geld zat heeft hij toch wel. Nog meer dan voldoende manieren denkbaar om zijn geldgeiligheid en drang naar invloed te bevredigen. Even wat lullige publiciteit, misschien een betekenisloze uitspraak van een rechter en dat is het dan. Ik zou zo graag eens meemaken dat dit soort afgrijselijke machtmisbruikers eens werkelijk in zak en as zouden geraken. Wishfull thinking noemen de amerikanen dat. Buitendat is er in Den Haag het bekende folkloristische banenschuiven. Al wat uit zittende kabinetten is opgestapt wordt ergens een indrukwekkende burgemeestersbenoeming of intrede in een duurbetaald bestuur. Uiteindelijk worden het allemaal succesvolle vliegvelden en kustbebouwingen of generaals. Allerminst komen ze toe aan rechtsvervolging. Ze worden door mede-getijsem doodleuk op een nieuw, ander, gelijkelijk beloond zadel geheven en gerechtigheid heeft het nakijken. Dat hier een summier succes wordt geboekt is een vluchtige melding. Inderdaad zal deze Dupuisachtige feeks de zaak naar een andere rechtbank doorschuiven en daarmede zo lang doende zijn tot opnieuw ongerechtigheid geschiedt. Stiekum toegejuicht door hun medehebberds, u weet wel, onze premier en diens slaafse volgelingen. En dan heb ik het over de andere “politieke stromingen” nog niet gehad. Weet u nog? Pechtold en zo meer? Waanzinnig dat van al onze welvaart niets wérkelijk wél vaart. Onbegrijpelijk dat er geen explosie van verontwaardiging volgt op al deze criminele omgang met ons land en zijn bevolking. Want dit gaat enkel over ANBO maffiosi. Maar we hebben ook nog de werkgevers-gangsterclubs. Zowel de publieke als de particuliere. Diefstal van pensioenen. Politieke viezigheid en machtsmisbruik ten voordele van de kleine club superrijken. Kim van Keken en Eric Smit verdienen ons aller respect. Wat een moedige mensen. Bravo! Proficiat! Ik moet het hier bij laten. Mijn kat wil dat ik me kalmeer. Nou. Vooruit dan maar. Nondeju!