Lente op Het Loo

Na de strenge winterdagen verlangen we weer naar de lente. En waar kun je het opbloeien van de natuur beter beleven dan in de gezonde  buitenlucht? Dat gold ook voor koningin Wilhelmina. ‘Luilekker-Loo’ noemde zij haar favoriete Oranjepaleis op de Veluwe. Geen wonder! Wèg van het keurslijf van verplichte audiënties, ceremoniële ontvangsten en de bals en diners, die de wintermaanden in Den Haag kenmerkten. ‘Zomertijd’ was voor Wilhelmina een uiterst rekbaar begrip. Zodra de eerste krokussen de grond uitkwamen verklaarde de vorstin dat het lente was en toog de koninklijke familie en de hofhouding naar Het Loo, om daar tot de late herfst te verblijven. Intens genoot zij, maar ook haar voorgangers, van de rijk ingeplante bloemperken en bloeiende heesters. Maar waar ze terecht kwam was een paleis waar al eeuwen lang de lof op bloemen werd gezongen.

Vooral géén oranje bloemen…

Je hoeft beslist geen verstand van geschiedenis of kunst te hebben om tijdens een rondwandeling door Het Loo niet gecharmeerd te raken van de overvloed aan bloemen. Allereerst de omvangrijke, barokke boeketten van verse bloemen, waarvan een deel afkomstig is van eigen terrein. De eerste bewoner, koning-stadhouder Willem III, bevool op het einde van de 17^de eeuw, dat in de vertrekken van zijn echtgenote, koningin Mary II, altijd verse bloemen zouden staan. Uit de 19^de en 20^ste eeuw zijn instructies bekend van bloemen en planten die in de vorstelijke appartementen werden geplaatst. Zo weten wij dat koningin Wilhelmina een hekel had aan oranjekleurige bloemen! Uit haar tijd stamt de Myrthe-boompjes die uit een tak uit haar bruidsboeket uit 1901 zijn opgekweekt.

Jardinières

Overal staan bloemen, in de meest uiteenlopende vazen, manden en pulletjes. Soms zijn speciale meubels ontworpen om bloemen en bloeiende planten in op te stellen. ‘Plantentafels’ zouden we nu zeggen, maar ten paleize houden we de mooie benaming ‘jardinière’ graag in ere! Uit veiligheidsoverwegingen passen wij slechts hier en daar kunstbloemen toe, bijvoorbeeld in de heel kostbare tuitenvazen van Delfts Blauw. Maar bloemen zijn ook verwerkt in de vloerkleden, de damasten wandbespanning, geborduurde kussens, gordijnen en vitrages. Sierlijke tafels, stoelen, kasten en spiegellijsten werden in de 17^de en 18^de eeuw beplakt met uitgezaagde bloemmotieven in diverse houtsoorten, wat een prachtig beeld oplevert. Maar ook in de omvangrijke kroonluchters zijn bloemen verwerkt.

Bloemenplafonds

Maar zelfs als je de meubels en tapijten uit het paleis weghaalt, blijft een stortvloed aan florale motieven over. Zo zijn de eikenhouten deurkozijnen in de kamers versierd met gebeeldhouwd bladwerk met gestileerde zonnebloemen en kleine bloempjes. De houten plafonds uit de 17^de eeuw kregen een bonte beschildering met bloemslingers en siervazen met boeketten. En van de indrukwekkende stucplafonds hangen kunstig gemodelleerde bloemtuiltjes naar beneden. Het Loo een zomerpaleis voor een koningin? Misschien kunnen wij beter spreken van een tempel voor Flora, de bloemengodin!