Wanneer zijn de mooiste herfstkleuren te zien?

Wanneer de mooiste herfstkleuren te zien zijn wisselt van jaar tot jaar. Veel droogte en warmte of juist overvloedige regen en kou zijn hier onder andere van op van invloed. Maar wanneer de blaadjes massaal hun mooiste herfsttinten laten zien is wel enigszins vooraf te voorspellen. We gaan in op de factoren die dit bepalen.

Nog geen echte herfstkleuren

Najaar 2021 blijven de bomen nog lang groen. Natuurwebsite Nature Today meldt dat de bladverkleuring dit jaar relatief laat op gang komt. Het warme septemberweer en het uitblijven van nachtvorst is hier de oorzaak van. Met 15,9 graden komt september 2021 in de top 10 van warmste septembermaanden sinds 1901. De Nederlandse afdeling van het wereldwijde GLOBE-programma houdt sinds 2017 via de GrowApp het verloop van de bladverkleuring per jaar bij. Zo kan uiteindelijk worden bekeken welke weersinvloeden van effect zijn. Iedereen die eraan wil meewerken kan de app gratis downloaden via de appstores van Android of iOS en de herfstkleuren bijhouden.

Lees ook: Waarom valt er in de herfst zoveel regen?

Minder daglicht

Het 1e teken voor bomen dat de herfst eraan komt is dat de dagen korter worden. Onder invloed van minder daglicht worden er chemische processen in werking gezet. Hierdoor verandert de aanhechting van de bladeren en worden er steeds minder voedingsstoffen en water richting het blad geleid. Uiteindelijk sterft het blad zo langzaam af en valt het van de boom.

Nachtvorst

Inmiddels is er wel wat vorst aan de grond geweest, maar nog geen echte landelijke nachtvorst. Het is ook nog niet bekend of wat lichte vorst aan de grond genoeg is om het proces van bladverkleuring te versnellen. De 1e nachtvorst zorgt ervoor dat bomen meer van het stofje anthocyaan (rood) aanmaken. Ook is vorst voor bomen het sein om hun beschermingsmechanisme te starten: door het verkleuren en laten vallen van hun blad kunnen zij de winter overleven.

Boomsoort

Buiten nachtvorst hangt het ook van de boomsoort af wanneer de groene stof chlorofyl uit het blad verdwijnt en de herfstkleuren inzetten. Kastanjes en berken beginnen meestal al vroeg met hun bladverkleuring, terwijl beuken en eiken meestal wat later zijn. Daarnaast zijn er bomen waarbij de bladeren voordat ze vallen vrijwel niet verkleuren, maar grotendeels groen blijven. Dit is de reden dat sommige landschappen al helemaal herfstig eruit zien, terwijl het ergens anders nog voornamelijk groen oogt.

Standplaats

Dezelfde soorten bomen kunnen afhankelijk van de omstandigheden op hun standplaats op een verschillend moment verkleuren. Het maakt voor de herfstkleuren veel uit of een boom in de schaduw staat of in het volle licht en of de bodem er heel nat is of juist heel droog.

Herfstkleuren in 2021

Voor de komende tijd wordt er nog geen vorst op grote schaal verwacht. De verwachting is dan ook dat de mooiste herfstkleuren nog even op zich laten wachten. Meestal is de mooiste kleurenpracht zo rond half oktober, begin november te zien. Een flinke herfststorm kan de periode dan nog flink verkorten, dus geef uw ogen vooral de kost als het eenmaal zover is. En als het blad dan valt hebben wij in een eerder artikel nog leuke ideeën wat u er dan mee kunt doen.

(Bron: Nature Today, Weer.nl, Weerplaza)