Hebben honden tijdsbesef en hoe weten ze wanneer het tijd is om te gaan wandelen?
Publicatiedatum: 8 maart 2025
Hondeneigenaren kennen het maar al te goed: de hond weet precies wanneer het tijd is om te gaan wandelen of wanneer het etenstijd is. Maar hoe doen ze dat toch? Want honden kunnen geen klok kijken, zoals wij dat wel kunnen. En hoe weten ze hoe lang u van huis bent? Hoogleraar diergedrag Saskia Arndt van de Universiteit Utrecht legt uit.
Hebben honden tijdsbesef?
Om maar meteen antwoord te geven op de vraag: hebben honden tijdsbesef? Ja! Maar niet door op de klok te kijken. Ze hebben andere, speciale vaardigheden die ze hiervoor inzetten. Zo gebruiken ze bijvoorbeeld geur om te bepalen hoe lang het baasje van huis is en wanneer diegene weer terugkomt.
De geur van het baasje
Honden zijn heel goed in het herkennen van patronen en routines. Dat vertelt Saskia Arndt, hoogleraar diergedrag in het NPO Radio 1-programma Spraakmakers. Zo kan een hond de koppeling maken tussen dat het licht wordt ’s ochtends en dus dat de baasjes zo uit bed gaan en het etenstijd is. “Of mijn eigenaar pakt de lijn: we gaan zo wandelen”, vertelt de hoogleraar.
Honden koppelen tijd en geur aan elkaar
Daarnaast kunnen honden ook heel goed de tijd inschatten dat het baasje van huis is. Dat doen ze door middel van geur. Ieder mens heeft een eigen, unieke geur. Honden kennen de geur van hun baasje heel goed. Wanneer het baasje van huis gaat, blijft de geur daar nog een tijdje hangen. Net zoals wanneer iemand voor u in de lift heeft gestaan met parfum op, die geur blijft vaak ook nog even ruikbaar. Honden koppelen de langzame geurafname van het baasje dan ook aan de tijd dat hij of zij weg is.
De meeste mensen hebben veel gewoontes, die elke keer weer hetzelfde zijn. Honden merken dat. Dus wanneer het baasje bijvoorbeeld elke dinsdagmiddag 4 uur lang weg is, weet een hond door de hoeveelheid geur die nog in huis hangt hoe lang het baasje weg is.
Hoe weten honden hoe laat ze eten krijgen of dat het tijd is om te gaan wandelen?
En hoe zit het dan met hun interne klok, dat ze precies weten hoe laat ze eten krijgen of dat het tijd is om te gaan wandelen? Die vraag stelt MAX Vandaag nog extra aan hoogleraar Saskia Arndt. We geven als voorbeeld dat onze eigen hond altijd rond 12.00 uur bij de deur gaat liggen, om uitgelaten te worden. Meestal lopen we namelijk tussen 12.00 en 12.30 uur.
Honden leren herkenningspunten
Volgens Arndt leert de hond dit te herkennen. Dat kan door signalen als de lijn pakken, maar ook bijvoorbeeld de stand van de zon. “Dus als er een bepaalde mate van licht buiten is, betekent dat: wij gaan wandelen. Als je dus altijd tussen 12.00 en 12.30 uur gaat wandelen, weet de hond aan hand van het licht: bijna tijd om te wandelen en gaat zij of hij klaar liggen. Maar het kunnen ook andere signalen of een combinatie van signalen zijn. Naast de stand van de zon die uniek voor 12.00 uur is, gaat er misschien regelmatig nog iets anders gebeuren, luiden er bijvoorbeeld ergens kerkklokken.”
De biologische klok of het bioritme
Daarnaast hebben honden net zoals wij mensen een interne biologische klok of een bioritme, zoals Arndt het noemt. “Het bioritme wordt bepaald door de zogenoemde klok-genen en staat vooral onder de invloed van licht. Dit ritme bepaalt vooral wanneer het tijd is om te slapen of actief te zijn. De hond ‘weet’ dus hoe laat het is door zijn bioritme, zijn sensorische vaardigheden (bijvoorbeeld het waarnemen van de mate van licht) en de synchronisatie met de eigenaar.”
Een volle blaas of een lege maag
Daarnaast zou ook de vulling van de blaas of de mate van honger nog een rol kunnen spelen. De hond kan aan de volle blaas merken dat het tijd is om te gaan wandelen. Of de mate van honger kan verbonden worden aan de tijd.
(Bron: Spraakmakers NPO Radio 1, hoogleraar Saskia Arndt. Foto: Shutterstock)
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Onze hond die als we ze willen uitlaten altijd lang gerekt met de kop naar beneden laat zakken van de bank en dan kijkt ze mij aam van ga je mee maar als ze merkt dat ik niet mee ga ze treuzelen naar de baas loopt onze vorige honden reageerde altijd heel vrolijk om naar buiten te gaan maar zij ze is nu 10 en 3 mnd. Heeft dit nog nooit gedaan . Ze is erg autistisch misschien mede door hier ?? Waarom autistisch??? Als ik een tas ergens neerzet waar deze nooit zet dan gaat ze blaffen ook als iets beweegt wat normaal niet zou kunnen blaft ze.als overbuur iets aan d’r hek vast maakt wat er nooit was dN gaat ze te keer.