huidkanker

Waarom het slim is om uw huid af en toe te checken op huidkanker

Na het douchen een plekje op uw huid zien. Zat dat er al of is het nieuw? Vaak een moeilijke vraag. Daarom is het goed om regelmatig uw huid te checken, want zo’n plekje kan misschien huidkanker zijn. Dit zijn de manieren om deze ‘verkeerde’ plekjes te herkennen.

Verschillende typen huidkanker

3 typen huidkanker komen het meeste voor: basaalcelcarcinoom, plaveiselcelcarcinoom en melanoom. Dermatoloog Thomas Maselis is voorzitter van de taskforce Euromelanoma en vertelt aan het AD over de soorten. “Doorgaans gaat het om cellen van de opperhuid, de bovenste laag van 1 tot 3 millimeter. Die vernieuwt zich elke drie weken via celdeling, zodat je een nieuwe opperhuid krijgt. Ontaarden sommige van die celletjes, dan ontstaat huidkanker.”

huidkanker
Lees ook: 1 op de 5 krijgt huidkanker, maar Nederlanders zijn dol op de zon en smeren (te) weinig

Basaalcelcarcinoom

De basaalcelcarcinoom is de meest voorkomende vorm van huidkanker. De onderste laag van de opperhuid bestaat uit basaalcellen. “Omdat de basaalcellen heel goed aan elkaar vastgehecht zijn, zal zo’n kanker zelden of nooit uitzaaien”, vertelt Maselis. Volgens het KWF krijgen jaarlijks 60.000 mensen voor het eerst zo’n plekje en bijna iedereen geneest.

Deze vorm ontstaat meestal op delen van de huid die het meest blootgesteld zijn aan de zon. Dit type huidkanker komt het vaakst voor bij mensen van 60 tot 70 jaar. Op de hoofd en in de hals uit zich dat als een blinkend bolletje met bloedvaten wat snel bloed. Op andere plekken op het lichaam wordt het een rode vlek met parelmoer randje.

Dermatoloog Thomas Maselis: “Dat doet geen pijn – tumoren voel je niet – en doorgaans jeukt het ook niet, waardoor het misschien niet alarmerend lijkt. Toch is het belangrijk om hiermee naar je huisarts te stappen. Die zal je indien nodig doorverwijzen naar de dermatoloog.”

basaalcelcarcinoom

Plaveiselcelcarcinoom

Plaveiselcelcarcinoom ontstaat vaak ook op plekken waar veel zonlicht komt. In de opperhuid ontstaat de kanker en zaait soms uit naar de lymfeklieren en andere organen. Bij vroege ontdekking en behandeling zijn de overlevingskansen ook hoog. Het kan er eerst uitzien als een bleekroze, ruw knobbeltje. Het wordt langzaam groter en doet soms pijn. Het kan er ook uitzien als een kleine wond die langzaam groter wordt of als een ruwe of verhoornde plek. In 2021 kregen 14.884 mensen dit type huidkanker.

Plaveiselcelcarcinoom

Melanoom

De bekendste is misschien wel de melanoom, het is ook de gevaarlijkste. Al is maar 8 procent van alle huidkankers dit type. Melanomen zaaien snel uit. Het ontstaat uit een bestaande moedervlek of als nieuwe plek op de huid. Vooral mensen met veel moedervlekken zullen ze vaak moeten nalopen, omdat de kans bestaat dat een moedervlek kwaadaardig wordt. Het herkennen van een melanoom kan met de ABCDE-regel.

Asymmetrie: de ene helft van de vlek of moedervlek heeft een andere kleur of vorm dan de andere helft.
Border/rand: de vlek of moedervlek heeft een onregelmatige grillige rand.
Color/kleur: de vlek of moedervlek verandert van kleur of heeft verschillende kleuren.
Diameter: de vlek of moedervlek is groter dan 5 millimeter.
Evolving/evolutie: de vlek of moedervlek jeukt, bloedt of verandert.

Volgens dermatoloog Thomas Maselis is er nog een 6e regel, ‘het lelijke eendje’. “Meestal lijken al je moedervlekken op elkaar. Zit er 1 tussen die volledig anders is? Dan is het goed die extra in de gaten te houden.”

Melanoom

Zelf checken op huidkanker

Het is dus goed om uw huid af en toe in de gaten te houden. Maar te vaak checken kan u ook angstig of onrustig maken. Mensen die nog nooit een afwijking aan hun huid hebben gehad wordt door wetenschappers niet aanbevolen om regelmatig zelfonderzoek van de huid te doen. Extra redenen om de huid toch na te lopen zijn als u jarenlang veel direct in de zon heeft gezeten of veel onder de zonnebank bent geweest. Ook als u vaak verbrand bent in het verleden, een lichte huid heeft of medicijnen gebruikt die uw afweer verminderen is het goed om uzelf regelmatig te checken.

moedervlek
Lees ook: Per ongeluk een moedervlek opengekrabd? Dat is niet meteen reden tot zorgen

Let dus op verandering

Let dus vooral op plekjes waar de huid opeens ruwer wordt of een beetje verkleurt. Vooral op plekken waar de zon vaak komt, zoals uw hoofd, uw handen of onderarmen. Let ook op plekjes die gaan jeuken, bloeden of open gaan en daarna slecht of niet genezen. En check bij moedervlekken of ze gaan jeuken of er anders uit gaan zien. Als u iets niet vertrouwt, kunt u terecht bij uw huisarts. Die zal inschatten hoe de situatie ervoor staat.

(Bron: AD.nl, KWF, kanker.nl, Thuisarts.nl, UMC Utrecht. Foto: Shutterstock)

Geef een reactie

Reacties (3)

    Dirck says:

    Vele ouder wordende kregen meer moedervlekken, daarom is huidkanker of later gevormde moedervlek een ramp om te oordelen.

    De vlekloze vinden elk plekje maar als je er zeer veel hebt valt een erbij niet op….
    Moet je dan jaarlijks een foto maken en vergelijken?

    Als ze door groeien wel, maar een later gekomen moedervlekje?
    Huisartsen zitten al overvol en weten het vermoedelijk ook niet perfect en foutloos.

    josje1950 says:

    Ik had een roze bultje op mijn arm Ben ermee naar de huisarts gegaan die het bekeek met een dermatoscoop. Ze heeft me meteen doorgestuurd naar een dermatoloog die het bultje heeft verwijderd. Het bleek kwaadaardig een Amelanotisch melanoom dwz zonder pigment. Het advies is dan dat je naar een academisch ziekenhuis gaat waar ze meer weghalen en lymfklieren verwijderen Ik heb vandaag de uitslag gehad: ik was er op tijd bij geen uitzaaiingen Dus wees ook bedacht op roze bultjes/vlekjes

    Yvonne754 says:

    Een artikel vol taalfouten geeft mij erg weinig vertrouwen in de juistheid van de informatie. Jammer!