Tips om verdrinking in open water te voorkomen en zo kunt u helpen als u iemand in nood ziet
Publicatiedatum: 25 juli 2025
Let goed op elkaar, wanneer u in open water gaat zwemmen. Dat is het advies dat is opgenomen in het Nationaal Plan Zwemveiligheid. Hierin werken diverse instanties samen om verdrinkingen zoveel mogelijk te voorkomen. Volgens het CBS zijn in 2024 146 mensen verdronken. Hiervan zijn 107 mensen inwoners van Nederland en 39 inwoners van andere landen. Het gaat om voorlopige cijfers van het CBS over doodsoorzaken.
Aandacht vragen voor veiligheid in, op en langs het water
Elk jaar komt het CBS met nieuwe verdrinkingscijfers. In 2023 gaat het om 139 verdrinkingen, waarvan 98 inwoners uit Nederland. In 2022 zijn het er 73 in totaal. Om te voorkomen dat mensen verdrinken, wordt op de speciale World Drowning Prevention Day op 25 juli, aandacht gevraagd voor de veiligheid in, op en langs het water.
Daarbij is ook een Nederlandse campagne: ‘Wie checkt jou? – Veilig in en uit het water’. De Nationale Raad Zwemveiligheid, Reddingsbrigade Nederland, KNRM, Rijkswaterstaat, locatiebeheerders, provincies en gemeenten werken samen vanuit het Nationaal Plan Zwemveiligheid.
Vooral ouderen verdrinken vaker door een val in het water
Uit cijfers van het CBS blijkt dat vooral 60-plussers verdrinken, nadat ze zijn gevallen. Bij mensen van 60 jaar of ouder is een val in het water bij 69 procent de aanleiding om te verdrinken. Oorzaken van de val zijn bijvoorbeeld uitglijden, alcoholgebruik, onwelwording of dementie. Driekwart van de verdrinkingen in de afgelopen 10 jaar vindt plaats in open water.
Hoe kan iemand verdrinken?
Er zijn 3 oorzaken waardoor iemand kan verdrinken, legt Ernst Brokmeier van Reddingsbrigade Nederland ons uit. De eerste oorzaak is omdat iemand niet kan zwemmen. “Als je niet kunt zwemmen en je hoofd komt onder water, dan krijg je geen zuurstof meer. Een tweede oorzaak die we zien komt door kou. Hierdoor kun je je spierkracht niet meer gebruiken. Dus je kunt je armen en benen niet meer bewegen om te zwemmen. Ook dan gaat het hoofd onder water en krijg je geen zuurstof meer. De derde oorzaak is oververmoeidheid. Vaak zijn dit mensen die wel kunnen zwemmen, maar bijvoorbeeld in een mui komen of ver uit de kust zijn.” Volgens Brokmeier is een verdrinking vaak ook een samenloop van omstandigheden. In Nederland blijken het vaak mensen te zijn die niet kunnen zwemmen.
Hoe kunt u helpen als u ziet dat iemand in het water in de problemen zit?
Roep om hulp, bel 112 of kijk of er een lifeguard aanwezig is. “Spring er in principe nooit achteraan”, vertelt Brokmeier. “Mits je zó zeker bent, bijvoorbeeld als volwassene dat je een peuter ziet en zeker weet dat je die boven water krijgt. Maar breng jezelf niet in de problemen.” Kijk verder of u iets ziet dat blijft drijven of steek iets uit wat kan worden vastgepakt. Blijf ook kijken naar de persoon in het water, zodat u weet waar hij of zij is. De juiste kleur zwemkleding dragen helpt hierbij ook. Lees meer daarover in ons eerdere bericht.
Waar moet u extra op letten als 50-plusser in open water?
Een extra punt van aandacht voor de 50-plusser, is dat er een onderliggend risico is. “Het is niet wetenschappelijk bewezen, maar 60- of 70-plussers kunnen in het water onwel raken. Zoals een hartaanval of een beroerte. Op straat is dat al supervervelend, maar op of in het water, waar niemand je meteen vast pakt al helemaal. Dat is wat wij vermoeden, dat er dus een andere medische oorzaak voor deze verdrinkingen is.”
Wat kunt u zelf doen om verdrinking te voorkomen?
Volgens Brokmeier is het het best voor iedereen, als iedereen kan zwemmen. “Ik denk ook dat het best leuk kan zijn. Het geeft meer bewustzijn en vertrouwen. Maar andersom: kun je niet zwemmen, ga dan ook niet zwemmen. Ga maximaal pootjebaden tot aan je knieën.” Volgens hem is niemand te oud om te leren en kunt u dus ook op latere leeftijd nog uw zwemdiploma halen. Op steeds meer plekken wordt zwemles voor volwassenen gegeven, zodat u niet met de jonge kinderen hoeft te lessen.
En volg de Wie checkt jou?-campagne. Gaat u alleen zwemmen? Vraag dan iemand aan de kant om u in de gaten te houden. Maar beter is om samen te gaan zwemmen, dan kunnen jullie elkaar helpen als het nodig is. En is er een lifeguard aanwezig bij het strand? Houdt diegene dan ook goed in de gaten voor aanwijzingen. Dit is de betekenis van de kleuren van de vlaggen.
(Bron: Reddingsbrigade Nederland, CBS, Veilig in en uit het water. Foto: Shutterstock)
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Ik woon aan de zee.Wat mij opvalt is niemand let meer op elkaar(de Iphone is belangrijker).Kinderen raken verdwaald.En alles wat drijft word gebruikt in de zee (de paarse krokodil b.v.).
De zee neemt ,maar geeft nimmer wat terug.
De zee is levens gevaarlijk ook voor geoefende zwemmers.
En neem NOOIT drijvende voorwerpen mee de zee in.(afdrijvings gevaar)