Zilte grond afgeschreven? Niet voor de zeekool en deze andere groenten

De aanhoudende droogte treft veel Nederlandse akkerbouwers. De uien- en aardappeloogst van dit jaar valt veel lager uit dan voorgaande jaren. Door de droogte verzilt de grond, waardoor de gewassen tot wel 60 procent minder opleveren. Verbouwen op zilte grond wordt al op Texel gedaan. En met succes. Maar volgens ontwerpster Mathilde Nakken is er nog een oplossing: zeekolen verbouwen op de Afsluitdijk. 

Droogte

De zomer van 2018 gaat de boeken in als een mooie, warme, maar vooral ook droge zomer. De droogte heeft grote gevolgen voor de grond. Door de droogte verdwijnt het zoete water uit de grond en trekt zout water erin. Van al het water op aarde is 98 procent zout. En van de 2 procent zoet water, wordt 70 procent gebruikt voor de landbouw. De winst zit dus in het gebruiken van zoutwater. Wetenschappers en agrarische ondernemers zijn met dit gegeven aan de slag gegaan en hebben uitgevonden dat sommige soorten aardappels, wortelen, uien, kool en broccoli zich goed ontwikkelen met zilt water. Via een speciaal systeem krijgen de gewassen bij de wortel het zilte water toegediend. Dit kan alleen via de wortel, want geeft de boer het zilte water van bovenaf, dan gaat het gewas dood.

Zilte groenten

Steeds meer boeren in ons land hebben last van zout water in de bodem. Dit wordt veroorzaakt door de stijgende zeespiegel in combinatie met een bodem die daalt en droge zomers waardoor minder zoet water binnenkomt. Op Texel wordt het verbouwen van groenten op zilte grond al enige tijd toegepast. Boer Marc van Rijsselberghe hanteert deze speciale methode en verbouwt zilte aardappelen, zeekraal, zeeaster, ijskruid, lamsoren, oesterblad, strandbiet, zeebanaan en tomaten. Een andere  groente die het goed doet op zilte grond is zeekool. De stengels (stammen) van de plant zijn eetbaar. Het gewas kan op plekken verbouwd worden, waar dat met andere gewassen niet lukt. Daarnaast is zeekool bestand tegen droogte. Het is wel een seizoensgroente en groeit net als de asperge alleen in het voorjaar. En het verbouwen ervan vraagt om de juiste omstandigheden.

Zeekool

De zeekool groeit onder andere op de Afsluitdijk en op de Waddeneilanden. Ontwerpster Mathilde Nakken heeft een zware betonnen tegel ontworpen die kan dienen als dijkbekleding en tegelijk ideale omstandigheden biedt voor het telen van zeekool. Op het gat komt een deksel, zodat de kool in het duister kan opgroeien, want als de kool in de volle zon staat is hij iet lekker. Als de bleke scheuten hun kop tegen het deksel duwen is het, eind februari, begin maart, tijd voor de oogst van de scheuten. Vervolgens kan de rest van de plant in het daglicht verder groeien. De bloemkoppen die later in het jaar verschijnen zijn ook smakelijk. 

Kennis delen

De ontwikkelingen van verbouwen op zilte grond gaan verder. Het is Van Rijsselberghe zelfs gelukt om aardbeien te verbouwen met zout water. Niet alle soorten kunnen tegen het zoute water, maar die er wel tegen kunnen zijn nog zoeter. De kennis die op Texel wordt opgedaan over het verbouwen van groente op zilte grond, moet uiteindelijk voor iedereen toegankelijk worden. Dat kan mogelijk wereldwijd  voedseltekorten helpen oplossen.

Mathilde Nakken is op 31 oktober 2018 te gast in Tijd voor MAX. Zij wil graag in contact komen met zeekoolboeren en dijkenbouwers voor haar zeekooltegel.

Lees ook: Revolutionaire ontwikkeling: zilte groente kan voedselprobleem verhelpen.