Welke soort pan gebruikt u voor welke bereiding?

De keuze van uw pan bepaalt niet alleen hoe uw gerechten smaken, maar ook het verloop van het kookproces. Elk materiaal heeft zijn eigen kenmerken en toepassingen. In dit artikel zetten we de meest gebruikte pannensoorten op een rij en leggen we uit hoe u ze het beste kunt gebruiken om het maximale uit uw kookkunsten te halen.

Gietijzer

Een gietijzeren pan is gemaakt van een mengsel van ijzer en koolstof. Het materiaal verdeelt warmte gelijkmatig en houdt deze lang vast. De pan warmt langzaam op, maar behoudt zijn temperatuur goed, waardoor gerechten gelijkmatig garen. Dit maakt gietijzer geschikt voor bakken, braden, stoven en grillen. Ook kunt u het gebruiken op alle warmtebronnen, waaronder gas, elektrisch, inductie, keramisch en zelfs in de oven. Hoe u het schoonmaakt en onderhoudt, leest u in dit artikel.

Geëmailleerd gietijzer

Bij geëmailleerde pannen is gesmolten glas bij 800 graden op het metaal aangebracht. Dit voorkomt roesten, zorgt voor een natuurlijke anti-aanbaklaag en vergemakkelijkt het schoonmaken. U kunt de pan gewoon met een sopje wassen, maar liefst wel met hand. Droog direct en goed af zodat de niet geëmailleerde delen droog zijn en niet gaan roesten.

Ongeëmailleerd gietijzer

Deze pannen ontwikkelen een natuurlijke anti-aanbaklaag doordat oliën en vetten inbakken in het oppervlak. Was de pan zonder afwasmiddel en droog direct grondig af. Omdat deze pan geen bescherming heeft, is het aan te raden om de pan na het drogen licht ingevet weer in de kast te zetten. Zo blijft de bodem beschermd en is hij weer klaar voor gebruik.

Lees ook: Hoe lang gaan uw pannen mee en wanneer moet u ze vervangen?

Roestvrij staal (RVS)

Een pan van roestvrij staal staat bekend om zijn duurzaamheid, krasbestendigheid en het feit dat er geen schadelijke coatings worden gebruikt. RVS roest niet en gaat jarenlang mee. De pan warmt gelijkmatig op en is geschikt voor braden, koken en het maken van sauzen. Het nadeel van RVS is dat het enige oefening vraagt. Als de pan niet op de juiste manier wordt voorverwarmd of als er te weinig vet wordt gebruikt, kan voedsel blijven kleven. Het kan daarom zijn dat u een aantal keer moet oefenen met zo’n pan.

Zo krijgt u het ideale resultaat

• Plaats de pan op de warmtebron op 80 procent van het vermogen.
• Test of de pan heet genoeg is door er een paar druppels water in te doen. Dansen de druppels? Dan is het heet genoeg.
• Verlaag de temperatuur tot 60 procent van zijn vermogen en doe er olie of boter in.
• Nu kunt u de ingrediënten erin doen en eventueel de kracht verhogen.

Koper

Koperen pannen zijn geliefd omdat ze warmte goed geleiden. Ze reageren snel op veranderingen in temperatuur, waardoor u nauwkeurig kunt koken. Daardoor zijn ze geschikt voor delicate bereidingen, zoals sauzen en gerechten waarbij u veel controle over de warmte nodig hebt. Het voordeel van koper is dus de precieze controle tijdens het koken. Het nadeel is dat ze duurder en kwetsbaar zijn. Traditioneel is de binnenkant van tin en dat is kwetsbaar. Steeds vaker worden ze ook gemaakt met een RVS/aluminium laag.

Hoe gebruikt u een koperen pan?

• Verwarm altijd op een lage tot middelhoge stand, omdat koper zeer snel opwarmt.
• Voeg boter of olie toe zodra de pan licht warm is, niet pas bij hoge temperaturen.
• Gebruik geen metalen keukengerei om krassen in de tin- of rvs-bekleding te voorkomen.
• Verhit de pan nooit leeg, omdat de tinlaag kan beschadigen bij extreem hoge temperaturen.
• Laat het na gebruik eerst iets afkoelen voordat u deze afspoelt om thermische schok te voorkomen.
• Droog altijd goed af en poets de buitenkant regelmatig om de glans te behouden.

Aluminium pan

Aluminium pannen zijn licht en warmen snel op, waardoor ze handig zijn voor dagelijks gebruik en snelle bereidingen. Ze zijn betaalbaar en reageren goed op veranderingen in temperatuur. Meestal hebben aluminium pannen een anti-aanbaklaag of een geharde anodisatielaag. Het nadeel is dat aluminium warmte minder lang vasthoudt dan bijvoorbeeld gietijzer of koper. Ook hangt de levensduur van de pan vaak af van de kwaliteit van de coating.

Lees ook: Heeft u nieuwe pannen nodig wanneer u overstapt op een inductiekookplaat?

Pannen met anti-aanbaklaag

Pannen met een anti-aanbaklaag zijn populair omdat u er met weinig tot geen olie in kunt bakken, wat ideaal is voor gezond koken. Het voordeel is dat ingrediënten zoals eieren, pannenkoeken en vis vrijwel niet aan de pan hechten, wat het kookproces eenvoudiger en gebruiksvriendelijk maakt. Er zijn ook dingen om rekening mee te houden. Want de laag kan beschadigen door metalen spatels of te hoge temperaturen en is daardoor gevoelig voor slijtage. Hierdoor moet deze soms sneller worden vervangen dan de soorten van robuustere materialen. En let bij deze variant vooral goed op dat u hem PFAS- en PFOA-vrij koopt.

(Bron: meesterslijpers.nl, braadbaas.nl, Margriet. Foto: Shutterstock)