Check-up

Check-up

Vroeger werd je soms jaarlijks door de bedrijfsarts opgeroepen voor een periodiek geneeskundig onderzoek (PGO). Het idee was dat je dan tijdig afwijkingen kon opsporen en behandelen voordat er klachten waren. Dat bestaat nog wel, bijvoorbeeld voor piloten en duikers, maar dat heeft meer met veiligheid te maken dan met het voorkomen van ziektes. Het bleek namelijk dat zo’n PGO geen gezondheidswinst opleverde.

APK

Toch bestaat vaak het idee dat het lijf zoiets als een APK nodig heeft. Voor voertuigen bestaat dat, maar dat is ook daar voor de veiligheid. Het idee is hardnekkig dat je er met een ongericht medisch onderzoek ‘op tijd bij bent’. En er is een markt voor: sommige dokters verdienen er goed aan en de deelnemers zijn weer even gerustgesteld. Het gevolg is soms dat men gewoon doorgaat met ongezonde gewoontes, want ‘alles was toch goed’. 10 jaar geleden heb ik in Tijd voor MAX al eens iets verteld over de total body scan en eerlijk gezegd is nog steeds niet aangetoond dat zo’n scan ergens goed voor is.

Wat zegt de wetenschap?

Onlangs is uitvoerig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de effecten van dat soort testen. Ik bedoel niet onderzoek naar aanleiding van gezondheidsklachten of vanwege een verhoogd risico als diabetes of familiair verhoogd cholesterol. Het ging over screening naar meerdere aandoeningen of in meerdere orgaansystemen bij mensen onder de 65 jaar zonder symptomen. De onderzoekers vonden in totaal 17 van dit soort massale onderzoeken, uitgevoerd bij 251.891 mensen. Er werd totaal geen effect gevonden op de totale sterfte of bij kanker en hartziekten. Ook spoorden die onderzoeken niet meer mensen op met een hartkwaal of beroertes. Al die ongerichte testen leverden dus geen gezondheidswinst op.

Huisartsen terughoudend

Huisartsen waren altijd al terughoudend met dit soort testen en dat blijkt nu dus terecht. De kans dat u met een check-up een ernstige ziekte opspoort is heel erg klein. Het risico bestaat wel dat u ten onrechte wordt gerustgesteld. Of dat er nog veel meer, soms gevaarlijke onderzoeken moeten worden gedaan om vage afwijkingen in de eerste testen nader te duiden. Commerciële bedrijven blijven dat soort gezondheidschecks aanbieden en er zijn altijd wel BN-ers te vinden die daarvoor reclame willen maken als ze gratis daarvan gebruik mogen maken. U kunt nalezen wat dokters wel zinvol vinden.

Wat is dan wel zinvol?

Als u gezondheidsklachten heeft moet u dat laten nakijken. Als u bepaalde erfelijke belasting heeft ook. Er zijn een paar bevolkingsonderzoeken waarvan bewezen is dat die vroegtijdig ziektes opsporen, zoals darmkanker, het uitstrijkje en borstonderzoek bij vrouwen en de hielprik bij baby’s. Het is ook een goed idee om een keer de bloeddruk te laten opmeten als u toch bij een dokter bent. Hoge bloeddruk kan schade aan hart- en bloedvaten geven en u merkt dat pas laat.

Wat kunt u zelf doen?

Wat zeker helpt is een gezonde leefstijl. Daar hoeft u niet meer voor te doen dan stoppen met roken, minstens een half uur per dag zo bewegen dat u wat gaat zweten en gezonde voeding nemen. En iets doen aan stress, uw gewicht en uw alcoholgebruik. Maar ja, daar komt bij die commerciële bedrijven natuurlijk geen brood van op de plank.

Geef een reactie

Reacties (3)

    Sarasota says:

    Niet zinvol! Voor mij wel!
    In juli 2009 heb ik een total body scan incl. hartonderzoek laten doen. Hier kwam uit dat ik een tumor had in mijn linker hartkamer (myxoom). Deze was duidelijk te zien op de echo, deze kreeg ik mee. Het heeft mij veel moeite gekost om mijn huisarts te overtuigen om mij door te sturen naar het ziekenhuis. In september 2009 kreeg ik een open hart operatie en werd de tumor verwijderd. Oorsprong embryonaal.
    Ik ben blij dat ik mijn gevoel heb gevolgd en dit heb gedaan, had ik dit niet gedaan dan was ik waarschijnlijk al gestorven aan een hartaanval.

    Bokking says:

    Beste dokter Ted,

    Drie jaar geleden ben ik naar Prescan geweest omdat mijn echtgenote dat wel een goed idee leek. Ik had geen klachten maar in Duitsland constateerden ze longkanker. Dat was op woensdag. Op donderdag middag had ik het rapport in het Nederlands in huis met de opdracht naar de huisarts te gaan. Die reageerde daar positief op en zorgde voor een afspraak bij de longarts op maandag! Dan begint de mallemolen. Inmiddels geopereerd en al bijna 3 jaar ‘schoon’ zoals dat heet. In augustus weer voor controle en dat is best wel weer spannend. Maar als ik niet geweest was is de kans dat ik nu nog in leven zou zijn met de huidige kwaliteit van leven ongeveer nul. Hoezo is Prescan niet zinvol? Het wordt nog leuker! Ik heb – bleek 2 jaar na die operatie mezelf ‘haast’ aangepraat. Daarom ben ik twee keer opgenomen op de spoedeisende eerste hulp met extreme hartslag en bloeddruk. Op mijn vraag waar dat door werd veroorzaakt was het antwoord dat ze dat niet wisten en dat ik een probleem had en aan de pillen moest. Maar weer naar Prescan en nu weet ik dat ik beide halsslagaders voor 50% verstopt zijn. Door te proberen gezond te leven en de stress van de haast onder controle te houden ben ik bijna pil vrij en functioneer ik als 72 jarige weer helemaal in mijn eigen bedrijf. Hoezo is Prescan niet zinvol?

    oosterwijck says:

    Twee voorbeelden die voor zich spreken. Twee mensen die hun leven danken aan intuitie en eigenwijsheid. Ik vraag me af, wat er verkeerd is aan een goede controle? Mijn huisarts kwam met een verklaring, dat er (straling) gevaren leven aan een bodyscan. Maar jaarlijks een rontgenfoto laten maken levert ook staling op. En elke dat een GSM aan je oor levert ook staling op. En werken met een computer levert ook straling op. Wonen bij een GSM zendmast of in de buurt van hoogspanningskabels levert ook staling op. Er zijn meer gevarenzones, die ik niet allemaal zal noemen. En het argument van dhr. Bokking: medicijnvrij leven is toch ook niet te negeren, voor een arts. Ik denk vaak, dat er andere (commerciele) belangen spelen bij deze afwijzing, door de gevestigde gezondheidsmaffia. Dat die er geen nieuw partij bij willen. Ook met de afwijzen van Fagen (alternatief voor antibiotica) wordt afgewezen door de gevestigde gezondheidsmaffia, terwijl de werking al 100 jaar is bewezen. En terwijl het falen van antibiotica inmiddels een feit is.