In Vandaag de Dag kunt u belangrijke, fijne, droevige, bijzondere of andersoortige gebeurtenissen vinden die op 5 september hebben plaatsgevonden.

1944: Dolle Dinsdag

Dolle Dinsdag vindt plaats. Door een fout bericht op Radio Oranje denken vele Nederlanders dat de bevrijding nabij is. In heel Nederland breekt feest uit. Overal hangt de Nederlandse driekleur. Duitsers en NSB-ers vluchten oostwaarts. Het feest blijkt te vroeg te zijn losgebarsten.

1955: Kaps wordt wereldkampioen goochelen

Fred Kaps wordt in Amsterdam voor de 2de keer in zijn loopbaan wereldkampioen goochelen. Hans Kazàn vertelt in Villa VdB over zijn grote voorbeeld.

1960: Cassius Clay wint goud

Cassius Clay, beter bekend als Muhammad Ali, wordt olympisch kampioen boksen in Rome.

1972: het bloedbad van München

Palestijnse terroristen overvallen Israëlische atleten tijdens de Olympische Spelen in Duitsland. Direct schieten de Palestijnen 2 Israëlische atleten dood. Ze gijzelen 9 Israëlische atleten. Bij de bevrijdingsactie komen alle 9  atleten om het leven.

1975: poging tot moord op president Ford

Lynette ‘Squeaky’ Fromme, volgeling van sekteleider Charles Manson, pleegt een moordaanslag op de Amerikaanse president Gerald Ford. De aanslag mislukt. Zij wordt veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf, maar wordt in 2009 vervroegd vrijgelaten.

1977: NASA lanceert Voyager I

NASA lanceert Voyager I vanaf Cape Canaveral in de staat Florida. Ruimtesondes Voyager I en II doen onderzoek naar 2 grote buitenste planeten in ons zonnestelsel, te weten Jupiter en Saturnus. Voyager I volgt een kortere route dan Voyager II die op 20 augustus 1977 wordt gelanceerd. Voyager I passeert Jupiter in 1979 en Saturnus in 1980.Voyager I is het object dat het verst van de Aarde door de mens in de ruimte is gebracht. In augustus 2012 verlaat Voyager I ons zonnestelsel. De satelliet reist met een snelheid van 61.452 km/u door de ruimte.

In zowel Voyager I als II is een zogenaamde Gouden Plaat met afspeelapparatuur aanwezig die is vervaardigd door de beroemde astronoom Carl Sagan. Deze plaat is bestemd voor eventuele buitenaardse wezens die de sondes zouden kunnen onderscheppen. Op de plaat staan muziek en geluiden van de aarde. Zo kunnen buitenaardse wezens luisteren naar Chuck Berry, Bach, Beethoven en Blind Willie Johnson. Tevens krijgen ze berichten van toenmalig president van de VS Jimmy Carter en secretaris-generaal van de VN Kurt Waldheim. Ook krijgen ze de groeten van aardbewoners in 55 talen. De Nederlandse Joan de Boer doet “De hartelijke groeten aan iedereen” in het Nederlands.

Precies 40 jaar na de lancering op 5 september 2017 bevindt Voyager I zich op 20.88 miljard kilometer van de Aarde. In 2025 zal het contact met de sonde definitief zijn verbroken omdat de stroom dan op is.

Geboren op op 5 september:

1976: de geboortedag van Carice van Houten

Carice van Houten wordt in 1976 in Leiderdorp geboren. Al in haar jeugd weet ze dat ze schrijfster of actrice wil worden. Het is actrice geworden. Na de middelbare school gaat Carice naar de Kleinkunstacademie. Haar debuut maakt ze in de tv-serie Het Labyrint. Haar doorbraak komt in de televisiefilm Suzy Q. Zelf zegt ze dat ze maar wat deed. Anderen spreken van een natuurtalent. Ze wint een Gouden Kalf voor de rol.

Een 2de Gouden Kalf mag ze ontvangen voor haar rol in de film Minous. Ze speelt in de film met katten, hoewel ze allergisch is voor deze beesten. Tussen 2001 en 2003 is Carice vooral op het toneel te bewonderen, onder meer in de musical Foxtrot van Annie M.G. Schmidt. In 2003 en 2004 is ze weer te zien in een film, ditmaal in De Passievrucht. In de volgende jaren speelt ze in 2 jeugdfilms Lepel en Knetter. Vanaf 2004 is ze bezig met de voorbereidingen van Zwartboek, een film van Paul Verhoeven. De opnamen van Zwartboek vallen Carice zwaar. Ze maakt lange dagen en Verhoeven is een veeleisend regisseur. De film komt in 2006 uit en is de Nederlandse  inzending voor de Oscar voor Beste Buitenlandse Film. Ze speelt daarna in Ik Omhels Je Met 1000 Armen en Alles is Liefde.

Vanaf 2007 lonkt Hollywood. Haar eerste Engelstalige rol is in de film Dorothy. Als Tom Cruise haar ziet in Zwartboek, wil hij haar voor de film Valkyrie hebben. Ze speelt de rol van Nina, de vrouw van Graaf Von Staufenberg, die door Cruise gespeeld wordt. Vervolgens speelt ze een kleine rol in Repo Man met Jude Law. De film is geen groot succes. Daarna volgen nog enkele rollen in verschillende films. Groot succes in Hollywood is tot op heden uitgebleven. Ze is niet een groot liefhebber van de stad en vindt dat de pers haar niet serieus neem. Toch is ze voor 2010 gecast in de Hollywood film Intruders.

In 2009 is ze te zien in Komt Een Vrouw Bij De Dokter, naar de roman van Kluun. Ze speelt de rol van Lea in de film De Gelukkige Huisvrouw uit 2010. Carice speelt in 2010 en 2011 in de tv-serie In Therapie en in 2012 in het vervolg van Alles Is Liefde, Alles Is Familie. Voor haar rol in deze film ontvangt ze een Rembrandt Award. Samen Halina Rijn schrijft Carice van Houten in 2013 het boek Antiglamour. Halina Rijn is tevens de regisseuse van de film Locus Of Control. In 2015 maakt Carice van Houten bekend dat zij de hoofdrol in die film zal spelen. Vanaf 2012 speelt ze de rol van Melisandre in de succesvolle Amerikaanse fantasie-televisieserie Game of Thrones. De serie is gebaseerd op de serie boeken getiteld Het lied van ijs en vuur van George R.R. Martin.

In 2020 is Carice van Houten samen met Halina Reijn te zien in de televisieserie Red Light, een serie over prostitutie en mensenhandel. De serie wordt uitgezonden op NPO 1. In 2016 speelt Carice van Houten in de film Brimstone. Tijdens de opname van de film wordt ze verliefd op de Australische acteur Guy Pierce. De 2 krijgen een zoon, Monte genaamd.

Na een lezing van wetenschapsfilosoof Chris Julien op uitnodiging van de internationale activistische klimaatbeweging Extinction Rebellion in 2023 wordt Carice van Houten klimaatactiviste. De gedachte aan de toekomst van haar zoon geeft haar de doorslag.

1913: de geboortedag van Conny Stuart

Conny Stuart (Wijhe, 1913) was een Nederlandse cabaretière, actrice en zangeres. Ze wordt geboren als Cornelia Meijgaard. Ze wordt bekend met Wim Sonneveld, met wie ze veel optreedt. Tevens heeft ze een prachtige stem. Haar grootste hit is Wat Voor Weer Zou Het Zijn In Den Haag?. Ze speelt tevens in vele musicals zoals de door Annie M.G. Schmidt geschreven en van Harry Bannink van muziek voorziene musical Heerlijk Duurt Het Langst uit 1965. Conny Stuart overlijdt op 22 augustus 2010.

1920: de geboortedag van Fons Rademakers

Fons Rademakers (Roosendaal, 1920) was een Nederlandse filmregisseur. In 1955 gaat hij met een beurs van de overheid naar het buitenland voor een filmstage. Hij wil met deze ervaring en kennis de Nederlandse speelfilmindustrie helpen opzetten. Hij debuteert met Dorp aan de rivier. Hij krijgt hier als eerste Nederlandse filmregisseur een Oscarnominatie. Rademakers heeft een voorliefde voor het verfilmen van Nederlandse literaire topwerken, zoals De Donkere Kamer Van Damocles van W.F. Hermans. In 1986 wint hij uiteindelijk een Oscar voor De Aanslag, naar een roman van Harry Mulisch. In 2007 overlijdt hij in een Zwitsers ziekenhuis.

1940: de geboortedag van Raquel Welch

Raquel Welch (Chicago, Illinois, VS, 1940) was een Amerikaanse actrice. In 1959 speelt zij een rol in de bekende Ramona Pageant, een openluchttoneelstuk in Californië, gebaseerd op de roman Ramona van Helen Hunt Jackson. Vervolgens wordt ze weervrouw voor een televisiestation. Zij wordt bekend door de science-fictionhit Fantastic Voyage. In de jaren 70 groeit zij uit tot één van de grootste sekssymbolen. In 1974 wint ze een Golden Globe. Ze heeft een ster op de Hollywood Walk of Fame. Raquel Welch overlijdt op 15 februari 2023. Ze is 82 jaar geworden.

1945: de geboortedag van Al Stewart

Al Stewart (Glasgow, Schotland, Groot-Brittannië, 1945) is een Schotse singer-songwriter. In 1977 komt zijn album Year Of The Cat uit met de gelijknamige single. Hiermee verwerft hij zijn eerste bekendheid. Vervolgens komt het nummer On The Border uit en komt in de top 10. Al Stewart brengt nog regelmatig nieuwe platen uit. Hij treedt op over de hele wereld.

1946: de geboortedag van Freddie Mercury

Freddie Mercury (geboren als Farrokh Bulsara, Stone Town, Zanzibar, 1946) was een Britse zanger, componist, pianist en frontman van de rockgroep Queen. Volgens onder meer het blad Rolling Stone heeft Freddie Mercury één van de beste en meest opvallende stemmen uit de muziekgeschiedenis. Zijn familie verhuist in de jaren 60 naar Engeland. Hij studeert af aan de kunstacademie en leert pianospelen. Mercury krijgt wereldwijd succes als frontman van de groep Queen. De band bestaat uit muzikanten die allen als zeer talentvol kunnen worden beschouwd. Alle leden schrijven nummers, maar het duo Freddie Mercury en gitarist Brian May zijn de meest succesvolle schrijvers. Hun nummers zijn geïnspireerd op klassieke muziek, The Sparks en The Beatles. Het nummer Bohemian Rhapsody is één van de meest bekende en succesvolle nummers aller tijden. Het nummer staat meerdere keren op nummer 1 in de top 1000. Op 23 november 1991 wordt bekend gemaakt dat Freddie aan aids lijdt. Hij overlijdt één dag later op 24 november 1991 in Londen. (Foto: ANP) 

1953: de geboortedag van Herman Koch

Herman Koch (Arnhem, 1953) is een Nederlands acteur en schrijver. Hij wordt bekend als één van de 3 heren van het programma Jiskefet. Vele typetjes heeft hij op zijn naam staan, zoals de man van de dierenwinkel, Tampert, Verschoor en Jos van Debiteuren/Crediteuren. Tevens is Koch een succesvol schrijver. Op zijn naam staan onder andere De Voorbijganger en Het Diner.

1957: de geboortedag van Peter Winnen

Peter Winnen (IJselstein, 1957) is een voormalige Nederlandse wielrenner. In 1980 eindigt hij als 2de in de Vredeskoers en doet dat jaar ook mee aan de Olympische Spelen in Moskou. Hij rijdt de Ronde van Frankrijk voor het eerst in 1981 en wint gelijk de etappe naar Alpe d’Huez. Winnen herhaalt dit in 1983. Hij eindigt in zijn eerste tour als 5de. In 1983 komt zelfs de eindoverwinning in zicht, maar helaas door een zware val van een ploegmaat en het sterkte rijden van de klassementsleider wordt hij uiteindelijk 3de. Hij wordt Nederlands kampioen in 1990. In 1991 stopt hij met wielrennen wegens een aanrijding tijdens een training. Hij gaat vervolgens naar de kunstacademie en publiceert boeken over de wielerwereld. Het bekendste is Van Santander Naar Santander.

1960: de geboortedag van Jon van Eerd

Jon van Eerd (Maastricht) is een Nederlandse acteur, schrijver en zanger. Hij studeert theaterwetenschappen en Engels. Zijn eerste rollen zijn van het serieuze werk en langzamerhand vertolkt hij minder zware rollen. Tevens is hij te bewonderen in verschillende musicals. De laatste jaren speelt en zingt hij niet alleen, maar bewerkt en schrijft hij ook toneelstukken en musicals.