Interview Jan Slagter over 20 jaar Omroep MAX: ‘Ons succes hebben we aan ú te danken!’

Op 3 september 2005 heeft Omroep MAX de eerste uitzendingen op tv en radio. En nu, 20 later, is het uitgegroeid tot de grootste ledenomroep in het publieke bestel. Met talloze iconische programma’s en het grootste tijdschrift van Nederland, heeft MAX zijn stempel op het Nederlandse medialandschap inmiddels wel gedrukt. Jan Slagter (71) blikt terug op deze opmerkelijke reis en deelt zijn visie op de uitdagingen en kansen die de toekomst biedt.

‘Aanmeldingen kwam met postzakken tegelijk binnen’

Als anderen me er niet aan herinnerd hadden, had ik zomaar kunnen vergeten dat MAX 20 jaar bestaat. Ik ben niet zo’n ‘terugkijker’; ik ben vooral bezig met de toekomst van de publieke omroep en MAX. Maar als ik het gevoel van 20 jaar geleden terughaal, was dat natuurlijk een spannende tijd. Ik moest 50.000 leden vinden die ook meenden dat er een omroep voor 50-plus moest komen. Toen mijn vrouw Ingrid en ik onszelf hadden ingeschreven als lid, hadden we er nog 49.998 te gaan.

Hoewel ik zelf toen nog maar 49 was, miste ik op de Nederlandse televisie programma’s die aansloten bij de belevingswereld van ouderen. Alle tv was gericht op de jongere doelgroep, terwijl het gros van de kijkers ook al 50-plus was. Mijn favoriete programma Toen was geluk heel gewoon dreigde om die reden van de buis te verdwijnen. Ik heb een advertentie in De Telegraaf gezet met de tekst: ‘Uw favoriete programma verdwijnt, daarom moet u lid worden van MAX’. De aanmeldingen kwamen met postzakken tegelijk binnen!”

Vijandige sfeer

“Ja, de tegenwerking van de andere omroepen was enorm. Wij kwamen de boel opschudden in Hilversum en andere omroepen waren bang dat het ten koste zou gaan van hun budget en zendtijd.  Ik werd met de nek aangekeken, omdat ik die rare man was die een ‘rollatoromroep’ wilde beginnen. Bij de collega-omroepen waren er mensen die me negeerden. Ik keek nog net niet onder mijn auto als ik ’s avonds vertrok. De sfeer was vijandig. Bizar. Maar dat maakte me alleen maar strijdbaarder.

Ik dacht: ik zal jullie eens een poepie laten ruiken. Ik ben nooit bang geweest. Ik heb er  nooit aan getwijfeld dat het me zou lukken een omroep op te zetten. Ook al kon ik amper mijn televisie aanzetten met de afstandsbediening. Ik ben een selfmade man, zie niet gauw beren op de weg en wat je nog niet kunt, kun je leren. Met die mentaliteit heb ik eerder andere projecten gerund en ben ik manager geweest van Elly en Rikkert. Ook niet voor de hand liggend, als je bedenkt dat ik uit het bank- en verzekeringswezen kwam. En als kind wilde ik eigenlijk dierenarts worden. Ik was heel erg bezig met dierenwelzijn. Mensen die vlees aten, vond ik dierenmoordenaars. Die fase is  vanzelf weer overgegaan, haha.”

‘We groeien nog steeds’

“Wat de verklaring is van het succes van MAX en wat ons uniek maakt ten opzichte van andere omroepen? Als ik op het podium sta tijdens onze ledendagen, zeg ik altijd: ‘Dat ik hier sta, heb ik aan u te danken, aan onze trouwe leden.’ De betrokkenheid van die leden is enorm. Met onze ledendagen en -activiteiten – van ledenuitjes tot MAX Ombudsman, Soresdienst, MAX Café, MAX Maakt Mogelijk, MAX Seniorencoach en meer – bieden we ondersteuning waar we kunnen. Als ik mensen in Moldavië zie lijden, grijpt me dat nog steeds naar de keel.

Die saamhorigheid en verbondenheid zorgen ervoor dat mensen tegen mij op straat zeggen: ‘Jan, ik ben trots dat ik lid ben van MAX.’ Daarom zijn we de grootste ledenomroep in het bestel, met 435.000 leden, en zijn we met MAX Magazine het grootste betaalde blad van Nederland, met 235.000 betalende lezers. En we groeien nog steeds. Ik sta nooit stil bij successen, maar als ik één hoogtepunt moet noemen  van de afgelopen 20 jaar, dan zijn het die honderdduizenden leden die voor ons gekozen hebben. En ja, dat succes geeft nog steeds wrijving in Hilversum.”

Ongekend verlies

“Natuurlijk waren er voor mij persoonlijk ook dieptepunten. Mijn gedachten gaan dan als eerste uit naar het overlijden van naaste MAX-medewerkers, soms veel te jong als gevolg van kanker, zoals Mattis Dielessen. Daar was ik kapot van. Het overlijden van Nelleke Koen, ons Hoofd Mediaproducties raakte me diep. Maar ook de dood van Martin, de partner van André van Duin, en natuurlijk Martine Bijl. Hun dag van overlijden blijft altijd in mijn agenda staan.”

Van strijd naar succes

“Dat ik gedreven en strijdbaar in het leven sta, heeft ongetwijfeld veel te maken met het nest waar ik uitkom. In een notendop: ik ben opgegroeid in een gereformeerd gezin, waar hard werken en omzien naar elkaar centraal  stonden. Mijn vader was vrijwilliger bij het Rode Kruis en mijn moeder bezocht als voorzitter van Comité Meeleven de zieken in de wijk. Het voorbeeld om me in te zetten voor mensen die het minder hebben, heb ik zeker van huis uit meegekregen.

Daarnaast ben ik ook gewend om te gaan met tegenwind. Die tegenwerking toen ik MAX begon, was voor mij alleen maar brandstof. Misschien heb ik het zelfs nodig om ergens een succes van te maken, ook al moet ik daar 70 uur per week voor werken. Inmiddels heb ik dat teruggebracht naar 40 uur, dankzij mijn medebestuurder Nicolette de Wolf, want ik kan nu veel zaken ook uit handen geven. Het succes heb ik natuurlijk niet alleen bereikt; het is vooral een kwestie van hele goede mensen om je heen verzamelen en een prettige werkomgeving creëren. MAX is een warm bad, een verlengde familie, en dat vind ik belangrijk. Want hoewel ik misschien niet bang ben voor tegenwind, ben ik vooral ook heel erg van het harmoniemodel.”

Liefde voor dieren

“Mijn ouders, God hebbe hun ziel, hebben het succes meegekregen en waren best trots. Vooral mijn vader vond het prachtig, want ‘die Jan ging er wel voor’. Mijn moeder sprak weleens haar  zorgen uit: ‘Jij zoekt altijd van die moeilijke dingen op, Jan. Kun je niet gewoon buschauffeur worden?!’ Ook mijn vrouw is trots, maar Ingrid houdt me ook met beide benen op de grond. Ze is  kritisch op mijn werk, maar bovenal zet ze zich met hart en ziel in voor dierenwelzijn. Daar betrekt ze mij ook bij. Dat vindt ze veel belangrijker dan wat ik allemaal aan het doen ben. Ze begrijpt dat mijn werk geen standaardbaan is, maar soms zegt ze ook: ‘Jan, moet je nou weer naar De Oranjezomer?’ Er gaat echt geen rode loper uit als ik ’s avonds thuiskom.”

‘Kijk realistisch naar publieke omroep!’

“Hoe MAX er over 10 jaar uitziet? Ik hoop dat er dan nog steeds een sterke publieke omroep is met een betrouwbare nieuwsvoorziening, sport, cultuur en vermaak. Recent is er een rapport  verschenen waarin wordt gewaarschuwd voor het voortbestaan van ons bestel. In Amerika heeft Trump de stekker uit de publieke omroep getrokken en als het aan de PVV en de VVD ligt, gebeurt hier hetzelfde. Dan zijn er straks helemaal geen omroepverenigingen meer.

Daarom zijn we altijd bezig met het werven van nieuwe leden. Afschaffing van de omroepvereniging? Alleen over mijn lijk! Ik ben in ieder geval heel blij dat we dit rechtse kabinet vaarwel gaan zeggen. Mijn hoop is gevestigd op een middenkabinet dat realistisch kijkt naar de publieke omroep en het belang van de omroepverenigingen als centraal spil binnen het bestel inziet. Mijn belangrijkste doel de komende jaren is in ieder geval het publieke bestel overeind houden.”

Zonder Jan

“Over 10 jaar werk ik hier niet meer, dat zal anders zijn, maar dat betekent niet het einde van MAX. Integendeel, de mensen die dan aan het roer staan, inclusief degenen die nu al bij het bestuur betrokken zijn, zullen met nog meer vastberadenheid strijden. En daarbij voor ogen houden: weet voor wie je het maakt, en respecteer en waardeer de leden. Dat is de kracht van MAX. En dat kan
ook zonder Jan Slagter… Ik wil graag een kleine adviserende rol blijven spelen binnen omroep MAX en een actieve rol binnen de Stichting MAX Maakt Mogelijk en alles rond de ledenactiviteiten, tenzij dat lichamelijk of geestelijk niet meer kan. Want, om heel eerlijk te zijn: het liefst sterf ik wel in het harnas.”

(Bron: MAX Magazine/Jeroen Mei en Peter Contant Foto: © MAX)