Menthol leerde ons tandenpoetsen

Joseph Sylvester leerde Nederland tandenpoetsen, trouwde met het mooiste meisje van de stad en was de eerste zwarte man in Hengelo. Frank Krake schreef het boek Menthol over hem.

Uitzichtloze situatie

Joseph Sylvester (Saint Lucia, 10 augustus 1890 – Hengelo, 26 mei 1955), was een bekende Hengelose zakenman uit de eerste helft van de vorige eeuw. Gevlucht voor een uitzichtloze situatie in zijn geboorteland Saint Lucia en voor de rassenhaat en het geweld van de Ku Klux Klan in Amerika komt hij in de jaren twintig via Amerika en België in het Overijsselse Hengelo terecht, waar hij trouwde met de plaatselijke mannequin Anna Marie ‘Roosje’ Borchert.

Babajaba-tandpasta

In Hengelo, maar ook daarbuiten, gaat Joseph de markt op met zijn Babajaba-tandpasta. Hij prees het product aan als ‘Het natuurgeheim van het zwarte ras’. Zijn theatrale verkooptechniek was voor veel inwoners een reden zijn kraam te bezoeken. Sylvester benutte zijn huidskleur op subtiele wijze. Zwarte mensen werden toentertijd vooral geassocieerd met een prachtig wit gebit en dankzij zijn producten kreeg hij al snel de bijnaam ‘Menthol’.  Met een mengeling van Twents en Engels en gekleed in een witte doktersjas vermaakte hij het massaal toegestroomde publiek. Maar Menthol stond niet alleen in Hengelo op de markt, overal in het land werd hij gesignaleerd.

Britse identiteit

In de Tweede Wereldoorlog werd Menthol door de Nazi’s is opgepakt.  Niet zijn huidskleur, maar zijn nationaliteit speelde hem parten. Omdat hij werd geboren op het Caraibische eiland Santa Lucia kreeg hij een Brits paspoort uitgereikt en tijdens de oorlog werden alle in Nederland woonachtige Britten door de Duitsers opgepakt en geïnterneerd in kamp Schoorl. Zo ook Menthol. Lang duurde de gevangenschap overigens niet. De bezetter beschouwde Menthol als “ongevaarlijk” en liet hem verder met rust.

Scheiding

Met het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog breekt er voor Menthol en Roosje een onzekere tijd aan. De extreme gedachten over rassenscheiding van de Duitsers waren niet gunstig voor Menthol en zijn vrouw Roosje. Menthol vreesde er niet voor dat de Duitsers hem niet met rust zouden laten, maar hij vreesde wel voor zijn vrouw. Om haar niet in moeilijkheden te brengen besluiten ze kort na het uitbreken van de oorlog van elkaar te scheiden. Uit de papieren blijkt dat een eindvonnis nooit heeft plaatsgevonden, maar iedereen in Hengelo geloofde in deze scheiding, temeer daar zij apart van elkaar gingen wonen. Van onenigheid was echter geen sprake.

Meer informatie over het verhaal van Joseph Sylvester vindt u op de website sylvestermethol.nl

(Bron: website Alias Menthol)