Het beeldmateriaal van Dick Boer geeft een intiem persoonlijk tijdsbeeld: ‘Dick leerde Nederland filmen’
Publicatiedatum: 19 december 2025
In Nederland op Film neemt Wim Daniëls de kijker mee op reis door de tijd aan de hand van unieke amateurbeelden uit verschillende decennia. Op vrijdag 19 december 2025 wordt een speciale aflevering van Nederland op Film uitgezonden. Deze aflevering staat geheel in het teken van het filmmateriaal van Dick Boer. Wie was hij en wat heeft hij voor filmend Nederland betekend? Het programma Villa VdB sprak hierover met de regisseur van het programma Erik Willems en de dochter van Dick, Nettie Bolsenbroek.
‘We leerden filmen van Dick’
Volgens Erik leerde Dick Nederland filmen. Zeker oudere generaties die graag momenten op beeld vastlegden, kennen de handboeken over het maken films van Dick Boer. ‘Hij was echt een fenomeen’.
Film nu voor later
Vroeger was filmen echt heel technisch en ook nog wel behoorlijk een mannen-ding. Dick bracht het filmen letterlijk aan de man. Zijn credo was: ‘Film nu voor later’. Filmen was zogezegd echt heel technisch. “Je moest dingen weten van diafragma, scherptediepte, dubbel-8 camera spoel omdraaien, tegenlicht. Film was ook duur, dus je moet wel zorgen dat moet goed zijn. Rolletje film, daar was je misschien wel 25 gulden aan kwijt en dan moest je nog ontwikkelen. Dat was een hoop geld, misschien wel 100 euro nu. Dat voor 3 minuut en 20 seconden beeld best prijzig. Je moest dan ook zeker niet de ‘tuinsproeier’ doen, zei Dick Boer. Dat is dat je met je camera zo snel beweegt van links naar rechts om er zoveel mogelijk op te zetten.”
Een goed tijdsbeeld
Erik krijgt het materiaal in handen van Dick Boer via zijn zoon Tom Boer. Die erft al het beeldmateriaal van zijn vader. Van begin jaren 30 tot eind jaren 70. Hij filmde alles. En dat geeft niet alleen een beeld van hoe het er aan toe ging in zijn gezin, maar ook van Nederland. Het geeft een intiem persoonlijk tijdsbeeld, een rijke verzameling. “Juist de randzaken die hij in beeld bracht, geven een goed tijdsbeeld. Zo filmt hij de aanleg van de Flevopolder en dreglijnen en film hij in Zeeland na de Watersnoodramp. Voor hem moest alles educatief zijn, je moest er iets van leren.”
Ook in de Tweede Wereldoorlog filmde en fotografeerde Dick Boer. Zo maakte hij foto’s voor persoonsbewijzen. Filmen deed hij alleen binnenskamers, maar ook op de begrafenis van Hanny Schaft. Hanny was een buurmeisje.
Altijd een camera bij zich
Dochter Nettie Bolsenbroek (85) herinnert zich nog maar al te goed dat haar vader altijd een camera bij zich had. “Natuurlijk als we ergens waren, moesten we even poseren of opnieuw ergens gaan staan, voor het beeld. Dat hoorde erbij. Nu begrijp ik pas hoe bijzonder dat was. ”
Nettie geeft aan dat achteraf gezien haar vader leerkracht had moeten worden. “We gingen op vakantie naar verschillende streken in het land en dat is ook allemaal terug te lezen in zijn boeken. ”
In de voetsporen van Dick Boer
Het beeldmateriaal wat in de uitzending te zien is, is voor Nettie niet onbekend. “We keken wel vaker op oudejaarsavond oude films terug. Hij legde echt alles vast.” Op de vraag of Nettie de liefde voor filmen van haar vader heeft overgenomen is dat geen ja en geen nee. “Echt alles filmen en vastleggen doen ik niet. Maar ik maak wel fotoalbums van onze vakanties.
Luister hier het hele gesprek terug dat Jurgen van den Berg had met Erik en Nettie in Villa VdB.
De documentaire Nederland op Film: De blikken van Dick is te zien op vrijdag 19 december 2025 om 20.25 uur op NPO 2.
(Foto: MAX)
