Evenwichtssysteem

Evenwichtssysteem van slag na varen, autorijden of vliegen? Dat komt hierdoor

Na een dag varen, autorijden of vliegen kan het soms voelen of u nog steeds aan boord van een schip, auto of vliegtuig bent. Ook al bent u al lang weer uitgestapt. Waar komt dit deinende gevoel in het evenwichtssysteem vandaan?

Hoe werkt het evenwichtssysteem?

Het evenwichtssysteem werkt met 3 zintuigen: de ogen, lichaamssensoren en het evenwichtsorgaan in het binnenoor. De ogen nemen waar en zien waar u bent en waar u heen gaat. De lichaamssensoren voelen waar u bent en hoe u beweegt. Het evenwichtsorgaan in het binnenoor (het vestibulair orgaan of labyrint) neemt waar wanneer u uw hoofd beweegt. De hersenen werken vervolgens als een computer, die de signalen vanuit de 3 zintuigen combineert tot een stabiel wereldbeeld. Wanneer 1 onderdeel van het evenwichtssysteem ongewone of verkeerde informatie afgeeft, kunt u duizelig, instabiel of gedesoriënteerd raken.

Verwarrende informatie

Tijdens een vaartocht, autorit of vlucht krijgen uw evenwichtsorganen te maken met andere omstandigheden dan wanneer u gewoon met beide benen op de vaste grond staat. Mensen die daar gevoelig voor zijn kunnen dan ook te maken krijgen met reisziekte. Vaak passen de evenwichtsorganen zich gedurende de reis aan de omstandigheden aan. Dat kan langere tijd doorwerken en dat merkt u als u weer aan land bent. De wereld om u heen lijkt nog steeds te bewegen en uw lichaam reageert daarop. Dit verschijnsel wordt ook wel ‘zeebenen’ genoemd.

Duur van de klachten

Hoe lang het verschijnsel aanhoudt, is voor iedereen anders. Sommige mensen merken er zelfs helemaal niets van en bij andere mensen kan het een uur tot zelfs jaren aanhouden. In dit laatste geval gaat het om landziekte, Mal de Débarquement Syndrome (MdDS) genoemd. Overigens kan deze ziekte ook optreden zonder dat de persoon een vaar/auto/vliegtocht gemaakt heeft. Wie aan deze neurologische aandoening lijdt loopt voor het gevoel steeds op ‘zeebenen’, en heeft vaak moeite om het evenwicht te bewaren. Gek genoeg kunnen de klachten in dit geval juist soms afnemen in de boot, auto of vliegtuig.

Klachten voor het evenwichtssysteem verminderen

Het helemaal voorkomen lukt helaas meestal niet, maar u kunt het effect wel verminderen. Het ‘wiebelige’ gevoel ontstaat doordat de hersenen verwarrende boodschappen krijgen van de evenwichtsorganen. De makkelijkste oplossing is dan ook de informatiestromen zoveel mogelijk met elkaar in overeenstemming te brengen. Hoe beter u alles voor u kunt zien, hoe minder de klachten. Dit komt doordat de hersenen de situatie dan beter begrijpen en door hebben dat u beweegt, ook al zit u stil. Ga in het geval van een boottocht aan dek en kijk in de vaarrichting naar de horizon. Het kan soms ook helpen om te gaan staan of lopen en actief uw evenwicht te houden. Ga in de auto voorin zitten en kijk naar voren. En neem in het vliegtuig plaats naast het raam. Kijk zoveel mogelijk in de richting waarin u reist en naar een vast punt in de verte. Ga verder zo uitgerust mogelijk op reis. Als u moe bent, reageert uw lichaam heftiger. Of doe tijdens de rit voor zover mogelijk een dutje. Het lichaam is dan minder bezig met evenwicht of impulsen van buitenaf.

Lees ook: misselijk van lezen in de auto? Dit is hoe het komt.

(Bron: Quest, NVVS, NEMO Kennislink, Gezondheidsnet, huisartsenpraktijk de waterlelie)

Geef een reactie

Reacties (2)

    Willie Wie says:

    ben ’n keer in ’n kermisattractie gestapt, want wilde m’n dochtertje, wat toen nog nergens bang voor was, geen onnodige angst inboezemen en ook niet teleurstellen. ’t was ’n spin: één arm had 3 draaiende kuipjes, die omhoog en omlaag gingen, in harder en zachter tempo. je zag die armen ook los van elkaar draaien en toen ik dacht dat ik ’t wel gehad had (volgens mij had ik de hele stang verbogen door ’t harde knijpen van angst) gingen we nòg ’n rondje en nòg harder! ik kwam eruit en zei tegen mijn dochter “niets aan de hand”, want dat voelde ècht zo. pas later viel ik al om bij ’n bruggetje, op houten (dus meebewegende) vloeren, aan/langs het water, tegen ’n molen of flat opkijkend, e.d. daar heb ik járen lang last van gehad! ik heb o.a. tabletten tegen reisziekte genomen, oordopjes ingehad, buiten ’n koptelefoon met muziek op gehad om af te leiden en toen uiteindelijk polsbandjes met drukpunten ontdekt. die laatsten hielpen mij wonderwel óók nog…………… járenlange ellende, want ik moest me steeds overal aan vastgrijpen om niet te vallen en was bijv. bijna constant duizelig als ik in Amsterdam liep, in Scheveningen op de pier of aan ’t strand, op Hoog Catharijne om te winkelen of over moest stappen tijdens ’n treinreis. en als ik in de haven op ’n vlonder of stijger liep dreigde ik maar zó in ’t water te vallen, enz., enz., enz. men praatte over (en zelfs vlak achter) mij alsof ik zwaar gedronken had als ik op zondagmiddag tòch even ’n wandelingetje wilde maken om relaxter wat situaties te kunnen oefenen om niet blijvend in angsten te zullen vervallen. kortom: het was allemaal afschuwelijk! jammer dat die gebreide polsbandjes zo snel gingen lubberen waardoor de druk van de punten op mijn polsen wegviel, want ze waren niet echt/echt niet makkelijk te verkrijgen. ik ben er, door op m’n eigen manier te blijven zoeken en oefenen, gelukkig nog van afgekomen. eindelijk, na járen!

      Phillieh says:

      Beste Willie,

      Ik heb het idee dat ik geveld ben met hetzelfde probleem na mijn vlucht afgelopen weekend.

      Ik ben dus ook erg benieuwd wat, wie of welke oefeningen jou hebben geholpen?