De wet van de grote getallen
Publicatiedatum: 4 juni 2013
Voor het eerst doet omroep MAX aan onderzoeksjournalistiek. Wat betekende het maken van Zwarte Zwanen voor mij? Een voorrecht dat ik de tijd kreeg langdurig onderzoek te doen. Dit programma en de research hebben me slapeloze nachten bezorgd. Het was de complexiteit van ons pensioenvraagstuk, gekoppeld aan de ingewikkelde mechanismen van de financiële wereld. En dat in een taal die gewone mensen zelden tot nooit gebruiken.
Vijf maanden verdiepte ik mij in de wereld van pensioenbeheerders en -beleggers, actuarissen, risico-managers, aandelen- en onroerend goed-handelaren.
Ik ging na wie er beter worden van de premies die werknemers afdragen. De gepensioneerden en toekomstige gepensioneerden? Of de pensioenspecialisten en -professionals die bakken met geld zien binnen komen. Pensioenfondsen die dagelijks, 365 dagen per jaar, miljoenen euro’s premie innen, zijn geen uitzondering. In die wereld geldt de Wet van de Grote Getallen. Deze Wet bestaat niet echt. Ik bedacht de naam voor een belangrijk mechanisme in de pensioenwereld. Ik bedoel er mee dat bij zo ontzettend veel geld een of tien miljoen niet snel gemist wordt. Per jaar wordt door de pensioenfondsen tussen de 4,5 en 6 miljard euro aan kosten uitgegeven.
Ons pensioenbiljoen! Je moet de twaalf nullen goed tellen als je het bedrag in cijfers opschrijft. Meer dan 1000 miljard euro is verplicht gespaard. Het geld is in handen van de pensioenbeleggers die het over de wereld schuiven. Ik hoop u uit te leggen hoe onvermijdelijk het is dat succesvolle pensioenbeleggers schatrijk worden van uw premie. En hoe onvermijdelijk het is dat Nederlandse pensioengeld in wereldwijde ‘sprinkhaanfondsen’ (private equity) terecht komt. Waarna Nederlandse bedrijven dat dure geld weer als kapitaal aantrekken. Hoe werkt die super-ingewikkelde internationale financiële sector?
Voor ons programma was ik nieuwsgierig naar de mensen die het geld beheren. Wie zijn zij? Voor omroep MAX kreeg ik een beetje toegang tot deze gesloten wereld. In Zwarte Zwanen zult u er een glimp opvangen.
Deze aan de documentaire gekoppelde website wordt wat mij betreft een plaats voor discussie. Maak uw kritische opmerkingen. Wees boos of blij. Voeg uw eigen kennis toe. Of breng uw verbazing onder woorden. Ons aller rijkdom is te belangrijk om aan een kleine groep superspecialisten over te laten.
