Nee zeggen

Waarom is nee zeggen soms moeilijk? En hoe kunt u het wel doen?

De baas vraagt of u overuren kunt draaien op uw werk. Een collectant vraagt of u iets kunt missen voor het goede doel. Uw buurvrouw vraagt of u kunt helpen met het wegbrengen van haar zware tuinafval. Uw dochter vraagt of u dit weekend op de kleinkinderen wil passen, hoewel u eigenlijk al andere plannen heeft. Het zijn verschillende vragen of verzoeken, maar het kan in alle gevallen moeilijk zijn om te weigeren. Waarom is dit soms zo moeilijk? En hoe kunt u alsnog leren om nee te zeggen, zonder de vragensteller te kwetsen of teleur te stellen?

Schuldgevoel door nee te zeggen

Als u iemand anders kunt helpen, geeft dat vaak een goed gevoel. Maar wat als anderen zo vaak een beroep op u doen, dat u dingen eigenlijk tegen uw zin doet? Eén van onze lezers is hier al eens tegenaan gelopen, omdat ze moeite heeft met nee zeggen. En daar is ze zeker niet de enige in. Dat het soms moeilijk is om nee te zeggen, heeft volgens de Amerikaanse psycholoog Jonice Webb 4 hoofdredenen. Ten 1e kunt u er een schuldgevoel aan overhouden, als u een vraag of verzoek afwijst. Het weigeren van een vraag of verzoek is een manier om voor uzelf op te komen, uw grenzen aan te geven en uzelf te beschermen. Maar helaas kan het ook bot en onsympathiek overkomen.

Laag zelfbeeld, gebrek aan ervaring en zoeken naar een geldige reden

Ten 2e kan het te maken hebben met een laag zelfbeeld, dat u het belang van de ander belangrijker vindt dan uw eigen positie. Dan bent u eerder geneigd om iets te doen waar u eigenlijk geen zin in heeft. De 3e reden wijst op een gebrek aan ervaring met nee zeggen. Als u van jongs af aan gewend bent om te doen wat anderen u vragen, wordt het logischerwijs steeds lastiger om eens nee te zeggen. Tot slot denken velen dat ze een geldige reden moeten hebben om ergens nee op te kunnen zeggen. Dat ze het simpelweg niet prettig vinden en/of liever niet doen, is voor hen dan geen geldige reden.

luisteren
Lees ook: Waarom is luisteren zo moeilijk? En tips om het te leren

Wie is degene tegen wie u nee moet zeggen?

Daarnaast is uw relatie met de vragensteller een mogelijke factor. Vraagt een goede vriend of naast familielid u om iets te doen? Misschien is het makkelijker om nee te zeggen, omdat u diegene goed kent en vertrouwt. Als u nee zegt, zet u niet uw goede relatie met de ander op het spel. Aan de andere kant, als één van uw naasten u iets vraagt, kan het ook zo zijn dat u diegene moeilijk iets kunt weigeren. En dat u toch maar ja zegt. Tot slot kunnen hiërarchische verhoudingen een rol spelen, bijvoorbeeld als uw baas vraagt om hem of haar te helpen, met een extra klusje op het werk.

Hoe kunt u leren om wel nee te zeggen?

Kortom, het is logisch en verklaarbaar als het u soms moeite kost om nee te zeggen. Maar hoe pakt u het dan aan, als u het juist wel wil doen? Zorg in elk geval dat u sterk in uw schoenen staat en dat u zich niet zomaar om laat praten. Als u van tevoren al weet dat u een vraag of verzoek van iemand anders krijgt, oefen dan alvast op de manier waarop u nee zegt. Houd het kort, krachtig en duidelijk en probeer niet te veel om de zaak heen te draaien. En hoe vaker u dit doet, hoe gemakkelijker het kan worden om nee te zeggen, zonder onaardig over te komen.

Inzicht in de uitgaven
Lees ook: Cisca Dresselhuys: ‘Ongewenst advies’

(Bron: Archief, De Telegraaf, Open Up, Psycholoog.nl, Inspirerend leven, Dr. Jonice Webb. Foto: Shutterstock)

Geef een reactie

Reacties (5)

    Typje says:

    Tja, ik zie mezelf volledig terug in dit verhaal. Vooral het lage zelfbeeld – had ik nog nooit over nagedacht – is een eyopener.
    Ik weet mede door enkele buitenlandse reizen hoe moeilijk mensen het kunnen hebben om te overleven. (Litouwen- Gambia0.
    En vanuit mijn welvarende positie kan ik niet anders dan mijn medemensen op basis van gelijkwaardigheid bij te staan. Maar afwijzen van hulpvragen heeft te maken met een schuldgevoel dat bij me blijft hangen en dat ervaar ik als een psychische belasting. Ik vind/vond dat ik al heel strijdvaardig handelde als ik naast mijn maandelijkse donaties weer extra hulpvragen in de postbus vind en deze verscheurde, maar ook dan blijft dat schuldgevoel knagen.
    Er is maar één oplossing hiervoor en dat is gewoon voor mezelf opkomen en alle giftenposten drastisch schrappen, want al mijn goede doelen zijn even belangrijk. Verschil maken is m.i. oneerlijk. En zo zit ik al een paar jaar te hannesen en kan niet besluiten.
    Dit verhaal is voor mij een reden om nu eindelijk maar eens stevig en consequent door te pakken en dus voor mezelf op te komen. Of ik er een beter zelfbeeld van krijg is nog de vraag want het is dan een daad van arrogantie en niet meer van medemenselijkheid en compassie. De tijd zal het me leren ……..

      keesje39 says:

      Beste Typje,
      Je kunt niet de hele wereld op je schouders nemen. Je hebt een aantal goed doelen waaraan je zo te zien maandelijks doneert. Prachtig toch? Die goede doelen proberen jou tussen de bedrijven door te bewegen tot nóg meer donaties. Dat is hun goed recht. Maar het is jouw goed recht om daar niet op in te gaan. Daar heb je moeite mee. Maar je bent immers al donateur! Voor al jouw goede doelen doe je méér dan alle mensen die géén donateur zijn.
      Aan herhaalde verzoeken om extra bijdragen kun je, als je wilt, een eind maken door je goede doelen te vragen geen tussentijdse verzoeken meer te sturen. Ik heb dat ooit gedaan voor en namens een kennis van mij, en ze reageerden praktisch allemaal heel vriendelijk en begripvol. Maak daar wel een lijstje met datums van, sommigen ‘vergeten’ het wel eens…
      Hopelijk heb je iets aan deze reactie van mij. Succes!

    Dirck says:

    Nee, dat is privé.
    Als je een reden noemde die zijn niet leuk vinden kreeg je commentaar.
    Dat ik geld genoeg heb en niet voor belastingdienst ga werken omdat overuren
    veel kosten en weinig netto opleverden?

    Ik leef om te genieten en niet om te werken, dat is bijzaak.
    Je moet ook tijd hebben om je geld op te maken.

    Maar als ik mijn reden noemde, kreeg ik zoveel negatief, nu alleen nog Nee, en dat gaat je niets aan.

    Amaranthus says:

    Sommige types kennen geen nee. Mijn moeder had last van zo’n energie cowboy die haar wilde doen overstappen. Zij heeft aan de telefoon wel vier keer gezegd dat zij geen interesse had. Helaas is mijn moeder te beleefd om zomaar in te haken. Welk deel van “nee” is er nu niet duidelijk!? Zo irritant. Die cowboy bleef maar naar een reden vragen waarom zij niet wilde overstappen. Ik zat bij haar me te luisteren en was zo kwaad! Na het gesprek heb ik haar uitgelegd dat ze tegen deze personen niet beleefd hoeft te zijn en al helemaal geen reden hoeft te noemen omdat dit alleen manipulatie is om haar toch over te halen. Ik hoop dat ze de volgende keer tegen haar natuur en generatie (opvoeding) in toch maar “bot” inhaakt.

    keesje39 says:

    Een paar tips als je het moeilijk vindt om nee te zeggen.
    – “Dit overvalt me wat, mag ik er even over nadenken?”
    – “Jammer, ik heb nu geen tijd, maar als ik je volgende week kan helpen?”
    – “Nee, sorry, na een paar vervelende ervaringen heb ik besloten om niets meer uit te lenen, aan wie dan ook.”

    Op de website , de vroegere etiquetterubriek van Beatrijs Ritsema, is dit misschien bruikbaar: https://www.beatrijs.com/tag/afwimpelen/.

    Tot slot het boek “Als ik nee zeg, voel ik me schuldig” door Manuel J. Smith, AMBO 1975. Ligt wel eens op boekenmarkten.