Voltooid leven

Voltooid leven

Cees Grimbergen begon deze maand met z’n Hollandse Zaken en de eerste uitzending ging over euthanasie. Ik heb het met belangstelling bekeken. Trots op onze wetgeving in Nederland, maar hoe moeilijk is zo’n beslissing?

Levenstestament

Mijn vader zat in een verpleegtehuis en mijn man nu ook al meer dan 8 jaar. Tot in de details heb ik in mijn eigen levenstestament opgeschreven wat ik precies wil. Hoezeer de verzorging van papa goed was en het tehuis waar mijn Peet zit een lot uit de loterij is, ik zelf wil dat niet. Nooit en te nimmer, maar ik realiser me dat dat, gelukkig maar ook, niet te voorspellen is hoe je einde is.

Wens om nooit meer wakker te worden

Ik zie het aan mijn man. Hij klaagt nooit, er waren tijden dat je hem een plezier kon doen met luisterboeken, maar die concentratie is hij nu al lang kwijt. Muziek van zijn favoriete bigbands of z’n favoriete pianisten kan hem nog bekoren, maar eigenlijk is er nog maar heel weinig wat hem plezier doet. Al jaren is zijn grootste wens: “ik zou het liefst gewoon slapen en morgenochtend niet meer wakker worden.” Dat klinkt beter dan: “gooi me maar het raam uit, ik heb er genoeg van.” We hebben daar lange gesprekken over gehad, maar het eindigde er mee dat hij het toch bleef zeggen. Eén keer was ik er zo overstuur van dat ik half huilend riep: “als je echt zo graag dood wil, stop dan met eten en drinken… en hij opgetogen zijn hoofd oprichtte en riep: “ja, drinken… schenk eens een glaasje wijn in…” Hoezo voltooid leven? Dat is inmiddels ook al weer een paar jaar geleden. Zijn situatie is veel en veel slechter geworden. Zelfs zijn spraakvermogen laat hem af en toe in de steek, hij kan nauwelijks zien, maar aan zijn wens om niet meer wakker te worden wordt geen gehoor gegeven door de natuur.

Gooi me maar het raam uit

Als je doorvraagt aan hem: “hoe heb je het hier?” Zegt hij, “ik heb het hier goed hoor”. Hij eet en drinkt nog lekker, alles smaakt hem nog goed en toch was onlangs de fase weer aangebroken van het raam uitgooien. We hebben er weer lange gesprekken over gehad, ook met de kinderen. “Wat wil je pa?” “Ik wil dood, gooi me maar het raam uit.” We maken er nog grappen over, dat die stoel te groot is en dat vindt hij dan ook weer leuk. Zijn zoon vraagt: “als je ’s morgens wakker wordt wat denk je dan?” Hij zegt: “ik denk, ja ik ben er nog, ik heb wel zin in een lekker kopje thee.” We praten over allerlei onderwerpen waar we allemaal om moeten lachen en hij ziet er zelf de humor van in als ik zeg: “noem je dit ondragelijk lijden?” Want een harinkje smaakt hem nog voortreffelijk. We praten nog gezellig met elkaar, maar als ik hem gedag kus zegt hij: “kun je me niet het raam uitgooien?”

Geef een reactie

Reacties (4)

    Hanneman says:

    Waarschijnlijk wel de meest tragische vraag om te stellen. “Gooi me alstjeblieft het raam uit”. Het heeft iets van een verzoek om te worden afgedankt. Dat kan het niet zijn en is het natuurlijk ook niet. Ik vermoed dat het een bede is om een eind aan leed wat zich misschien niet als ondragelijk aandient maar het uiteindelijk wel is. Ik was vandaag te gast bij een mevrouw van tweeennegentig jaar. Ze verontschuldigde zich voor haar verschillende tekorten en gebreken. Kwam door de morfine. Al vele jaren pijn. Een lieve dochter die over de vloer komt. Prachtige belangstellende klein en achterkleinkinderen. Hartelijk zorgpersoneel. Maar toch hoopt ook zij iedere dag dat ze voor het laastst gaat slapen. Een aantal jaren geleden deed ze al een verzoek om euthanasie. In de tijd dat in Schagen een arts zelfmoord had gepleegd vanwege een rechtszaak over door hem vermeend verleende euthanasie. De arts van de mevrouw waar ik vanmorgen was had na haar verzoek aan haar de vraag gesteld of zij soms wilde dat hem hetzelfde als de dokter in Schagen zou overkomen. Daarmee was de zaak afgedaan. Maar deze grappige dokter gaat hier voorbij aan een hulproep. Hij verzaakt uit eigenbelang. Vanmorgen nog uitte ze de wens die haar al zolang in zijn greep heeft. Ook hier eigenlijk een ongenadige natuur die haar in leven houdt. Er kropen heel soms een paar tranen over haar wangen die ze wegpoetste. Dat wegpoetsen lijkt op berusten. De opsomming van een klein lijstje plussen neemt het onzichtbare verlangen niet weg. Bij mijn vertrek zei ik haar te hopen dat die wens voor haar snel vervuld zal worden.

    Everdina says:

    Heel mensen denken dat het leven hier ophoudt, dat is niet waar! Na het overlijden sla je je ogen op in een andere dimensie . De keuze die je hier maakt, maakt waar je in de eeuwigheid zult zijn.
    Mijn leven is verborgen met Christus in God, wat er ook gebeurt! Ik ben dankbaar dat ik leef…ontzettend dankbaar! En weet je wat het mooie is? Het is voor iedereen die gelooft in het volbrachte werk van Jezus Christus, geen een uitgezonderd! Mooi is dat.

    Groetjes, Everdina.

      Noon says:

      Klaar met het leven zijn, pijn, ongemak en totaal op blijft helaas nog steeds een discussiepunt. Dat is aan een kant maar goed ook. Dit werpt denken, discussies en bewust blijven van op. De andere kant is, als arts heb je een eed afgelegd. Je moet het maar kunnen om die spagaat aan te gaan. Wat ik niet begrijp, is dat een ieder die nog bij zijn volle verstand is, tijdens eigen levensregie kan melden, c.q. in orde maken de wens voor zijn/haar einde zodat deze situaties niet behoeven te ontstaan. Kinderen kunnen met hun ouders dit bespreekbaar maken. Eigenlijk iedereen. Dit zijn moeilijke onderwerpen die vaak of weggestopt worden of niet ter discussie zijn. Ikzelf loop tegen de 70. Heb alles geregeld. Wil mijn kinderen absoluut niet aandoen, indien ik overlijd, zij naast hun verdriet moeten zoeken in een chaos. Bizar en voor mij écht onbegrijpelijk, heeft bijna niemand in mijn omgeving, vriendenkring deze, hun, zaken geregeld. Tja daar wil ik nog niet mee bezig zijn hoor. Dat regelen de kinderen dan maar. Laat het helder zijn; altijd heb je jouw eigen regie in handen. Totdat…..
      Indien niet gebruikt tja dan mag men niet de artsen, ons systeem verwijten dat de euthanasie te kort schiet in Nederland.

    Positief says:

    Wat mooi Everdina dat je dit deelt! Ook voor mij telt dat alleen God hier het laatste woord heeft. Wat Tineke ook schrijft, wij weten niet wat er leeft in deze mensen. Het kan iedere dag anders zijn en Tineke, wat schrijf je dat mooi!
    Fijn dat wij uit kunnen kijken naar een beter leven omdat Jezus voor ons aan het kruis gestorven is!
    Vriendelijke groeten,
    Positief