AOW na scheding

AOW na scheiding van tafel en bed

Afgelopen mei schreven we op deze plek over de lotgevallen van enkele AOW-gerechtigden die op papier nog getrouwd zijn, maar in de  praktijk al jaren gescheiden van elkaar leven. Zij ontvingen, vaak jarenlang, een AOW voor alleenstaanden. Totdat de SVB langskwam. En de AOW bijstelde naar die voor samenwonenden – zo’n 400 euro per maand minder.

Reden voor de aanpassing: de ex-echtelieden leefden volgens de SVB nog alsof ze gehuwd waren, ook al woonden ze ver bij elkaar vandaan. Het feit dat ze nog weleens samen de kleinkinderen bezochten, of naar  elkaar om zouden kijken geval van medische nood, was voor de SVB reden om de AOW voortaan te gaan korten. Alle ex-echtelieden bleven achter met de indruk dat ze beter ook op papier hadden kunnen scheiden.

‘Die ervaring heb ik ook

De heer Terpstra las het verhaal, en belde ons meteen. Hij maakt exact hetzelfde mee. In 2005 is hij al AOW-gerechtigd, als hij en zijn vrouw na bijna 50 jaar huwelijk scheiden van tafel en bed. Hij verhuist naar een andere stad. Vanaf dat moment krijgen beiden een alleenstaanden-AOW. De 13 jaren daarna blijft de situatie hetzelfde. Dan, in 2018, start de SVB een onderzoek naar de leefsituatie van beiden. De onderzoeksvraag is of de heer Terpstra en zijn ex wel duurzaam gescheiden leven.

‘De rechter geeft mij gelijk

De SVB constateert onder andere dat beiden nog af en toe contact hebben met elkaar en dat zij hem zal helpen in geval van ziekte. De conclusie is dat ze nog met elkaar omgaan alsof ze gehuwd zijn. Hoewel ze na al die jaren nog steeds alleen en ver van elkaar wonen, ontvangen ze sinds 2019 daarom weer een AOW voor samenwonenden. De heer Terpstra wint de zaak bij de rechtbank, maar de SVB gaat in hoger beroep. 86 jaar is de heer Terpstra inmiddels. De rechtszaak kan nog wel een jaar duren. Zolang de procedure loopt, blijft de AOW op het lage niveau. We kregen meer meldingen. In Meldpunt besteedden we aandacht aan deze kwestie. Mevrouw Franken vertelde daarin dat ze aan de SVB moest uitleggen waarom ze meer water verbruikt dan haar ex. Zonder haar medeweten waren de meterstanden opgevraagd…

SVB ziet liever vechtscheiding

Inmiddels hebben we tientallen meldingen. Rode draad is dat de strijd met de SVB zou ophouden als men niet meer naar de ex-partner omkijkt. Dat een vechtscheiding toegang zou geven tot de hogere AOW. De SVB laat hierover weten dat het geenszins aanstuurt op echtscheidingen. Dat men slechts de wettelijke controletaak uitvoert. Op verzoek kan de SVB de leefsituatie opnieuw beoordelen. Naar aanleiding van de Meldpunt-uitzending stelde het CDA Kamervragen. Ook wij gaan door met onderzoek. Want niemand zou moeten vrezen voor zijn AOW, omdat hij nog steeds door één deur kan met zijn ex. Of daarvoor de wet veranderd moet worden of het beleid van de SVB, of beide, maakt ons niet uit.

MAX Ombudsman heeft een reactie ontvangen van de SVB:

Uit privacy-overwegingen kunnen we niet ingaan op de door Omroep MAX aangehaalde casuïstiek. Echter, als iemand van mening is dat zij/hij onrechtmatig gekort wordt op haar/zijn AOW, kan er te allen tijde contact met ons kan worden opgenomen. We zullen de kwestie dan opnieuw bekijken na in gesprek te zijn gegaan met onze klant.

Veranderingen in de maatschappij

De reden voor de aangepaste vaststelling van de rechten t.a.v. AOW komt door een verandering in de maatschappij t.a.v. leefvormen. De klassieke opvatting (al of niet getrouwd zijn bijvoorbeeld) voldoet niet meer. Daarom heeft de minister van SZW terecht aanbevolen om de wet op dit punt te moderniseren. Tegenwoordig is er immers een veelvoud aan (samen)leefvormen denkbaar, waardoor het vaststellen van de rechtmatigheid van de AOW niet meer mogelijk is door een schriftelijke aanvraag. De SVB beoordeelt nu alle nieuwe meldingen door een huisbezoek af te leggen. Daarnaast doet de SVB projectmatig onderzoek naar alle bestaande situaties van duurzaam gescheiden leven. De SVB moet daarbij altijd balanceren tussen goede dienstverlening en het voorkomen van oneigenlijk gebruik.

De vaststelling of iemand wel of niet rechtmatig AOW aanvraagt is heel complex. Zo geldt dat:

  • niet het feit of men wel of niet getrouwd is, maar of ze wel of niet een gezamenlijke huishouding voeren bepaalt of ze in aanmerking kunnen komen voor een alleenstaande AOW.
  • De twee-woningenregel niet van toepassing is op gehuwden (Centrale Raad van Beroep).
  • Bij scheiding van tafel en bed er strikt genomen nog steeds sprake is van het nog steeds gehuwd zijn.

Binnen deze complexe regelgeving moet de SVB onderzoeken of hier op een goede manier gebruik van wordt gemaakt. Dat geldt voor alle 3,4 miljoen mensen die AOW ontvangen. Soms leidt dit ertoe dat de SVB mensen erop wijst dat ze juist wel in aanmerking komen voor een alleenstaande AOW-uitkering, en soms juist niet. En soms, vanwege die complexiteit, hebben we het bij het verkeerde eind en corrigeren we dat.

De SVB vraagt zich dus steeds af: ‘past onze uitvoering wel bij de bedoeling van de wet?’ Als dat niet zo lijkt te zijn, gaan we hierover in gesprek met het ministerie. Wij willen daar zo zorgvuldig mogelijk mee omgaan.

Blijf MAX Ombudsman zaken melden

Dit is dus nog niet zomaar opgelost. U kunt uw zaken bij ons blijven melden. Na de zomer komen we op deze kwestie terug.

Heeft u een vraag, klacht of opmerking over een ander onderwerp en bent u MAX-lid? Dan kunt u wel gebruik maken van het gratis telefonisch spreekuur van de MAX Ombudsman op nummer 035-677 55 11, elke werkdag van 10 tot 12 uur.

Geef een reactie

Reacties (10)

    Fonteyn says:

    Ik snap er niks meer van. Krijg nu AOW, maar ga volgende maand ook scheiden. Wat krijg ik nu. Kan alleen dit vinden: aow.nu/aow-bedragen-2020/

    Moet ik dat doorgeven?

      MAX Vandaag says:

      Beste Fonteyn, bedankt voor uw reactie. Bent u MAX-lid? Dan kunt u gebruik maken van het gratis telefonisch spreekuur van de MAX Ombudsman op nummer 035-677 55 11, elke werkdag van 10 tot 12 uur.

      B.Harmsen says:

      Beste Fonteyn,

      Elke wijziging moet u doorgeven aan het SVB.

      Vind de reactie van MAX een beetje kinderachtig en had ook eenvoudig kunnen antwoorden op de vraag zonder dat men eerst lid moet zijn/worden.

      MAX Vandaag says:

      Beste B. Harmsen, bedankt voor uw bericht. Als webredactie van MAX Vandaag laten wij bepaalde zaken liever over aan degenen die er alles van weten. Zoals in dit geval MAX Ombudsman Rogier de Haan.

      B.Harmsen says:

      Op de site van de SVB svb.nl/nl/aow/rechten-en-plichten/welke-wijzigingen-doorgeven-als-u-in-nederland-woont kan men ook gewoon lezen wanneer men iets moet doorgeven en hoeft men geen lid van MAX te worden.

      B.Harmsen says:

      Waarom werkt de door mij geplaatste link niet meer?

      Gisteren na plaatsing kleurde de link rood op en werkte prima nu vermoed ik dat MAX dit niet zo leuk vond?

      MAX Vandaag says:

      Beste B. Harmsen, over het algemeen filtert ons systeem urls er zelf al uit en als dat niet automatisch gebeurt, dan maken wij links over het algemeen niet-klikbaar. Tenzij het een link naar bijvoorbeeld een stichting of goed doel is. Dit omdat wij inhoud op andere websites niet kunnen garanderen en/of wij als publieke omroep niet mogen linken naar commerciële websites of sites waar iets gekocht/aangeschaft kan worden. Dat wij de linkteksten wel laten staan, is omdat het vaak tips van mensen aan elkaar zijn en iemand dan zelf ervoor kan kiezen toch naar de betreffende website te gaan.

      B.Harmsen says:

      Dus u vind de website van de SVB niet betrouwbaar!!!!!

      Deze link was een uitstekend hulpmiddel voor de vragen steller hoe te handelen bij wijziging in de samenstelling van het echtpaar.

      Nu begrijp ik wel dat u liever heeft dat de vragensteller eerst lid van MAX wordt maar maak er dan een gesloten clubje van voor alleen leden van MAX.

      Maar schijnbaar heeft u er moeite mee dat niet leden soms ook een kundig gratis advies geven.

    oosterwijck says:

    Opvallend is, dat mensen die officieel niet meer samenwonen, als samenwoners worden gezien, omdat er geen sluitend scheidingsdocument is. En mensen die niet officieel samenwonen (nooit samengewoond hebben), maar in een vriendschap veel bij elkaar zijn, ook worden gezien als samenwoners, ondanks dat er nooit een officieel contract is opgesteld. De overheid en en veel instellingen (zoals de SVB maar ook de Sociale Dienst), maken jacht op gewone mensen, en meten met twee maten, om maar zoveel mogelijk op hun inkomen te beknotten. Een andere reden is er niet. Het gaat altijd om geld. Geld maakt meer kapot als je lief is.

    Sandifort says:

    Geachte,
    Ik ben gehuwd buiten Europa met een jongere invalide vrouw die ook buiten Europa leeft en geen sofinummer heeft, niet in Nederland is ingeschreven. en is ook geen Fiscaal partner door haar handicap wordt ze als de mindere gezien.
    met mijn eerlijkheid en niet goed had gelezen heb ik mijn huwelijk aangegeven in de gemeente waar ik ingeschreven staat als briefadres.
    in eerste instantie werd de acte niet aangenomen, de dame aldaar zij mij u ben nog niet gehuwd volgens de Nederlandse wet, er moest nog een apart document bij geleverd worden van de overheid al daar. dit heeft haast een jaar geduurd eer ik het document had en ik ben opnieuw naar de balie gegaan en het werd geaccepteerd, de dame zij wij geven het door aan het SVB en het pensioenfonds??
    Binnen 3 dagen kreeg ik een brief, ik werd gekort en ik kreeg een boete van het SVB en ook van het ABP.
    en ik moest de teveel genoten uitkering terug betalen, van het SVB en het pensioenfonds ABP.
    Ik stelde de vraag waarom,
    men verweet mij dat ik te laat het huwelijk had aangegeven, men heeft de datum van het eerste document genomen, terwijl ik voor de Nederlandse wetgeving niet getrouwd was maar het SVB had daar geen boodschap aan en wilde niet de datum van het tweede document nemen en terwijl ik toen al Duurzaam gescheiden leefde.
    Ik woon in mijn Caravan, omdat ik na de korting niet meer in een huis kon leven gezien de kosten.
    Mijn Vrouw woont in de Filipijnen en ik hier. ik voldoet aan alle regels die de wet en het SVB hebben voor geschreven.
    ik onderhoud die vrouw en af en toe zien we elkaar. Voor af deze periode is voor mij een periode geweest die mij leven heeft verandert.