Lukt het u niet om zelf te stemmen? Zo machtigt u iemand om voor u te stemmen

Stel u wilt uw stem uitbrengen, maar u kunt zelf niet naar de stembus. Misschien bent u ziek, op reis of bent u slecht ter been. Wilt u dat uw stem alsnog telt? Dan kunt u iemand anders machtigen om voor u te stemmen. Maar hoe werkt dat precies en waar moet u op letten? Wij leggen het uit.

Wat is een machtiging?

Een machtiging is in feite een schriftelijk bewijs dat u iemand anders toestaat om uw stem uit te brengen. U blijft zelf verantwoordelijk voor de keuze van uw stem, maar een ander voert de handeling uit. Het is wel belangrijk dat u deze persoon volledig vertrouwt. U wilt namelijk niet dat er misbruik wordt gemaakt van uw stem.

Wie kunt u machtigen?

U kunt iemand machtigen die voldoet aan de voorwaarden, namelijk dat diegene minimaal 18 jaar oud is en in Nederland woont. Vaak kiest men een familielid, vriend of collega. De persoon die u machtigt, mag naast zijn eigen stem voor maximaal 2 andere personen stemmen.

Lees ook: Hoe zit het? Waarom stemmen we nog niet digitaal?

Hoe machtigt u iemand?

U kunt op 2 manieren iemand machtigen om voor u te stemmen. Dit kan via een onderhandse volmacht (via de stempas) of via een schriftelijke volmacht (met een speciaal formulier van de gemeente).

Onderhandse volmacht

Dit is de meest eenvoudige en snelste manier om iemand te machtigen:

• Vul de achterkant van uw eigen stempas in.
• Zet uw handtekening en vul de naam in van de persoon die u wilt machtigen.
• Geef uw stempas mee aan die persoon, samen met een kopie of foto van uw identiteitsbewijs.
• De gemachtigde moet in het stemlokaal een eigen identiteitsbewijs en stempas tonen én uw ingevulde stempas en kopie van uw identiteitsbewijs.
• De gemachtigde moet tegelijkertijd met zijn of haar eigen stem u stem uitbrengen.

Schriftelijke volmacht

Deze methode wordt vaak gebruikt als u iemand in een andere gemeente wilt machtigen (bijvoorbeeld als uw gemachtigde niet in dezelfde gemeente woont), of als u de volmacht op een eerder moment wilt regelen omdat u weet dat u op de verkiezingsdag niet zelf naar de stembus kunt:

• Download het volmachtformulier van de website van uw gemeente of de Rijksoverheid, of haal het formulier op bij uw gemeente. Het formulier heet ‘model L8‘.
• Vul het formulier samen met de gemachtigde in en onderteken het.
• Stuur het formulier op naar de gemeente. Houd hierbij rekening met een uiterste aanvraagdatum, vaak een paar dagen voor de verkiezingen.
• Na goedkeuring ontvangt de gemachtigde per post een volmachtbewijs. Dit bewijs neemt hij of zij mee naar het stembureau.
• De gemachtigde brengt op de verkiezingsdag uw stem tegelijkertijd met zijn of haar eigen stem uit.

Een veilige kopie van uw identiteitsbewijs maken

Voor een kopie mag u een goed leesbare foto meegeven, maar u kunt ook een kopie van uw pas maken. De veiligste manier om dat te doen is met de (gratis) KopieID-app van de Rijksoverheid. Op de website van de Rijksoverheid staat een video waarin wordt laten zien hoe een kopie maken werkt.

Nadat u een kopie van uw identiteitsbewijs heeft gemaakt kan deze direct worden doorgestuurd naar de gemachtigde, die de digitale kopie in het stemlokaal op een telefoon of tablet kan tonen, of een afdruk kan meenemen.

Alternatief zonder app

Wilt u geen app gebruiken? Dan kunt u ook zelf een veilige kopie maken:

• Maak een gewone kopie of foto van uw identiteitsbewijs.
• Streep uw BSN door: dit nummer staat vaak op meerdere plekken, dus zorg ervoor dat u het overal onleesbaar maakt.
• Noteer het doel: schrijf over de kopie heen waarvoor deze is bedoeld, bijvoorbeeld ‘Kopie t.b.v. volmacht [datum]’.
• Zorg voor de leesbaarheid: controleer of de overige benodigde gegevens nog goed leesbaar zijn.

(Bron: Rijksoverheid, Kiesraad. Foto: Shutterstock)