Wandelt u in een gebied met Schotse hooglanders? Op deze manier kunt u dat veilig doen

In Nederland kunnen we over het algemeen zonder al te grote gevaren van wilde dieren wandelen in natuurgebieden. We krijgen op de adder na niet te maken met giftige slangen of met gevaarlijke spinnen. Maar er zijn wel degelijk dieren waarvoor we moeten oppassen. De Schotse hooglander is er daar één van. Gaat u wandelen in een gebied waar ze voorkomen, houd u dan goed aan de regels. Dit moet u daarover weten. 

Is de Schotse hooglander gevaarlijk?

De Schotse hooglander is van nature vriendelijk en rustig en daarmee dus niet gevaarlijk. Toch duiken er verhalen op over een aanval, met soms vervelende gevolgen. Zoals in 2017, wanneer de 66-jarige Alie Mulder-Kerkhof tijdens een wandeling op de Posbank op de hoorns genomen wordt en zwaargewond raakt. Eén van de hoorns is tot 27 centimeter diep haar buik in gegaan.

En in natuurgebied Het Zwarte Gat in Drenthe is in maart 2025 de beslissing genomen geen honden (ook niet aangelijnd) meer toe te laten, nadat meerdere mensen zouden zijn achtervolgd. Rayonbeheerder Harald de Graaff verklaart tegenover RTV Drenthe dat boswachters in het gebied merken dat de regels niet door iedereen nageleefd worden. Daardoor kunnen de dieren ander gedrag gaan vertonen. Met alle gevolgen van dien.

Lees ook: Wat te doen als u een wolf tegenkomt tijdens het wandelen?

Wat moet u doen in een gebied met Schotse hooglanders?

Wanneer Schotse hooglanders met rust worden gelaten en mensen zich netjes aan de regels houden, is het in principe ongevaarlijk om in een natuurgebied te wandelen waar ze aanwezig zijn. Maar het blijven wilde dieren en die zijn onvoorspelbaar. Met enkele voorzorgsmaatregelen zorgt u ervoor dat ze zich niet aan u storen. En u als het goed is dan ook met rust zullen laten. Bij het betreden van een natuurgebied met Schotse hooglanders zijn er meestal waarschuwingsborden geplaatst, met daarop de voorzorgsmaatregelen op een rij. Hier moet u rekening mee houden:

Houd minstens 25 meter afstand

Het belangrijkste is om te allen tijde op afstand van de grazers te blijven. Minimaal 25 meter. Komt u dichterbij, dan kunnen ze dit als bedreigend ervaren en in het ergste geval op u af komen. Daarbij bestaat het risico dat ze hun hoorns gebruiken. Zeker wanneer ze jongen hebben. Komt u per ongeluk oog in oog met een hooglander te staan, loop dan rustig weg. Schreeuw niet en maak ook geen snelle bewegingen, hiervan kunnen ze schrikken en dan kunnen ze zichzelf willen verdedigen.

Doorkruis een kudde niet

De dieren houden er niet van wanneer u dwars door hun kudde heen loopt. Bevinden verschillende delen van de kudde zich op afstand van elkaar en kunt u er tussendoor lopen? Doe dit dan niet, maar loop met een grote boog om ze heen.

Blijf van de Schotse hooglanders af

Ze (en zeker de kleintjes) zien er misschien aaibaar uit, maar ze zijn dit niet. Het kan 9 keer goed gaan en de 10e keer gaat het fout. Het kan zijn dat ze net aan hun irritatiegrens zitten en dan zullen ze dit op u afreageren. Aai ze dus niet en geef ze bijvoorbeeld ook geen klopje op hun heup om te zorgen dat ze u er langs laten. Dan kunnen ze zich tegen u keren.

Geef de Schotse hooglanders geen voedsel

Ons voedsel is niet geschikt voor Schotse hooglanders. Daarnaast zorgt het ervoor dat wanneer meer mensen ze voeren, ze daaraan wennen. En dan zullen ze mensen actief opzoeken voor voedsel, wat niet wenselijk is.

Hond mee? Houd die dan altijd aangelijnd

Schotse hooglanders worden nerveus van loslopende honden in hun buurt. Houd ze daarom altijd aangelijnd wanneer u een gebied met de grazers bezoekt. Er zijn ook gebieden waar honden helemaal niet toegestaan zijn, dus zoek dat van tevoren uit.

In het kort:

• Houd minimaal 25 meter afstand. Doorkruis kuddes nooit.
• Laat de dieren met rust. Voer en aai ze dus niet bijvoorbeeld.
• Bekijk of uw hond (aangelijnd) mee mag of niet.

Lees ook: Wat te doen als u wilde zwijnen tegenkomt tijdens het wandelen?

Wat te doen bij Schotse hooglanders óp het pad?

Het advies is dus om minstens 25 meter afstand te houden en de grazers niet te doorkruisen. Maar wat als u op een pad loopt en daar staat of ligt precies een kudde Schotse Hooglanders op? Boswachter Jowien van der Vegte van Natuurmonumenten zegt hierover tegen Runners.nl: “Dan moet je even van het pad, zodat je de kudde niet hoeft te doorkruisen. Ga er met een grote boog rustig omheen en keer daarna terug naar het pad. Hardlopers: liever even wandelen in plaats van rennen. Fietsers: toch maar even afstappen en door de berm lopen. Ben je met een groep, zorg er dan voor dat je de grazers niet insluit door ze zowel links als rechts te passeren. Blijf met je clubje bij elkaar.”

Waar komen Schotse hooglanders voor?

Schotse hooglanders en andere grote grazers, zoals wisenten en koninkpaarden, worden ingezet om stukken natuur te begrazen. Dit zodat die gebieden niet helemaal dichtgroeien. Ze komen op verschillende plekken in het land voor. U kunt ze zoal tegenkomen in Nationaal Park Zuid-Kennemerland, Nationaal Park Veluwezoom, Nationaal Park Lauwersmeer, Moerasgebied Houtwiel, Tiengemeten, Het Witte Veen en de hierboven genoemde Posbank en Het Zwarte Gat. Op de website van Natuurmonumenten vindt u nog meer gebieden.

(Bron: Runners.nl, NOS, RTV Drenthe, Wandel.nl, Natuurmonumenten, Quest, Drenthe.nl. Foto: Shutterstock)