Met deze aanpassingen kan iemand met dementie langer veilig thuis wonen
Publicatiedatum: 20 oktober 2025
Veel mensen met dementie willen graag zo lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving blijven wonen. Dat is begrijpelijk, want een bekend huis geeft houvast en rust. Voor partners, mantelzorgers en familieleden kan dit echter een uitdaging zijn. Het is belangrijk om een balans te vinden tussen het behouden van zelfstandigheid en het waarborgen van veiligheid. Gelukkig zijn er verschillende manieren waarop u iemand met dementie langer veilig thuis kunt laten wonen, zonder dat het dagelijkse leven te veel wordt beperkt.
Een veilige en overzichtelijke woning
Een veilige woning is de eerste stap om iemand met dementie langer thuis te laten wonen. Het is belangrijk dat de woning goed verlicht is, zodat valpartijen zoveel mogelijk worden voorkomen, zeker ’s nachts en op routes naar het toilet. Obstakels zoals losse vloerkleden, snoeren of andere struikelgevaren moeten worden verwijderd. Verder kan het helpen om kamers duidelijk herkenbaar te maken door bijvoorbeeld pictogrammen of labels op deuren en kasten te plaatsen.
In de keuken verdient veiligheid extra aandacht. Scherpe messen, schoonmaakmiddelen en gaspitten kunt u het beste goed opbergen of voorzien van beveiliging. Ook de badkamer kan veiliger worden gemaakt door antislipmatten te plaatsen, steunbeugels te installeren of een douchestoel te gebruiken. Kleine aanpassingen zoals deze zorgen ervoor dat iemand met dementie langer zelfstandig kan blijven, zonder onnodige risico’s.
Structuur en voorspelbaarheid bieden rust
Naast een veilige woning, is het bieden van structuur en voorspelbaarheid van groot belang. Mensen met dementie voelen zich vaak rustiger wanneer zij weten wat hen te wachten staat. Volgens de Nederlandse Huisartsen Genootschap (NHG) kan het handhaven van vaste tijden voor opstaan, maaltijden en slapen helpen om overzicht te behouden. Activiteiten zoals wandelen, muziek luisteren of samen koken dragen bij aan een gevoel van betrokkenheid en zinvolle dagbesteding. Het beperken van prikkels, bijvoorbeeld door de televisie of radio niet continu aan te hebben, kan eveneens rust geven. Door iemand met dementie te betrekken bij huishoudelijke taken, aangepast aan wat nog haalbaar is, voelt hij of zij zich nuttig en behouden ze zoveel mogelijk zelfstandigheid.
Hulpmiddelen en professionele ondersteuning
Om iemand met dementie langer veilig thuis te laten wonen, kunnen verschillende hulpmiddelen een groot verschil maken. Zo kunnen GPS-trackers uitkomst bieden bij dwaalgedrag. Apparaten zoals telefoons en afstandsbedieningen met eenvoudig gebruiksgemak kunnen het dagelijks leven ook vergemakkelijken.
Naast praktische hulpmiddelen kan ook professionele ondersteuning een belangrijke rol spelen. De huisarts is vaak het eerste aanspreekpunt en kan adviseren welke zorg of hulpmiddelen het beste passen bij uw situatie. Daarnaast kunnen dagopvang en dagbesteding veel betekenen. Ze kunnen de persoon met dementie structuur, sociale contacten en zinvolle activiteiten bieden, terwijl u als mantelzorger even tijd krijgt om op te laden. Soms zijn kleine aanpassingen in huis al genoeg, maar in andere gevallen is extra zorg of begeleiding nodig. Het belangrijkste is dat u samen zoekt naar de juiste balans tussen hulpmiddelen, zorg en begeleiding, zodat het leven thuis zo veilig, prettig en haalbaar mogelijk blijft voor iedereen.
Ondersteuning via de Wmo
Wanneer de zorg thuis te zwaar wordt of er behoefte is aan extra ondersteuning, kunt u een beroep doen op de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Deze wet is er om mensen te helpen zo lang mogelijk zelfstandig te blijven wonen. Via het Wmo-loket van uw gemeente kunt u ondersteuning aanvragen, bijvoorbeeld voor huishoudelijke hulp, begeleiding, dagbesteding of woningaanpassingen zoals handgrepen of een traplift. Tijdens een persoonlijk gesprek bekijkt de gemeente samen met u welke hulp passend is voor uw situatie. Zo wordt er gezocht naar maatwerk, waarbij de zelfstandigheid van de persoon met dementie behouden blijft, maar de veiligheid en het welzijn worden gewaarborgd.
Ook voor mantelzorgers kan de Wmo ondersteuning bieden, bijvoorbeeld in de vorm van respijtzorg of advies bij het organiseren van de zorg. Respijtzorg, ook wel tijdelijke opvang genoemd, is bedoeld om u als mantelzorger even ademruimte te geven doordat de zorg tijdelijk wordt overgenomen. De persoon met dementie kan dan gebruikmaken van dag- of logeeropvang.
(Bron: Rijksoverheid, PlusOnline, richtlijnen.nhg.org, dementie.nl, alzheimer-nederland.nl. Foto: Shutterstock)
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Beste Max,
De adviezen die u geeft zijn zeker van toepassing echter wat mij als mantelzorger zwaar drukt is het verlies van je partner bij leven. Je kunt nog zoveel proberen te organiseren maar vaak lukt het gewoon niet omdat de verwardheid en lichamelijke beperkingen van jouw partner jouw plan constant in de war stuurt. Je staat de hele dag aan en je zou over 360 graden view willen beschikken. Daarbij komt dat de zorg voor deze groep mensen alleen maar afneemt wat de stap van gemakkelijke oplossingen (zoals u hierboven beschrijft) naar steeds meer zorg, bemoeilijkt. En als ik de verkiezingsprogramma’s een beetje erop nasla dan is er weinig aandacht hiervoor, wordt de WMO verder uitgekleed en komt het creëren van geschikte woonvoorzieningen alleen maar verder uit beeld. Tja en dan alle aandacht en inspanning naar jongeren en -belasting- voordelen naar degenen die het niet nodig hebben. Zo kleed je de zorg wel uit.
Leuk geschreven. Ik kan mij als ervaringsdeskundige zeggen dat het verloop bij iedereen anders is. Maar veelal komt er agressie bij. En dan wordt het onhoudbaar in huis. In mijn familie aan moeders kant is het eigelijk niet de vraag krijg ik ook dementie. Nee wanneer steekt het de kop op. Dus ja langer thuis houden is voor vele een 24/7 kluis. Dus voor geen enkele mantelzorger houdbaar. Je heb tenslotte ook nog een eigen leven en net zo belangrijk je werk om een inkomen te realiseren.
Het leven met iemand, die aan dementie of alzheimer lijdt, is een 36 uren dag baan.. Belangerijk vind ik, dat de zorgende minstens 1 x per week een dagdeel „vrij“ heeft. In het land waar ik woon, is het mogelijk de demente persoon in een dagopvang te brengen. Dat kost 90 Euro per dag. Laat de demente persoon vroegtijdig wennen aan een „instituut“ waar ze later opgenomen kunnen worden.
Het meenemen van de demente persoon naar jouw regelmatige buitenshuis activiteiten, vind ik ook belangrijk. Ook al stoort het misschien de andere deelnemers. Zo beleven de anderen, wat het betekent een demente persoon 24 uur per dag om je heen te hebben. Het is vreselijk om de vervreeemding van partner die je had te moeten ondergaan.
Mooi verhaal. Als ik de bron lees waar dit verhaal uit voortkomt, kan ik maar een conclusie trekken.: hoe prenten we de bevolking in, dat ze niet geholpen hoeven te worden door de regering. Dit is geschreven door iemand die totaal geen inzicht heeft hoe het is om een geliefde te zien verslechteren en tegen welke grote en kleine problemen je aanloopt. Als ik terugdenk aan mijn dwalende moeder en het slaaptekort dat ik had, dan is het geen wonder dat ik een burn-out kreeg. Gezin, werk en de verzorging van een demente geliefde is geen goede combinatie. Maar je doet het toch maar. De problemen rond de verzorging van een geliefde met dementie zijn echt niet weg als je de raad hierboven opvolgt. Hulp vanuit de WMO laat me niet lachen. Er komt een net niet meer puber een conclusie trekken bij een keukentafelgesprek. En natuurlijk zegt een demente dan dat alles naar wens gaat. Er komt geen bericht van de huisarts of wijkverpleegkundige of een test aan te pas. Als iemand niet altijd voor het huishouden kan zorgen, maar soms wel, wordt de huishoudelijke hulp geschrapt. De boodschappen laat je maar bezorgen. Huishoudelijke hulp kun je krijgen van je familie. Van wie? je bejaarde of werkende buren, O ja van familie die zelf hulp nodig hebben?
In alle reacties valt te lezen dat de werkelijkheid er toch echt minder rooskleurig uitziet. Om te beginnen zijn mantelzorgers geen beroepskrachten. Ze hebben er niet voor geleerd. Daarbij is de relatie tussen patiënt en mantelzorger een verzwarende factor. Het beeld wat je had van de partner of ouder, brokkelt langzaam af. Verbazing, verbijstering en ongeduld, verdriet en boosheid. En dat de hele dag e/o nacht. Je kunt nog zoveel regelen, je loopt telkens weer achter de feiten aan. Dat het in mijn geval gaat om een 48-jarige LAT-relatie gaat, maakt het extra ingewikkeld. Ook voor hulpverleners. Die lijken hier geregeld geen antwoord op te hebben. Inmiddels mag partner nu ook niet meer autorijden. Wat weer voor nieuwe problemen leidt. Het is uitgesloten dat we bij elkaar gaan wonen. Om uiteenlopende redenen. Structuur over de dag. Ja hoe dan?
Leuk bedacht maar respijtzorg voor dementerende is helemaal niet beschikbaar. Of je moet 3 uur rijden voor een peperdure zorgboerderij. Op vakantie met een fysieke beperking? mogelijkheden te over. Dement? Veel te lastig. Mantelzorg staat in de kou. En je omgeving? die hebben er geen zin in. Half uurtje oppassen, nee hoor kan echt niet.. Waardering? Alleen maar commentaar: waarom is hij niet opgenomen in zo’n gekkengesticht (dementie- tehuis) met TL licht en linoleumvloeren en of slecht of te weinig personeel. ‘maar ik ken hele leuke kleinschalige opvang hoor…’ ja voor 4000 euro in de maand. Voor rijkelui.
Thuis blijven wonen met mantelzorg, ik teken ervoor, het is veel beter voor de client, maar er mag wel eens waardering voor komen en hulp om even bij te tanken. Is dat nou zoveel gevraagd? Moet je kijken wat het bespaard!
Ik heb een aantal reacties gelezen en zie dat er sterk uiteenlopende ervaringen worden gedeeld, ook hier en daar negatief. Mijn ervaring wil ik graag toevoegen; in feite heb ik al ruim twee jaar te maken met dementie bij mijn vrouw, maar is dat het eerste jaar niet als zodanig onderkend. Pas na enkele valpartijen en stevig toenemend aantal onderlinge “misverstanden” zijn we bij een geriatrisch arts terecht gekomen. De (geheugen)test uitkomsten deden wenkbrauwen fronsen en na enkele gesprekken werd dementie “voorlopig” vastgesteld. Door middel van een MRI scan werd duidelijk dat het proces al langer gaande was. Wat nu te doen?
Wel, onze huisarts heeft meteen een case-manager ingeschakeld en deze heeft in meerdere gesprekken uiteen gezet dat het proces onomkeerbaar was en contacten gelegd met partijen die het proces kunnen begeleiden en steun bieden. Contact met “Saar aan Huis” heeft al snel geleid tot wekelijks twee dagdelen steun waardoor ik wat rust en ook ruimte kreeg voor ontspanning. Een gesprek met de zorgverzekeraar gaf aan dat voor max. 120uur (in 3 maanden) de kosten van Saar aan Huis werden vergoed.
Inschakeling van WMO gaf ondersteuning aan de inmiddels gestarte verbouwing van de badkamer en door de case manager is ook het traject opgestart voor de WLZ indicatie. De uitslag (indicatie 5, voor 24 uurs begeleiding) opende meteen de toegang voor aanvraag van een Persoons Gebonden Budget. Ook dat loopt inmiddels en daarmee kunnen we de persoonlijke begeleiding (a la Saar aan Huis) definitief en tot 8 dagdelen per week ophogen. Hoewel er veel papierwerk nodig was voor de PGB aanvraag, kan ik niet anders concluderen dan dat de support die ik heb ingeroepen uitstekend is verlopen; huisarts, de case manager, WMO en WLZ / Zorgkantoor hebben meer gedaan dan ik voor mogelijk hield. Inmiddels hebben we ons ingeschreven bij een kleinschalige zorginstelling en kan mijn vrouw daar alvast een aantal dagen per maand naar toe om enerzijds te wennen en dat ik daardoor die dagen wordt ontlast van mijn mantelzorg taken. Het lijkt erop dat definitieve verhuizing van mijn vrouw naar een zorgadres langer kan worden uitgesteld. Alles bij elkaar is de ziekte dementie vooral triest voor de direct betrokkenen, maar de ervaren zorg-support is echt heel goed.
Mijn advies bij vermoeden van dementie: vraag de huisarts te helpen met verwijzing naar een geriater en daarna inschakeling van een case-manager die precies weet wat gedaan kan en moet worden. De case manager is van groot belang ook voor toegang tot WMO en WLZ – PGB.