Hoe komt het dat u moet gapen als u het iemand anders ziet doen?
Publicatiedatum: 21 mei 2025
Gemiddeld gapen we zo’n 6 tot 23 keer per dag. Het gebeurt vaak onbewust en wordt al snel geassocieerd met vermoeidheid. Maar wat is het eigenlijk en waarom werkt het zo aanstekelijk? In dit artikel vertellen we u er meer over.
Waarom gapen we?
Wanneer u gaapt doet u dat eigenlijk om uw hersenen af te laten koelen. Tijdens een gaap ademt u koele lucht in. Hierdoor strekken de spieren die in uw mondholte zitten. Zo wordt de toevoer van koel bloed naar de hersenen verhoogd. Het zorgt er dus voor dat uw hersenen actief en in de beste staat blijven. Ook zorgt het verkoelen van de hersenen ervoor dat u alert blijft en dingen sneller mentaal kunt verwerken. Gapen doet u waarschijnlijk dus niet alleen wanneer u moe of verveeld bent. Maar ook als u spanning of stress ervaart. Wanneer het buiten warmer is, zult u ook meer gaan gapen. Uw hersenen zijn dan namelijk ook toe aan verkoeling.
Naast dat het helpt om uw hersenen te verkoelen, speelt het ook een rol bij het op peil houden van de longfunctie. Door te gapen worden de longen gestretcht en komt er tijdelijk meer lucht binnen. Op deze manier helpt het lichaam om te voorkomen dat er een deel van de long samenvalt, een aandoening die bekendstaat als atelectase.
Waarom werkt het zo aanstekelijk?
De bouwstenen van de hersenen, de spiegelneuronen, worden geactiveerd als u iemand ziet gapen. Neuronen zijn actief tijdens de observatie of uitvoering van een handeling. Dus wanneer u iemand ziet gapen, worden uw hersenen als het ware aangestuurd om hetzelfde te doen. Spiegelneuronen doen niet alleen andermans bewegingen na, maar ook de bedoeling en emotie die erachter zit. Wanneer u ziet dat iemand pijn heeft, zullen uw spiegelneuronen die geassocieerd zijn met pijn ook aangaan. U hoeft dus niet na te denken over wat die persoon bedoelt, maar snapt het zonder moeite. Wist u dat alleen het lezen of praten erover er al voor kan zorgen dat u zelf moet gapen? Grote kans dat u tijdens dit artikel ook al een keer heeft gegapen.
Vaker gapen bij bekenden
Het blijkt dat wanneer een bekende gaapt, u eerder zult gapen dan bij een onbekend iemand. De prikkels naar de hersenen werken dan namelijk sterker dan bij een onbekende. Het gaat gepaard met empathie. Hoe meer empathie u heeft, hoe sneller u zult gapen door een ander.
(Bron: Libelle, Flair, JAN, herseninstituut.nl, brainbalanceinstituut.nl, dierapotheker.nl. Foto: Shutterstock)
