Podcast Leven na de oorlog: kind van een dwangarbeider
Publicatiedatum: 15 april 2020
Op 5 mei 2020 is het precies 75 jaar geleden dat Nederland wordt bevrijd. Naar aanleiding hiervan heeft MAX de podcastreeks Leven na de oorlog gemaakt, waarin kinderen en kleinkinderen van mensen die getekend zijn door de oorlog hun verhaal vertellen. In deze aflevering: Jack Zijp, de zoon van een dwangarbeider.
In 1943 wordt in Nederland de arbeidsinzet ingevoerd door de Duitse bezetter. Het doel is om Nederlandse mannen naar Duitsland te brengen om zo de oorlogsindustrie draaiende te houden.
Velen weten de dans te ontspringen, maar niet iedereen heeft geluk. Zo ook Jacobus niet, de vader van Jack Zijp . Hij vertrekt als 19-jarige jongen naar Duitsland om te werken. Eerst in Hannover, daarna in het verwoeste Hamburg. Vooral in die laatstgenoemde plaats maakt hij verschrikkelijke dingen mee. Helemaal kunnen verwerken heeft hij deze ervaring nooit, waardoor zijn trauma ook voelbaar is voor het gezin dat Jacobus sticht zodra hij aan het einde van de oorlog terugkomt. Zijn zoon Jack vertelt.
Beluister de podcast:
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Ik doe het kort: maar de tijd dat mijn vader (Lambertus Johannes Richardus Merlijn in de oorlog Bart) in de oorlog heeft gezeten heeft ons na verloop van de tijd dat wij door dat wij zijn opgevoed, altijd achtervolgt.
Uitgezonden voor de arbeidsinzet in Duitsland, weer gevlucht. Uiteindelijke in het verzet terecht gekomen door zijn oudere broer (Pieter Lambertus Merlijn in de oorlog Ley) Overal in Nederland gezeten uiteindelijk in de Knokploegen van Maas en Waal terecht gekomen onder toeziend oog van Theodorus Dobbe.
Het is allemaal te veel om op te noemen, waarom omdat ik geen schrijver ben.
Een nicht je van mij heeft weer een artikel geschreven in overleg met mij en mijn broers over haar Opa.
Andreas Merlijn
In het kort mijn verhaal :
Mijn vader is als 19 jarige ook naar Duitsland afgevoerd vanwege de ‘arbeidseinsatz’. Hij heeft kunnen vluchten en is te voet naar Nederland teruggekeerd. Heeft onderweg bij Duitse boeren hier en daar wat eten kunnen bemachtigen en kreeg te horen dat de Duitse bevolking vaak zelf niet wist wat voor een werk-en concentratie kampen er in hun buurt lagen. Me vader is weer opgepakt en in kamp Amersfoort terecht gekomen waar over het algemeen politiek gevangenen werden opgesloten en gemarteld.
Me vader is letterlijk door Joseph Kotalla ( één van ‘de drie van Breda’ ) gemarteld ( allebei zijn scheenbenen waren verbrijzeld ), waar hij alleen fysiek al een leven lang last van heeft gehad. Daarbij zijn de psychische sporen tot de dag van vandaag nog aanwezig. De verschrikkingen die mijn vader in kamp Amersfoort heeft doorgemaakt hebben een levensgroot stempel gedrukt op onze opvoeding. De oorlog was dagelijks aanwezig. Me vader kon heel explosief en agressief uit z’n vel schieten als zaken hem te veel werden. Dus als kind heb ik vaak dreigende situaties meegemaakt. Naast 2 oudere broers en jongere zus leefden we ook met moeder die bijna dagelijks ziek was. Zij had de oorlog op een andere manier aan de lijve ondervonden…zoals de bombardementen op Nijmegen, waarbij ze mensen zonder benen in de goot had zien liggen.
Deze verschrikkingen hebben hun sporen dubbel en dwars nagelaten op onze jeugd en opvoeding. Maar in feite heeft de oorlog het leven van de hele tweede generatie ook bepaald. Ik heb me nooit slachtoffer willen voelen…maar ben in het in wezen wel. Ik zou er een boek over kunnen schrijven…ware het niet dat ik daar het geduld ( nog ) niet voor heb en wellicht ook niet de draagkracht om het in detail te beschrijven.