Giovanca Ostiana: “Zwart Wit is met mij meegegroeid”

Zangeres Giovanca Ostiana brengt op 3 februari 2021 een muzikale ode aan Frank Boeijen in Tijd voor MAX. Zij zingt dan zijn nummer Zwart Wit, een lied waarmee zij zich sterk verbonden voelt. Wij spreken met haar.

Eerbetoon aan Frank Boeijen

Om de maand eert het NPO Radio 5-programma Lunch Lekker een Nederlands muzikant tijdens het project Gouden Helden van de Nederlandse Muziek. Dit keer is dat Frank Boeijen. Elke Gouden Helden-editie wordt afgesloten met een muzikaal eerbetoon aan de betreffende artiest in Tijd voor MAX. Giovanca doet dat dit keer. Zoals gezegd zingt zij dan Boeijens nummer Zwart Wit.

Enige logische keuze

Dat Giovanca voor dit nummer kiest als zij gevraagd wordt om een ode te brengen aan Boeijen, voelt voor haar als de enige logische keuze. “Als ik een ander liedje had gekozen, dan had ik dat gedaan om bepaalde reacties te omzeilen over het zingen van zo’n iconisch nummer of omdat dit lied al zo vaak is gedaan. Maar ik wist dat ik spijt zou krijgen als ik niet voor Zwart Wit was gegaan. Dit is de kans om iets terug te geven aan iemand die mij met zijn muziek iets heeft meegegeven. Ik voel me vereerd en doe het echt omdat hij het gevraagd heeft”, legt zij uit.

1984

Wat het nummer precies voor haar betekent, legt zij later uit. Eerst iets over het jaar waarin Zwart Wit uitkomt: 1984. Een heel belangrijk jaar voor de Frank Boeijen Groep, want zij breken dan officieel door, maar ook voor Giovanca is dit jaar tekende geweest. “Het was een heel bewust jaar voor mij. Ik werd toen 7 en ik weet me er nog zoveel van. Ik denk dat dat komt omdat mijn moeder toen een baby kreeg. Ik zie haar en haar buik nog zo voor me, ik herinner me de muziek uit die tijd, wat er toen jaar gebeurde. Alles.”

Tussen Madonna en Michael Jackson

1984 is ook het jaar waarin ze haar eigen muzikale voorkeuren begint te ontwikkelen: “Ik kom uit een heel muzikaal gezin. Mijn ouders luisterden niet af en toe naar de radio, maar ze waren heel fanatiek.” Vooral haar vader is constant bezig met muziek: “hij bespeelde zelf instrumenten, zat in bandjes, ging naar concerten en was altijd bezig met om muziek op te nemen op cassettebandjes. Juist omdat hij zo fanatiek was had ik een extra drive om uit te zoeken wat ik zelf leuk vond op dit gebied”, legt zij uit. De muziek van Frank Boeijen ontdekt zij in deze periode. “In mijn eerste schoolagenda’s, zo’n popagenda, stond Frank tussen de Madonna’s, George Michaels en Michael Jacksons.”

Mes, steek, pijn

Het lied Zwart Wit maakt, net als veel anderen dingen dat jaar, heel veel indruk op de jonge Giovanca. “Ik weet nog dat er een beetje een spooky clip bij het liedje hoorde die ik heel eng vond. De tekst, en dan vooral dat zinnetje ‘mes, steek, pijn’, bleef hangen bij mij. Uit het geheel maakte ik op een of andere manier op dat als mensen van kleur ziek zijn, er geen ambulance komt. Ik vroeg dat toen ook aan mijn moeder en die legde  uit dat als wij ziek zijn, de ambulance dan heus wel komt. Altijd als ik het liedje hoor ben ik meteen weer bij dat moment in 1984. Het is voor mij echt een tijdsstempel en ook het eerste moment in mijn leven dat ik mij realiseerde dat er iets aan de hand was met het feit dat ik gekleurd was.”

Zwart Wit als symbool

Dat Giovanca als jong meisje deze link legt, is niet zo vreemd. Boeijen schrijft het immers naar aanleiding van de moord op Kerwin Duinmeijer, een jongen van kleur die wordt vermoord omdat zijn huid niet wit is. Het eindresultaat is een nummer tegen onverdraagzaamheid en tegen welke vorm van discriminatie of racisme dan ook. “Ik linkte Zwart Wit als kind denk ik niet meteen aan de moord op Kerwin, maar kennelijk zaten er ingrediënten in het nummer waardoor ik wist: dit gaat over mensen zoals wij. Na mijn moeders uitleg over de moord realiseerde ik me wel degelijk wat de aanleiding was en is het nummer met me meegegroeid. Het staat nu symbool voor veel meer. Bijvoorbeeld voor het besef over hoe er wordt omgegaan met geschillen en verschillen tussen rassen.”

Dochtertje

Zwart Wit heeft haar sinds de eerste keer dat zij het hoorde nooit meer losgelaten. Inmiddels heeft haar dochter het ook gehoord. Dat was een bijzondere ervaring voor Giovanca. “Toen ik het nummer oefende om het op te nemen zong mijn dochtertje mee. Toen vroeg ze aan mij: ‘wat betekent wie willen bloed op de achterbaan?’ (Wie wil er bloed op de achterbank, red.) en ‘waarom zegt hij mes, steen, pijn?’ (mes, steek, pijn, red.). Het was dus net alsof de geschiedenis zich herhaalde. Zij had dezelfde vragen.”

In de studio

Ook het opnameproces van haar versie van Zwart Wit is bijzonder voor haar. “Er is veel opgelaaid bij mij naar aanleiding van de uitnodiging die ik kreeg om dit te doen. Allereerst omdat ik voor het eerst sinds de coronacrisis weer in de studio stond. Dat maakte me wel emotioneel. Ik dacht: o ja, ik ben nu weer op de plek waar ik altijd gewend was te zijn.” Het zingen van het nummer had ook impact: “het was heel stil in de studio en toen ik het zong was alsof de woorden weer net zoveel impact hadden als toen ik jong was. Het heeft me echt veel gedaan.”

Nog steeds relevant

Naast een ode aan Frank Boeijen, ziet Giovanca haar versie van Zwart Wit ook als een cadeau voor haar dochter. “Frank heeft mij met dit nummer als jong meisje een beetje op weg geholpen en het voelt alsof ik nu dezelfde opdracht heb voor mijn dochter. Want de boodschap die relevant was voor mij, is ook nog steeds relevant voor haar. Ik zou willen zeggen dat het een lied zou zijn over iets wat niet meer bestaat, maar dat is niet zo. Dat realiseerde ik me extra tijdens het zingen en dat vond ik erg confronterend.”

Eindresultaat

Wie op 3 februari naar het eindresultaat luistert, zal volgens Giovanca goed horen dat het voor haar een beladen nummer is. Om het extra goed over te laten komen heeft zij bijna niets aan het nummer veranderd. “De vorm moest absoluut hetzelfde blijven. Het zit zo in mijn systeem, dit lied, dat er ook iets in mij door elkaar geschud zou worden als ik het zou verbouwen. Daarom heb ik ervoor gekozen om het heel dicht bij het origineel en ook dicht bij mezelf te houden. Ik denk als Frank het hoort hij ook wel zoiets heeft van: “o ja, dit ook wel zoals ik dacht dat zij het zou doen.”