Maagzweer

Een maagzweer wordt veroorzaakt door de maagbacterie. Velen van ons dragen hem bij zich, maar niet iedereen krijgt klachten. Maar wat is een maagzweer ? En is er iets aan te doen?

Wondje

Een maagzweer is een wondje in de bekleding van de maag of bij de uitgang van de maag, in het begin van de twaalfvingerige darm. Dat is de darm waar de maag in uitkomt. In de maag vindt de eerste vertering van het voedsel plaats. Daarvoor wordt het voedsel opgelost in het maagzuur, dat is zoutzuur. Daarnaast zijn er ook andere spijsverteringssappen. Om te voorkomen dat deze sappen de maag zelf aantasten, zit er een beschermende slijmlaag aan de binnenkant van de maag. Als die niet goed werkt ontstaat er een soort wondje en dan kan dat maagzuur de maagzenuwen raken.

Hoe ontstaat een maagzweer?

Vroeger werd gedacht dat het ontstaat door stress. Dat blijkt niet zo te zijn. Het heeft wel te maken met leefstijl: roken en alcohol maken de maag kwetsbaar. Maar ook koffie en koolzuurhoudende dranken kunnen de klachten veroorzaken. Sinds de jaren 80 is bekend dat een bacterie een belangrijke rol speelt, de maagbacterie of helicobacter pylori. U loopt die bacterie op in uw jeugd en krijgt er dan later last van. Waarschijnlijk speelt hygiëne daarbij een rol. Als die bacterie in het maagslijmvlies zit, dan wordt het veel gevoeliger voor beschadiging en dan kunt u een zweer krijgen. Die bacterie is in 70% van de maagzweren de oorzaak. Maar ook bepaalde medicijnen kunnen de maagwand aantasten; pijnstillers als ibuprofen bijvoorbeeld, bepaalde antidepressiva of bloedverdunners.

Symptomen

Een van de klachten is pijn na het eten, een soort knagende pijn in de bovenbuik. Bij een zweer in de twaalfvingerige darm krijgt u juist pijn als u een tijdje niet eet, ’s nachts bijvoorbeeld. Opvallend is dat de klachten dan verdwijnen door wat te eten of melk te drinken. Dat komt omdat dan het maagzuur gebonden wordt aan het voedsel en niet meer in die zweer kan prikken. Verder kan er zuurbranden bij zitten, misselijkheid en een opgeblazen gevoel, maar die klachten kunnen ook komen van het terugvloeien van maagzuur in de slokdarm; reflux noemen we dat.

Als zo’n wondje door de wand heen vreet, kan er een gaatje in de maag ontstaan en dan loopt het zuur de buik in. Dat is vreselijk pijnlijk en moet gelijk opgelost worden. Soms wordt een bloedvat aangevreten en dan ontstaat er een maagbloeding. Soms met overgeven van bloed en soms loopt het bloed verder de darm in en dan komt het er als gitzwarte teerachtige ontlasting uit. Soms merkt u het helemaal niet maar krijgt u wel langzaam bloedarmoede doordat het bloed steeds wegsijpelt.

Behandeling

In de jaren 80 werd de maagbacterie ontdekt. Die was er al, maar hij was nooit aangetoond. Dit is uitgevonden door 2 Australische dokters die hiervoor de Nobelprijs hebben gekregen. Die bacterie is met een kuur van een week penicilline te doden.

Het eten van kleine gezonde maaltijden, voldoende bewegen en zo min mogelijk alcohol, koolzuurhoudende dranken en koffie helpt een maagzweer te voorkomen. Wees voorzichtig met het slikken van pijnstillers. Paracetamol is prima, maar pijnstillers als ibuprofen of diclofenac geven vooral bij ouderen kans op zo’n maagzweer of een maagbloeding. Bent u boven de 60 jaar? Neem dan altijd een maagbeschermer naast deze medicijnen.

Dit onderwerp is besproken in Tijd voor MAX op 13 april 2010.