Hoe vaak komt tuberculose nog voor in Nederland en hoe besmettelijk is het?

80 medewerkers van een maaltijdbezorgdienst in Zuid-Holland zijn positief getest op tuberculose. Dat gebeurt eind 2024 en begin 2025. Tbc klinkt als een ziekte die bij ons nauwelijks nog voorkomt, maar is dat ook zo? En hoe besmettelijk is deze ziekte?

Hoe vaak komt tuberculose nog voor?

De meest recente cijfers van het aantal mensen met tuberculose in Nederland, komt uit 2023. Dat zijn er 710 in totaal. Dit aantal ligt iets hoger dan in de coronajaren 2020 tot 2022. Dat heeft te maken met de maatregelen zoals afstand houden en dat er weer meer mensen naar Nederland komen, uit landen waar nog veel tbc heerst.

Besmettingen vooral door personen van buiten Nederland

De meeste besmettingen van tbc komen dan ook van mensen die naar Nederland toe komen, dat is zo’n 80 procent. Denk aan landen als Eritrea, Somalië, Marokko, Indonesië en Polen. In 2023 komen de meeste tbc-patiënten uit zuidoost Groningen, waar het grootste aanmeldcentrum voor asielzoekers in Ter Apel is gevestigd.

De soorten tuberculose

Er zijn 2 soorten tuberculose te onderscheiden: long tbc en tbc buiten de longen. In de longen zit de besmettelijkste variant: open tbc. Wie besmettelijk is, verspreidt de bacterie via hoesten en niezen. Kleine druppeltjes met de bacterie komen dan in de lucht. Mensen kunnen deze druppeltjes inademen en besmet raken. Wanneer het buiten de longen zit, kan het in de botten, lymfeklieren, wervels en andere delen nestelen. Het gaat dan om de niet-besmettelijke variant.

Welke symptomen geeft tbc?

Wie tbc in de longen heeft, moet langdurig hoesten. Daarbij wordt vaak ook slijm opgehoest. Verder kan nachtzweten, vermindering van eetlust, vermoeidheid, koorts en moeilijk ademhalen voorkomen.

Hoe besmettelijk is tbc?

Dat er nu in één keer 80 mensen tuberculose hebben binnen een bedrijf, klinkt alsof tbc dus erg besmettelijk is. Maar er zit een nuance in. Bij het betreffende bedrijf begon het met 2 besmettingen. Daarna bleken nog 3 mensen de infectie te hebben, maar zij waren niet besmettelijk. Het gaat daar dus om tbc buiten de longen.

De GGD is een bron- en contactonderzoek gestart en heeft alle 160 medewerkers van het bedrijf getest. Het gaat om de bekende Mantoux-test. Hierbij worden krasjes op de huid gemaakt. Wanneer deze opkomen en er dus een irritatie van de huid te zien is, zijn er immuunstoffen aangemaakt. En dus is de persoon geïnfecteerd. Dat is bij 80 medewerkers in totaal het geval. Nu wordt verder onderzocht of ze ook daadwerkelijk besmettelijk zijn. Daarvoor worden longfoto’s en bloedonderzoek gedaan. Wanneer iemand besmet is geraakt, kunnen er medicijnen geslikt worden. Deze verkleinen de kans om ziek te worden.

Is er een vaccin tegen tuberculose?

Ja, er is een vaccin, de BCG-vaccinatie. Deze wordt niet standaard gegeven bij de prikrondes in Nederland. Bepaalde groepen mensen krijgen de vaccinatie wel. Dat zijn kinderen die een vader of moeder hebben die is geboren in een land waar veel tuberculose voorkomt. Of mensen die langdurig naar een land gaan waar veel tuberculose voorkomt.

(Bron: RIVM, GGD, KNCV Tuberculosefonds, Centrum Volksgezondheid, Zorg en Maatschappij, Nu.nl. Foto: Shutterstock)