Hetty Raketty: van eetstoornis naar succes op de Olympische Spelen
Baanwielrenster Hetty van de Wouw, in de sportwereld beter bekend als Hetty Raketty, wint zilver op de Olympische Spelen van Parijs. Een prachtprestatie, zeker gezien waar zij vandaan komt. Want zij voert jarenlang een eenzame strijd tegen haar eetstoornis.
Eetstoornis
Uit onderzoek van NOC*NSF blijkt dat 22 procent van de vrouwen en 9 procent van de mannelijke topsporters een eetprobleem heeft. “Het gebeurt best veel in de topsport. Veel sporters kampen met een eetstoornis”, vertelt Hetty uit eigen ervaring. “Gewicht en gezond eten hoort erbij, maar dit absoluut niet. Het gebeurt te vaak.”
Een eetstoornis ligt bij topsporters al snel op de loer. Dat heeft ook met hun mentaliteit, discipline en doorzettingsvermogen te maken. “Je doet alles waarvan je denkt dat het goed is voor je topsport.” In het geval van Hetty is dat afvallen, want dat bevordert haar resultaten op de fiets. “In het begin is dat ook zo en word je beloond. Dan blijf je doorgaan.” Hetty weet ook dat de lijn tussen wat gezond is en wat niet, heel dun is. “Maar als topsporter doe je alles om goed te zijn”, deelt zij openhartig in Carrie op Vrijdag.
Afvallen
De eetstoornis van Hetty begint na een opmerking van de toenmalig bondscoach. Op het vliegveld, voor de ogen van al haar ploeggenoten, knijpt hij in haar been en zegt: je moet afvallen. “Hier schrik ik van. Het komt zo uit het niets, want ik heb hier met hem nooit een gesprek over gehad.”
De opmerking van de bondscoach valt niet goed bij Hetty, want zij zit ook vanwege privéomstandigheden niet lekker in haar vel. Door de opmerking klampt Hetty zich maar vast aan eten, want daar heeft zij wel controle over. Op dat moment is Hetty pas 19 jaar en is zij bereid alles te doen voor haar carrière in het baanwielrennen. “Ik vertrouw erop dat hij weet wat hij zegt. Ik zie er blijkbaar niet goed uit. Ik moet dit ineens gaan doen. Ik moet dit doen om de beste te worden.”
Afvalbord
In het krachthonk, waar Hetty en haar collega’s veel uren doorbrengen, hangt een bord. Daarop staan de namen van alle baanwielrenners, met daarachter hoeveel kilo iemand is afgevallen. Zo wordt iedereen letterlijk geconfronteerd met zijn of haar gewicht. “Ik ga niet vragen wanneer het genoeg is. Dat hoor ik wel. Ze zien op het bord dat ik aan het afvallen ben.”
14 kilo
Na een coachwissel wordt het afvallen niet goed opgepakt en slaat het helemaal door, vertelt Hetty. Op haar dieptepunt valt zij 14 kilo af. Op foto’s van toen is goed te zien hoe mager zij is. “Ik zie vooral de pijn die erachter zit en dat niemand in de gaten heeft wat er in mijn hoofd speelt en hoe erg ik met eten bezig ben”, aldus Hetty terwijl zij naar foto’s van vroeger kijkt. Want eten is een dag- en nachttaak geworden voor Hetty. “Ik ben er continu mee bezig. Het is elke keer iets verzinnen om toch weer wat minder calorieën te eten.”
1200 calorieën per dag
Het streven van Hetty is om 1200 calorieën per dag binnen te krijgen. Een vrouw in dezelfde leeftijdscategorie als Hetty mag dagelijks tussen de 2000 en 2400 calorieën eten om op gewicht te blijven. Hetty eet dus de helft van de gezonde aanbeveling en dat staat los van alle calorieën die zij elke dag verbrandt als topsporter. “Op een gegeven moment ben ik mijzelf echt aan het uithongeren en heb ik constant honger.”
Omdat Hetty zo met eten bezig is, voelt zij zich minder flexibel. Een gezellig avondje uiteten of dineren bij vrienden zit er niet meer in. Want op die momenten heeft zij geen controle over wat zij eet. Ook de pijn dat zij er niet goed uit ziet voor haar sport of dat zij niet goed genoeg is, zit erg diep. “Dat zit er allemaal achter.”
De knop omzetten
In 9 maanden tijd verliest Hetty 14 kilo. In plaats van steeds beter rijden, gaan haar tijden juist achteruit. De baanwielrenster zet net op tijd de knop om. “Als het nog 2 maanden langer zou duren, zou het nog moeilijker zijn geweest om hieruit te komen”, zegt zij.
Samen met haar coach en diëtist stelt zij een plan op om weer op een gezond gewicht te komen. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Want van alsmaar minder, moet Hetty nu opeens weer meer eten. “Dat is heel eng, want straks is al mijn werk voor niks geweest”, denkt zij dan. “Ook het feit dat je dingen gaat eten waarvan je maanden tegen jezelf zegt dat het niet mag. Want dan word ik dik. Dat is even een drempel waar je overheen moet. Het heeft lang geduurd totdat ik alles weer durf te eten.”
Taboe
Inmiddels heeft Hetty haar eetstoornis overwonnen. Zij merkt echter dat dit onderwerp in het topsportklimaat nog altijd een taboe is. Daarom doet zij nu een boekje open. “Die 22 procent is hartstikke veel. Dat mag niet gebeuren.” Door er meer over te praten, hoopt zij vooral de omgeving van de topsporter te bereiken. “Van staf tot aan familie en vrienden. Als zij hier meer over weten, kunnen ze ook betere keuzes maken in wat ze zeggen en dat het een positieve invloed kan hebben.”
Loon na werken
Op de Olympische Spelen van vorig jaar in Parijs, krijgt Hetty loon na werken. Op de keirin, een discipline in het baanwielrennen, wint zij zilver. Die plak voelt voor haar als een bevrijding en bevestiging dat zij zichzelf weer is. “Ik heb heel diep gezeten en niet meer gedacht dat ik dit kan halen. Dat is een heel mooie beloning.”
Daar blijft het overigens niet bij, want Hetty kroont zich dit jaar tot Europees kampioen op de kilometertijdrit. Dat doet Hetty Raketty ook nog eens in een nieuw wereldrecord. Zij zet haar zinnen nu op goud op het wereldkampioenschap én op de Olympische Spelen van 2028 in Los Angeles. Dat is het ultieme doel.
Deze uitzending terugkijken kan hier. Carrie op Vrijdag is elke vrijdag te zien om 19.00 uur op NPO 1.