liefde

Reizen en liefde

“Merkwaardige titel” hoor ik de lezer denken. Ik zal het uitleggen. Wie reist krijgt te maken met bijzondere liefdesverhalen. Romantische verhalen die ons, nederige aardbewoners, onzeker maken omdat tegen die verhalen ons eigen liefdesleven plotseling erg gewoontjes afsteekt. De mannen hebben zich uitgesloofd hun toekomstige vrouw op een originele manier tot het huwelijk over te halen – ik heb een echtpaar ontmoet waarvan de man zijn vrouw om haar hand had gevraagd in een zwembad – maar dat is kinderspel vergeleken bij de verhalen die ik u nu vertel.

Waanzinnige liefde

Ik neem u mee naar India en als ik zeg India dan denkt iedere reiziger aan de Taj Mahal. Voor mij nog altijd het mooiste gebouw ter wereld. Maar dat is het niet alleen, bijna nog mooier dan het uiterlijk van de Taj Mahal is het verhaal er achter. Ik neem u mee in de verre geschiedenis: in 1629 stierf Mumtaz Mahal, de vrouw van keizer Shah Jahan. De keizer was ontroostbaar, 17 jaar was hij gelukkig getrouwd geweest met Mumtaz, die hem maar liefst 14 kinderen had geschonken. Tussen al het verdriet door gaf hij de Iranier Isa Khan de opdracht een tempel te bouwen die zo mooi en zo teer zou zijn dat… tja wat? Het verdriet zou slijten? 22 jaar duurde de bouw, het eindresultaat heeft Shah Jahan niet meer mogen aanschouwen. Dat mogen wij wel, het ligt voor ons, witter dan wit en zeer vrouwelijk. Een met recht waanzinnig gebouw, getuigend van een waanzinnige liefde. Je hoort Shah Jahan zachtjes mee kreunen met de wind. Van over de hele wereld komen de toeristen en allemaal worden ze geconfronteerd met absolute schoonheid en met het verhaal van… de liefde. Zo groot dat we die dan snel een waanzinnige liefde noemen.

Triest

En nu neem ik u mee naar een andere liefde. Ditmaal een verhaal over een park. We zijn in Oekraïne en we rijden weg uit Sebastopol. Dit heet een hoofdweg, maar we rijden van de ene kuil in de andere. “Eerst moeten jullie op weg naar Odessa, dan komt ergens een splitsing, daar goed opletten, want jullie moeten naar links.” Zo is het ons verteld door ene Natalja. We bereiken Oeman en daar willen we vandaag zijn. Er bestaat een verhaal over het Sofijvka, het Sofia park. En om dat verhaal gaat het ons. Sofia werd door haar Griekse of Turkse ouders verkocht, trouwde en werd – ze was inmiddels uitgegroeid tot en onverbiddellijke schoonheid – gekocht door de Poolse graaf Felix Pototski. Laat dit even tot u doordringen: Sofia werd gekocht door een man, wat voor man dat was vermeldt de geschiedenis niet. Op een dag kwam de graaf, hij zag Sofia en dacht “die wil ik hebben.” Hij was er kennelijk aan gewend dat voor geld alles te koop is en noemde een bedrag. Wat deed de echtgenoot van Sofia? Vond hij het bedrag te laag? Gingen de heren tegen elkaar opbieden? Gaf de echtgenoot iets om Sofia of beschouwde hij haar uitsluitend als slavin? We zullen het nooit weten, wel weten we dat hij haar verkocht en dat de graaf zo verliefd werd op zijn aankoop dat hij als blijk van zijn liefde een groot park liet aanleggen. Met daarin ‘het eiland van de liefde’. Maar daar bleef het niet bij! Volgden ‘de grot van angst en twijfel’, ‘De fontein van de drie tranen’, het ‘dodenmeer’ en ‘de ondergrondse rivier de Styx’. Hield Sofia van Felix? Het verhaal eindigt zoals het behoort: triest. De mooie Sofia ging er met de zoon van de graaf vandoor…

Wie wil niet door zo’n park wandelen?

Al wordt het erg somber als u weet dat de graaf, in woede ontstoken, zijn Sofia met een kussen dooddrukte…

Geef een reactie

Reacties (2)

    oosterwijck says:

    Waanzinnige liefde? Waanzinnige gekken? Of is het iets anders.? Twee voorbeelden van twee waanzinnigen, met heel veel geld. Het verhaal verteld niet: Hoe komen die twee waanzinnigen aan zoveel geld? Hoeveel arme sloebers hebben slavenarbeid verricht voor het kapitaal van die twee waanzinnigen? Hoeveel dode arme sloebers zijn er gevallen in de strijd, van die twee waanzinnigen, met andere waanzinnigen? Zijn de bouwvakkers van de Tai Mahal riant beloond? Hadden die arme sloebers fatsoenlijke woonruimte? Zijn de bouwvakkers van het prachtige park riant beloond? Of hebben arme sloebers zich uit de naad moeten werken, voor die twee waanzinnigen?

    oosterwijck says:

    Het genoemde park in Uman:
    Uman was bij toerbeurt, pools grondgebied en Oekraïnes grondgebied. Onder het eigenaarschap van de Potocki-familie van Poolse edelen (1726-1832) groeide Uman in economisch en cultureel belang. In deze tijd werden een klooster en school van Basiliek gevestigd. De Uman-regio was de plaats van haidamaky opstanden in: 1734, 1750 en 1768. Met name tijdens de laatstgenoemde, vielen Kozakk rebellen Maksym Zalizniak en Ivan Gonta Uman tijdens de Koliyivshchyna opstand tegen de Poolse overheersing. Tijdens deze opstand vond een bloedbad plaats tegen Joden, Polen en Oekraïense Uniaten. Op de allereerste dag verlieten grote aantallen Oekraïners de rangen van de Poolse strijdkrachten en voegden zich bij de rebellen toen de stad werd omsingeld. Duizenden uit de omliggende gebieden vluchtten naar het Kozakken garnizoen in Uman voor bescherming. De militaire commandant van Uman, Mladanovich, verraadde de Joden van de stad en liet de achtervolgende Kozakken toe, in ruil voor clementie jegens de Poolse bevolking. In de tijdspanne van drie dagen, werden een geschatte 20.000 Polen en Joden gedood met extreme wreedheid, volgens talrijke Poolse bronnen, met één bron een schatting geven van 20.000 slachtoffers.