Josine Droogendijk: ‘Het NAVO-diner op Paleis Huis ten Bosch: wie bepaalt het menu en wie zit naast wie?’
Publicatiedatum: 24 juni 2025
Het is u vast niet ontgaan de NAVO-top in Den Haag. En vanavond, dinsdag 24 juni 2025, dineren koning Willem-Alexander en koningin Máxima met 45 regeringsleiders op Paleis Huis ten Bosch. Onze royaltyverslaggever Josine Droogendijk geeft antwoord op de 5 meest gestelde vragen over dit NAVO-diner.
Een koninklijk diner heeft altijd al wel wat weg van een militaire operatie, maar alles verbleekt bij het duimendikke draaiboek voor het NAVO-diner van vanavond. 45 nationaliteiten komen samen in één zaal. Stuk voor stuk moeten de regeringsleiders zich gerespecteerd en op hun gemak voelen. Reken maar dat het paleispersoneel de afgelopen weken heel wat overuren heeft gemaakt. Van de livreien van de lakeien tot het zilverwerk en de gerechten: alles zal de koninklijke waardigheid moeten weerspiegelen. Laten we een kijkje nemen achter de schermen, aan de hand van de 5 meest gestelde vragen.
Wie bepaalt het menu van het diner?
Waar een restaurant soms jaren dezelfde kaart heeft, begint ieder koninklijk diner met een schone lei. Ruim 2 maanden van tevoren worden er in de keuken van Paleis Noordeinde verschillende menu’s bedacht. Vaak heeft die de opbouw van aardappels, vlees en groente, maar dan wel in de meest luxe vorm die er bestaat. Voor de groente wordt er gekeken naar dat wat het seizoen biedt. De ene keer is dat asperges, de andere keer wortels, en ook allerlei bijzondere bereidingen van witlof heb ik al voorbij zien komen.
Zodra er 2 menu’s met vlees of vis zijn samengesteld én een vegetarisch alternatief, wordt het koningspaar aan het werk gezet. Willem-Alexander en Máxima bekijken (en proeven) de menu’s en hakken de knoop door. Zodra het menu bekend is, kan de sommelier aan het werk en beginnen de koks met proefkoken. Zo weten ze precies hoe lang ze bezig zijn met een gerecht en hoeveel ze moeten bestellen.
Wat als je iets niet lust of allergisch bent?
Mijn oma zegt altijd: “Lust ik niet bestaat niet.” Maar is een president of premier toch bang voor glibberige garnalen op het menu, dan kan hij of zij dat van tevoren aangeven. Datzelfde geldt ook voor allergieën en intoleranties. Op de uitnodigingsbrief staat een e-mailadres waar eventuele dieetrestrictie naar toe gezonden kunnen worden. Naast het gekozen menu met vlees en vis, is er ook een veganistische variant, waarbij alle allergieën vermeden worden. Van gluten tot noten. Zo hoeft de keuken slechts 2 menu’s te bereiden.
Wie bepaalt het eettempo?
Voorheen deed het staatshoofd dat. Koningin Wilhelmina at snel, dus haar gasten moesten de vaart er flink in houden. Koning Willem-Alexander spiegelt zijn eettempo aan die van zijn belangrijkste gast. De hofmaarschalk aan het einde van de tafel houdt dat tempo ook aan, in de hoop dat de daartussen zittende gasten dat ook doen.
Moeten gasten hun bord leegeten?
Dat is wel zo netjes, maar president Trump hoeft echt niet met zijn bord op de trap te zitten als hij wat laat staan. Om overvolle magen te voorkomen, heeft het Nederlandse hof ervoor gekozen om gasten het hoofdmenu zelf te laten opscheppen. De lakeien lopen langs de tafel met goedgevulde schalen en de gasten mogen naar eigen inzicht hun bord vullen.
Wie zit naast wie tijdens het diner?
Het Nederlandse hof heeft een Bureau Evenementen. Hier worden jaarlijks zo’n 200 evenementen geregeld, van kleine lunch tot groot diner. Het bureau denkt zorgvuldig na over de gastenlijst. Zodra duidelijk wordt wie er allemaal komt, gaan de medewerkers aan de slag met de tafelschikking. Soms gaat dat op basis van interesse, soms op basis van anciënniteit of de grootte van een land. Bij het NSS (Nuclear Security Summit)-diner in 2014 zaten Obama, Merkel en andere leden van de G7 aan tafel bij de koning.
Journaliste Josine Droogendijk schrijft blogs, vlogs en columns over koninklijke mode en ze schuift regelmatig aan bij Tijd voor MAX. Ze volgt de royals in binnen- en buitenland op de voet. Over de kledingstijl van koningin Máxima raakt Josine niet uitgesproken. Lees hier al haar columns.
(Foto: ANP)
