Zwemmen in natuurwater? Let op, dit is hoe u blauwalg herkent

Bij warme(re) temperaturen even lekker een duik nemen in een meer of plas: veel mensen vinden het heerlijk. Toch is dit niet overal verstandig, omdat er (mede door de warmere zomers) steeds vaker blauwalg in natuurwater zit. Dit kan schadelijk zijn voor de gezondheid. Daarom leggen we u in dit artikel uit hoe u blauwalg herkent.

Gevolgen voor de gezondheid

Zwemmen in water met blauwalg heeft een aantal risico’s voor de gezondheid. Denk aan huidirritaties, oogklachten en/of ademhalingsproblemen. Ook maag- en darmklachten kunnen optreden, evenals hoofdpijn en in ernstige gevallen zelfs schade aan uw lever of zenuwstelsel. Voor huisdieren kan blauwalg ook erg giftig zijn, dus let op als u uw hond laat zwemmen.

Blauwalg geen alg, maar een bacterie

Anders dan u misschien zou denken, is blauwalg geen alg, maar een bacterie. Een andere naam ervoor is cyanobacteriën. Blauwalgen komen vooral in de zomer veel voor, omdat de bacteriën gek zijn op warmte en zonlicht. Ze groeien dan ook het snelst in warm, stilstaand water. In zeewater zit blauwalg bijna niet, omdat dit water stroomt en vaak kouder is.

Alsof er een laagje verf op het water drijft

Blauwalgen samen kunnen ‘drijflagen’ vormen. Het lijkt dan net alsof er een laagje verf op het water drijft. Deze drijflagen hopen zich vaak op langs de rand van het water. Ook kan er langs de oever wit of blauw schuim verschijnen. Blauwalgen zijn overigens niet altijd blauw. Ze kunnen ook groen of roodbruin zijn.

Iets wat lijkt op een verflaag op het water, kan duiden op blauwalg.

Stinkend water en dode vissen

Ook wanneer er een luchtje aan het water zit, kunt u vaak maar beter waakzaam zijn. Als de onderkant van een drijvende laag blauwalgen afsterft, gaat dit namelijk vaak erg stinken. Ook kan blauwalg ervoor zorgen dat er minder zuurstof in het water zit. Hierdoor kunnen vissen doodgaan. Dus ook dit is een signaal om op te letten.

Let allereerst op informatieborden langs het water

Soms is blauwalg moeilijk te herkennen zonder test, omdat er in sommige gevallen geen zichtbare drijflagen zijn. Daarom kunt u voor de zekerheid beter alleen zwemmen bij 1 van de 700 officiële zwemlocaties, die als veilig zijn aangewezen door lokale autoriteiten.

Zo wordt op veel plekken de waterkwaliteit in de gaten gehouden door Rijkswaterstaat en de Waterschappen. Via de website zwemwater.nl (er is overigens ook een app van) heeft u altijd een actueel overzicht van een zwemlocatie bij u in de buurt. Ook staat er vaak een informatiebord langs het water, wanneer ergens blauwalg is gesignaleerd. Heeft u blauwalg gezien waar dit (mogelijk) nog niet bekend is? Bel dan de zwemwatertelefoon om ook anderen te waarschuwen.

Ook kunt u eens een kijkje nemen bij MAX op de kaart. Dit is een interactieve website voor en door actievelingen in Nederland. Zo kunt u op de kaart (onder andere) zien wat andere mensen prettige zwemlocaties vinden. Maar let op: dit wil niet zeggen dat het ook veilig is.

Wanneer u in water met blauwalg heeft gezwommen

Heeft u toch gezwommen in water met blauwalg, douche dan zo snel mogelijk met schoon water om eventuele blauwalgdeeltjes van uw huid te verwijderen. Gebruik zeep om de huid goed schoon te maken. Was zwemkleding verder grondig. Wanneer u symptomen krijgt die (mogelijk) verband houden met blootstelling aan blauwalg, neem dan contact op met een arts.

(Bron: Unie van Waterschappen, Zwemwater.nl, Ons Water, NPO Kennis)