Vuurtorenverhalen: de vuurtoren van Enkhuizen is één van de oudste van Nederland en ziet er heel anders uit

In het tv-programma Vuurtorenverhalen bezoekt presentator Kefah Allush 8 vuurtorens langs de Nederlandse kust. In aflevering 8, tevens de laatste aflevering, staat de vuurtoren van Enkhuizen centraal. Dit is één van de oudste vuurtorens van ons land en hij is niet rond en rood, zoals de meeste andere torens.

De vuurtoren van Enkhuizen is niet rood en niet rond, maar vierkant en wit

De vuurtoren van Enkhuizen wordt ook wel De Ven genoemd. Hij is gebouwd in 1700, met als doel om de Zuiderzeeroute veiliger te maken. “Als je aan een vuurtoren denkt, dan zie je een hoge ronde, rode toren voor je. Vuurtoren De Ven is alles behalve dat. Hij is klein, hij is dik, hij is vierkant en hij is wit. Als je zo kijkt naar dat robuuste uiterlijk, dan denk je meer aan een uitkijktoren bij een vesting. Het is eigenlijk alleen de top, met dat typische rode lichtkoepeltje, waar je aan kunt zien wat de functie is.”

De vuurtoren van Enkhuizen is af en toe open voor publiek

De toren is 15 meter hoog en het licht brand nog elke avond. Normaal gesproken is deze vuurtoren niet open voor publiek. Kefah mag een kijkje nemen. Heel af en toe is hij open om te bezoeken, bijvoorbeeld tijdens Open Monumentendag.

Navigeren zoals vroeger

Inmiddels is de Zuiderzee het IJsselmeer en het Markermeer geworden. Maar ondanks dat, krijgen studenten aan de Enkhuizer Zeevaartschool nog les in navigeren zoals ze dat in de tijd van de Zuiderzee deden.

Waarom vuurtorens nog steeds belangrijk zijn

Wolfke is stuurvrouw in opleiding en legt aan Kefah uit waarom dat nog steeds heel belangrijk is. “Je hebt vuurtorens nodig voor veilige navigatie. En die veilige navigatie heb je nodig over de hele wereld. Dus het is heel goed dat er nog vuurtorens zijn. Als voorbeeld: stel je vaart op de Waddenzee en je hebt geen systemen. Dan is het toch belangrijk dat je weet: de vuurtoren op Vlieland gaat 2 seconden aan en 2 seconden uit. De vuurtoren op Terschelling heeft 1 lichtflits in 5 seconden.”

Aan de hand daarvan kunnen schippers berekenen waar ze zijn en in welke richting ze varen. Daarom zijn vuurtorens ook vandaag de dag nog steeds relevant.

Vuurtorenverhalen aflevering 8 over Enkhuizen is te zien op 19 december 2025 om 21.05 uur bij MAX op NPO 2.

(Foto’s: MAX)