Duur 03:00
Gepubliceerd op 24 april 2018

Meningitis

Het is 24 april 2018 Wereld Meningitis dag. Meningitis, hersenvliesontsteking, is een ziekte die in Nederland relatief weinig voorkomt. Maar wereldwijd krijgen jaarlijks rond de 2,8 miljoen mensen er mee te maken. Wat is meningitis precies en is het te voorkomen? Dokter Ted van Essen geeft antwoord op deze vraag. 

Hersenvliesontsteking

Meningitis, ook wel hersenvliesontsteking of nekkramp, komt in ons land niet veel voor. Maar de impact als het gebeurt is groot. Het leidt soms binnen 24 tot 48 uur tot de dood. Zelfs bij snel handelen in het ziekenhuis overlijdt 5 tot 10 procent van de mensen met meningitis. Vooral zuigelingen, kinderen in de puberteit, ouderen en mensen met een verzwakt immuunsysteem worden getroffen door meningitis.

Meningokokbacterie

Hersenvliesontsteking wordt meestal veroorzaakt door de meningokok, een bacterie die behalve hersenvliesontsteking ook tot bloedvergiftiging kan leiden. De meningokokkenbacterie komt voor in 7 varianten, waarvan er 5 tot de meeste ziektegevallen leiden, aangeduid als type A, B, C, W of Y. Deze bacterie leeft overigens bij heel veel mensen in de neus- en keelholte en levert daar geen enkel probleem op. Pas als hij door de keelwand heen dringt kunnen mensen er ziek van worden en dan kan het ook ernstige gevolgen hebben. Behalve bloedvergiftiging kunnen de vliezen van de hersenen en rond het ruggenmerg ontstoken raken en kunnen zenuwcellen aangetast of vernietigd worden. Dit kan leiden tot hersenletsel. Daardoor kan epilepsie optreden, of doofheid, en u kunt er leerstoornissen of concentratieproblemen van krijgen.

Symptomen

Over meningitis is bij heel wat mensen nog veel onbekend. Over de symptomen is wel wat bekend. Bijvoorbeeld dat ouders alert moeten zijn als hun kind hoge koorts krijgt en niet-wegdrukbare vlekjes ontstaan. Andere symptomen als zware hoofdpijn, overgeven, overgevoeligheid voor licht en geluid en bij baby’s een uitpuilende fontanel, zijn minder bekend. Een ander kenmerk is het niet meer goed kunnen buigen van de nek, de kin niet meer op de borst kunnen leggen. Dat heet nekkramp. Bij baby’s uit zich dat door pijn en huilen bij het optillen van de beentjes bij het verschonen.

Verschillende types

Als we het hebben over de meningokokkenziekte, die dus onder meer tot hersenvliesontsteking kan leiden, dan komt die in ons land sporadisch voor. In 2016 zijn er 136 gevallen. Er is wel sprake van een golfbeweging, soms is er een aantal jaren een stijging, dan weer een daling. In 2001 was er een uitbraak van meningokokkenziekte veroorzaakt door type C, vooral onder tieners. 250 mensen, met name jongeren, zijn ziek geworden door die variant en een deel is eraan overleden. In totaal deden zich dat jaar 717 gevallen voor. Er kwam dat jaar een grote inhaalvaccinatiecampagne voor iedereen tot en met 18 jaar. Sinds 2002 is vaccinatie tegen de meningokokkenbacterie type C standaard in het Rijksvaccinatieprogramma opgenomen voor kinderen van 14 maanden. Dat heeft tot een flinke daling geleid, zodat we in 2016 dus ‘maar’ 136 gevallen hebben gehad.

Toename bij ouderen

Momenteel maakt het ministerie van Volksgezondheid zich zorgen over een gestage toename van de meningokokbacterie van het type W. Dit type W treft met name ouderen. Tussen 2003 en 2014 waren er gemiddeld 4 infecties per jaar van deze variant. Dat liep in 2015 op naar 9 gevallen en in 2016 waren het er 50. Die toename is dusdanig dat vanaf 1 mei 2018 alle baby’s van 14 maanden oud worden gevaccineerd met een uitgebreider vaccin, waarin behalve C ook de varianten A, W en Y zijn opgenomen. In het najaar krijgen ook tieners van 14 jaar deze inenting. In dit vaccin is nog niet de type B-variant opgenomen, die juist veel voorkomt bij jonge kinderen.

De vaccinatiegraad bij kinderen is in Nederland hoog, meer dan 90 procent. Dat is dusdanig hoog dat de niet gevaccineerden worden beschermd door die 90 procent wel gevaccineerden. Maar de goede vaccinatiegraad kent een keerzijde. Doordat die ziektes haast niet minder voorkomen, weet bijna niemand meer van het bestaan. Daardoor verdwijnt de angst om het te krijgen, maar die kans is er, het zij minimaal, nog steeds.

Dokter Ted van Essen behandelt dit onderwerp in Tijd voor MAX op dinsdag 24 april 2018.

Stel uw vraag aan dokter Ted van Essen

U kunt van dinsdag 24 april tot woensdag 25 april 2018 10.00 uur hieronder vragen stellen aan dokter Ted van Essen over meningitis . Andere vragen worden niet beantwoord. Na woensdag 25 april 2018 mag u uiteraard een reactie achterlaten, maar deze wordt niet meer beantwoord. Dit betreft geen persoonlijk consult! De dokter moet u daarvoor immers goed kennen. Dokter Ted helpt u graag met algemene informatie en achtergronden bij het onderwerp dat is behandeld in Tijd voor MAX.

U moet zich eerst registreren en inloggen om uw vraag te stellen. Uw e-mailadres is niet zichtbaar voor anderen en u kunt een fictieve naam opgeven. De naam die u achterlaat is wel zichtbaar. Ter bescherming van uw privacy verzoeken wij u persoonlijke gegevens niet te vermelden in uw bijdrage.

Geef een reactie

Reacties (16)

    Kirstenmuijs says:

    Geachte heer van Essen,

    Ik ben Kirsten Muijs 25 jaar oud en ik heb in februari 2017 een virale hersenvliesontsteking gehad. Ik heb hierdoor 6 dagen in het ziekenhuis gelegen. Ik heb door 5 ruggenprikken een lek gekregen en verder meerdere complicaties (ik kon niet tegen te medicijnen, ik moest de hele dag door overgeven en de bloedpatch heeft niet geholpen). Ik ben tot op de dag van vandaag aan het herstellen van mijn hersenvliesontsteking.

    Tot en met januari 2018 heb ik te maken gehad met vrijwel iedere dag hoofdpijnklachten. Gelukkig gaat het sinds 3 maanden een stuk beter met mij ik doe alles nog steeds heel rustig aan, ik vermijd drukke groepen zoveel mogelijk (verjaardagen of feestjes) en ik kan weinig prikkels hebben.

    Mijn vraag aan u is: ziet u vaker zo’n langzaam herstel? Ik voel mij soms onbegrepen door mijn neuroloog. De hoofdpijn is momenteel voor 85% weg, maar zodra ik iets meer doe of bijvoorbeeld er wel voor kies om 1,5 uurtjes naar een verjaardag toe te gaan heb ik daar de volgende dagen meteen last van. Helaas werk ik ook nog niet over 3 weken ga ik wel beginnen met een 2 dagen werken en dan een paar uurtjes.

    Ik ben zeer benieuwd of u dit herkent?

    Met vriendelijke groet,

    Kirsten Muijs

      DokterTed says:

      Ja, helaas heeft ook virale meningitis altijd een langzaam herstel en zo’n liquorlek maakt dat nog erger. Het zal wel goed komen, maar u moet inderdaad geduld hebben. Sterkte!

      Kirstenmuijs says:

      Dank u wel voor deze bevestiging. Soms is het lastig als je niet wordt begrepen door je neuroloog. Ik ben voor mijn opname ook drie keer naar huisgestuurd wat waarschijnlijk mijn herstel ook niet goed heeft gedaan.

      Dank u wel en ik ben eindelijk weer positief en heb de hoop teruggekregen dat het goedkomt.

      Met vriendelijke groet,

      Kirsten Muijs

    Graaf says:

    mijn vragen zijn:
    1 . Waarom alle kinderen bloot stellen aan de gevaren van een vaccin, terwijl er een paar gevallen zijn die behandeld dienen te worden voor meningitis?

    2. Is het niet raadzaam eerst een vaccin dubbelblind te testen op velligheid en effectiviteit voordat je kwetsbare jonggeborenen hieraan bloot stelt? U weet toch ook dat bij de kleintjes de hersenbarriere niet gesloten is en de uiters giftige stoffen uit het vaccin( zoals formaldehyde en alluminium e.d. in de hersentjes kunnen komen en een directe levensbedreiging vormen.

    Verder suggereert de tekst dat het vaccin moet worden gegeven maar het is zeker niet verplicht en ouders die kiezen voor gezondere oplossingen.

      DokterTed says:

      Tja, dat zullen ouders van kinderen met meningitis u niet nazeggen. De ziekte is zoveel erger dan de geringe bijwerkingen die het vaccin geeft. Het is ook al uitgebreid getest in andere landen. Dus ja, ik adviseer om die prik te nemen, maar hij is natuurlijk niet verplicht.

    Graaf says:

    Er zijn voldoende redenen om aan uw advies te twijfelen dr Ted!
    Mede wegens uw vage antwoorden of het ontbreken daarvan alsook antwoorden.
    Noot:
    De Wereld Meningitis dag is uitgeroepen door deze organisatie en gesponsord door… vaccinfabrikanten GSK en Pfizer (producenten van dit vaccin).
    ‘CoMO would like to thank the following organisations for their support’
    comomeningitis.org/partners-and-sponsors/sponsors/

    Graaf says:

    Klopt het dat je wordt ingespoten wordt met de ziekte meningites via het vaccin voor de aanmaak van de zogenaamde antstoffen en het vervolgens zelf de ziekte alsnog kunt krijgen?

    Kunt u een bijsluiter hier laten zien waaruit blijkt dat het vaccin getest is en veilig bevonden door een onafhankelijke organisatie?

      DokterTed says:

      Inderdaad worden gedode delen van de meningococ ingespoten waardoor het lichaam daar antistoffen tegen maakt. Als je besmet wordt met die (levende) bacterie, dan weet het lijf al hoe die bestreden moet worden en wordt je niet ziek. Werkt nooit 100%, maar wel meestal.
      Het is op deze site niet toegestaan om linkjes in de reacties op te nemen, dus u kunt het beste de bijsluiters zelf even googlen. Er zijn twee merknamen: Menveo en Nimenrix. Van beide zijn de bijsluiters makkelijk te vinden. Beide vaccins zijn in Europa toegestaan door de EMA en dus veilig bevonden.

    Loes en Paul says:

    Wat jammer dat gisteren de focus zó op (jonge) kinderen lag, juist bij MAX. Ik had graag gezien dat er ook duidelijk werd besproken dat dit ook bij volwassenen een risicovolle ziekte is. Mijn man heeft in 2003 een ernstige bacteriële meningitis opgelopen met 4 weken AMC, waarbij hij door het oog van de naald is gekropen. Count your blessings heeft bij ons sindsdien een extra betekenis gekregen…

      DokterTed says:

      U heeft gelijk: meningitis door het type W meningococ komt vooral voor bij ouderen, zoals ook in de tekst van dit bericht staat. Omdat het vaccinatieprogramma voor kinderen wordt aangepast, lag daar de nadruk op. De hoop is dat door het vaccineren van 14-jarigen er minder dragers van de bacterie zullen zijn en dat daardoor ook ouderen meer bescherming krijgen.

      Frau a says:

      wacht even, dokter ted, u zegt:
      “De hoop is dat door het vaccineren van 14-jarigen er minder dragers van de bacterie zullen zijn en dat daardoor ook ouderen meer bescherming krijgen.”

      lees ik dit goed? DE HOOP IS…
      Het is dus een theorie? zijn onze kinderen een soort proefkonijn?
      wanneer denkt u dat er zekerheid is dat dit werkt? over 60 jaar? als onze kinderen in die leeftijdscategorie vallen?

    Frau a says:

    hallo dokter ted,
    ik ben wel nieuwsgierig:
    1) als er gezegd wordt dat er een toename is bij ouderen sinds 2003: is die toename in absolute aantallen? dus 3 ouderen tegenover 50 ouderen? is het totale aantal ouderen niet ook toegenomen in die tijd? dan is het toch logisch dat het aantal meningitis-gevallen onder ouderen stijgt? er zijn er immers meer…
    is er in die 13 jaar iets veranderd aan de manier van diagnostiseren? werd er in 2003 bij alle gevallen melding gemaakt? en een typologie uitgevoerd welke stam het betrof?
    m.a.w.: kunnen wij de data uit 2003 wel 1 op 1 vergelijken met de data uit 2016?

    2)er is een daling te zien van 717 in gevallen in 2001 naar 136 in 2002. hoeveel gevallen waren er in 1990? en in 1999? want je spreekt over een uitbraak onder jongeren in 2001, dat is een bijzondere situatie. gaan we dan de “normale” situatie in 2002 vergelijken met deze bijzondere situatie in 2001? er wordt al gesproken over golfbewegingen, soms stijging, soms daling. wat is het complete plaatje en niet alleen deze 2 jaartallen? dit geeft een vertekend beeld, niet?

    3) hoe lang is het vaccin werkzaam?

    4) waarom zit menB niet in het RVP als dit wel de grootste veroorzaker is van meningokokkenziekte?

    5) hoe zit dat precies met kudde-immunisatie? als de bacterie bij velen onschuldig in de neus-keelholte bevindt, zijn we toch eigenlijk allemaal al besmet? of besmettelijk?

    6)als de bacterie zich zo vaak gewoon als commensale flora in de neus/keelholte bevind, denkt u niet dat dit dan juist een functie heeft? we schakelen deze functie nu uit, krijgen hierdoor andere bacterien dan juist een kans de overhand te nemen? m.a.w. krijgen we geen verschuiving van het probleem?

    7) is het vaccin met menC A W Y getest op zuigelingen en is het veilig bevonden, ook in combinatie met andere vaccins

      DokterTed says:

      Dank voor uw vragen. Ik ben geen expert op dit terrein, maar alle informatie die u vraagt is te vinden op de site van het RIVM, met name onder het kopje ‘Toename meningokokkenziekte serogroep W sinds oktober 2015’. Op de site is onder het onderwerp Meningokokken ook een uitgebreide vraag en antwoord sectie.

    Graaf says:

    Jammer dat u de vragen niet beantwoord dr TED die juist zo belangrijk zijn.
    Ik moet bij mensen als u altijd denken aan de doktor in de witte jas die ons ooit heeft wijs gemaakt dat roken gezond is. Nu wordt deze brache vervolgd..door gezondheidsinstanties en burgers..

    Nu zit de pharmaceutische vaccinindustrie in de verdachtenbank omdat er fraude is aangetoond met Vaccins. Via uw collegas dr Sennef en dr Humphries, beide experts kunt u precies te weten komen hoe het werkelijk zit met de inhoud van vaccins. U kunt ze per mail bereiken! Het zou u sieren indien over dit onderwerp in vele huiskamers wilt vertellen, dan ook de realiteit over vaccins verteld.

    Graaf says:

    Dr Ted zoals u zelf ziet is er een explosie aan mainstream media die het vaccingebeuren eenzijdig belicht. Gisteren zag ik u ook bij toeval, als vaccinexpert.. genoemd, aan het woord in het twijfelachtige “journaal” van Hart van Holland. waarin u en zelfs de presentatrice oproepen tot vaccinatie. Dit terwijl er geen enkel bewijs is over de velligheid en effectiviteit van vaccins en u daarmee jonggeborenen direct in gevaar brengt. De bewijzen over de onveiligheid stapelen zich op. Ik vind uw gedrag ronduit beschamend en onbegrijpelijk dat u een gefinancierd onderdeel uitmaakt van deze liegende propagandamachine. Groot nieuws was gisteren ook dat de juistheid van de Wakefieldstudie door een team van experts werd bevestigd waarin de link tussen vaccins en neurogeneratieve waaronder autisme centraal staat. Ik mag aannemen dat u hiervan kennis neemt en u tbv de gezondheid van onze kinderen verantwoordelijkheid neemt en daarover in de volgende maxuitzending mensen informeerd?

      Graaf says:

      * Neurodegenratieve ziekten waaronder Autisme

Bekijk ook

Meer