Duur 06:29
Gepubliceerd op 2 februari 2010

Familiaire hypercholesterolemie

Ongeveer 1 op de 400 mensen, dat zijn 40.000 Nederlanders, zijn erfelijk belast met een verhoogd cholesterolgehalte. Dat heet familiaire hypercholesterolemie.

Cholesterol

Cholesterol is een vet wat u nodig heeft voor allerlei processen in uw lichaam. Bijvoorbeeld voor het vormen van lichaamscellen, voor het maken van hormonen en van de gal. Cholesterol wordt in de lever gemaakt en komt deels via de voeding binnen. U kunt het cholesterol laten meten in uw bloed. Dat kan met een eenvoudig prikje. Het totale cholesterol moet onder de 5 zijn en als het boven de 8 is, is er echt wat aan de hand. U merkt daar overigens niks van: van een hoog cholesterol krijgt u op zichzelf geen klachten. Die komen pas als er bloedvaten dicht gaan zitten.

Ongeveer een kwart van uw cholesterol komt binnen via voeding. Dan moet u denken aan eten met veel dierlijke, onverzadigde vetten. Die zitten in vet vlees, maar ook in koekjes en gebak. Drie kwart van het cholesterol maakt u zelf aan. De ene mens maakt veel meer aan dan de andere. Bij diabetes, sommige leverziekten en nieraandoeningen kan het cholesterol ook te hoog zijn. Of als de schildklier te traag werkt.

Familiaire hypercholesterolemie

Ongeveer 1 op de 400 mensen heeft familiaire hypercholesterolemie (FH). Dit is een erfelijke aandoening. Deze mensen hebben een afwijking in het DNA, in de genen, waardoor hun cholesterol veel hoger is dan bij andere mensen. Door deze afwijking kan het lichaam de hoeveelheid cholesterol in het bloed niet goed regelen. Normaal gesproken verwijdert de lever het teveel aan cholesterol uit het bloed. Bij mensen met FH is dit opname proces in de lever verstoord waardoor er teveel cholesterol in de bloedbaan blijft. Dit wordt vervolgens in de wand van het bloedvat opgeslagen (aderverkalking).

Bevolkingsonderzoek

Nederland heeft een uniek bevolkingsonderzoek voor het opsporen van mensen met FH. Dit wordt uitgevoerd door de Stichting Landelijk Expertisecentrum Erfelijkheidsonderzoek Familiaire Hart- en Vaatziekten; LEEFH. Als u denkt dat u tot zo’n familie behoort, kunt u via de huisarts uw cholesterol laten meten. Als uw cholesterol dan inderdaad zo hoog is, kan het bloed verder onderzocht worden.

Het genetisch onderzoek is ingewikkeld, want er zijn honderden verschillende erfelijke aandoeningen die een hoog cholesterol geven. Maar als het duidelijk is welke afwijking het betreft, hoeft u bij familieleden nog maar naar die ene afwijking te zoeken en dat gaat veel makkelijker. Het betreft erfelijke ziektes die sterk overerven: de helft van de kinderen krijgt het. Er zijn zogenaamde genetic fieldworkers, verpleegkundigen die hierin gespecialiseerd zijn, en die gaan dan bij alle familieleden op bezoek om dit uit te leggen en het bloed te onderzoeken. Er zijn inmiddels zo 20.000 mensen opgespoord dus het duurt nog enkele jaren voordat iedereen gevonden is.

Behandeling

Als u de erfelijke hoge cholesterol heeft, dan kunt u dat niet veranderen. U kun wel maatregelen nemen om het cholesterol te verlagen. Gezonde voeding bijvoorbeeld: weinig dierlijke vetten, groente en fruit, onverzadigde vetten eten zoals in vette vis, dieet margarine. Nog belangrijker is om ook andere risicofactoren aan te pakken, want cholesterol is maar een van de kwaaddoeners: niet roken, bloeddruk laten controleren, 5 keer in de week een half uur intensief bewegen, niet teveel alcohol en zorgen dat u niet te zwaar wordt.

Mensen met een erfelijk hoog cholesterol kunnen dat niet omlaag krijgen met gezonde voeding alleen. Zij moeten medicijnen nemen. Overleg met uw huisarts welke, bijvoorbeeld statine, en over de dosering. Het is de moeite waard, want u kunt het risico op hart- en vaatziekten met 80% verminderen. Sommige mensen gebruiken al medicijnen en daarmee is het cholesterol soms al flink omlaag gegaan.

Dit onderwerp is besproken in Tijd voor MAX op 2 februari 2010 en op 10 februari 2009.

Geef een reactie

Reactie

    oosterwijck says:

    Hoog cholesterol wordt vaak onterecht neergelegd bij verkeerde voeding en betreden met medicijnen (chemicaliën). Er is een grote veroorzaker van hoog cholesterol: stress. Door artsen vaak ontkent en door de media verzwegen. Maar de werkomstandigheden, gezinsomstandigheden en de verkeersomstandigheden, zijn de grootste veroorzakers van te veel cholesterol. Veel mensen rennen zichzelf voorbij om hun totaal ontwrichte leven te leiden (lijden). Mensen worden teveel opgejaagd, door de hoge eisen die de maatschappij aan hen stelt en het materialisme dat woekert onder de mensen. Iedereen wil carrière maken, een eigen huis, twee vakanties per jaar en kinderen verwekken. Veel mensen hebben een slechte werkgever, een onzekere toekomst, een ontevreden partner, veeleisende kinderen en dan is er ook nog de sociale controle van de omgeving. … Onthaasten is de remedie. … Weg met die stress, je zult zien dat cholesterol verdwijnt als sneeuw voor de zon. Neem geen Pillen. Natuurlijk moet iedereen gezond eten, met veel verse groenten en fruit, bijna geen melkproducten, weinig maar goed vlees (lam en hert en gans en konijn). Eet beslist geen gemanipuleerd voedsel van Unilever, Dosantos en Neslé. Haal eens verse onbewerkte boodschappen bij de Russische winkel of Turkse winkel. Eet rode rijst, gierst en boekweit. Drink gerust een glaasje rode wijn. En blijf weg uit de fitnessclub (levensgevaarlijk). Als je een zittend beroep hebt, loop een keer een blokje rond en pak een keer de fiets om een boodschap te doen. Stop de materialisme race. Fuck de baas. Blijf weg uit de verkeerschaos. Meer is niet nodig. Toen ik, gedwongen moest stoppen met mij shitbaan, niet meer in de file stond, vervolgens mijn huis verkocht en daarna geheel ontspannen ging leven, halveerde mijn slechte cholesterol en vermeerderde het goede cholesterol, zonder ook maar één pilletje te hebben geslikt. Ik word elk jaar jonger en voel me elk jaar beter en gelukkiger.

Bekijk ook

Meer