Is een kroket écht gezonder dan de frikandel?

Natuurlijk, snacken is niet gezond. Dat weten we allemaal. Toch is de algemene opvatting dat de kroket toch echt minder ongezond is dan de oerhollandse frikandel springlevend. Is dat echt zo? En hoe zit het eigenlijk met andere snacks? De KoelkastCoach, Sabine Leijten, vertelt het u in dit artikel. 

Voedingswaarde snacks

Hoewel er bij sommige snackbars soms wel tientallen snacks in de vitrine liggen, zijn de kroket en de frikandel sinds jaar en dag de meest populaire. Beide ongezond, maar over het algemeen heeft de kroket op dit vlak toch een iets beter imago. Misschien ligt het aan het feit dat de kroket vaak samen met een broodje wordt verkocht en dat er over het broodje kroket ooit is gezegd dat het gezonder is dan een broodje kaas.

Wat zit erin?

Volgens Sabine is de kroket qua calorieën inderdaad iets minder slecht dan de frikandel, maar het ontloopt elkaar niet veel. “Een gemiddeld kroketje weegt tussen de 70 en 80 gram. Hier is uitgegaan van een kroket van 70 gram om de vergelijking met een frikandel te laten kloppen. De hoeveelheid voedingswaarde per kroket is 214 kilocalorieën”, legt zij uit. Verder bevat de kroket 14 gram vet, waarvan 7 gram verzadigd, 5,3 gram eiwitten en 16,8 gram koolhydraten, waarvan 2,1 gram suikers, en 20 milligram cholesterol.

In 1 frikandel zit volgens Sabine dit: “een frikandel weegt 70 gram. De hoeveelheid voedingswaarde een frikandel is 221 kilocalorieën, vetten 16,8 gram, waarvan 7 gram verzadigd, eiwitten 11,2 gram en koolhydraten 6,7 gram, waarvan o gram suikers. Cholesterol 42 milligram.”

Kanttekening

Afgaande op deze gegevens is de kroket dus iets minder ongezond dan de frikandel, toch? Sabine plaatst nog een kanttekening. “De hoeveelheid koolhydraten in een kroket is vele malen hoger dan in een frikandel. De oorzaak is het heerlijke krokante laagje wat er om een kroket zit. Dit laagje is gemaakt van paneermeel en bloem. Twee producten die de hoeveelheid koolhydraten en suikers omhooggooien in een product. Omdat snacks voor de frituur goedkoop zijn, zijn ze ook vaak gemaakt voor goedkopere producten. Dat wil zeggen dat de bloem en het paneermeel die gebruikt zijn om deze snacks te maken, witmeel producten zijn. Witmeel producten hebben veel meer invloed op onze bloedsuiker dan volkoren producten. Dit maakt dan ook dat je deze producten beter niet te vaak kunt eten.”

Andere snacks

Naast de kroket en frikandel verkopen snackbars zoals gezegd us ook nog allemaal andere snacks. Wat is dan de gezondste keuze? Misschien kijkt u meteen naar de nasi- of bamischijf, maar schijn bedriegt. “Deze snacks bevatten flink wat meer suikers dan andere gefrituurde snacks. Een berenhap of een kaassoufflé zijn eveneens niet al te best. De hoeveelheid ongezonde vetten rijst de pan uit als je hiervoor kiest.”

De groentekroket lijkt nog de beste keuze. “Het gewicht van een groente- of vegetarische kroket is hetzelfde als een gewone kroket. Een vegakroket bevat meer water dan een gewone kroket. De hoeveelheid voedingswaarde per groente kroket is 143 kilocalorieën, vetten 6,2 gram, waarvan 2,5 gram verzadigd, eiwitten 14,6 gram en koolhydraten 6,8 gram, waarvan o,3 gram suikers. Cholesterol 0 milligram.”

Ook andere snacks uit de automatiek of snackbarvitrine zijn niet bijster gezond.

Ongezonde vetten

Toch is een echt gezonde keuze maken in de snackbar eigenlijk niet mogelijk. Alleen al het vet in de snacks is uitermate ongezond. “Dit zijn veelal dierlijke vetten en vaak voor een groot deel verzadigd. Het frituren van deze snacks maakt dat ze nog wat ongezonder worden en juist nog meer ongezonde vetten absorberen. Door het frituren ontstaan er transvetten. Deze transvetten verhogen het risico op diabetes, een te hoog cholesterol, hart en vaatziekten. Transvetten komen niet alleen maar voor in frituursnacks, maar ook in koekjes, gebak, taartjes en andere voor geprepareerde snacks.”

Thuis frituren

Over vetten gesproken. Voor iedereen die thuis weleens de frituurpan erbij pakt, heeft De KoelkastCoach nog wat informatie over frituurvet. “Frituren gebeurt tegenwoordig over het algemeen in plantaardige olie. Plantaardige oliën zijn zeer gevoelig als ze worden verhit. Oliën als zonnebloemolie, koolraapolie, maïsolie bevatten veel meervoudige onverzadigde vetzuren. Deze vetzuren zijn enorm bewerkt waardoor er een grote hoeveelheid giftige transvetten ontstaan.” Ook kan dit soort frituurvet makkelijker oxideren, wat slecht is voor de gezondheid. Dat verhoogt volgens De KoelkastCoach de kans op hart- en vaatziekten, diabetes en ook het cholesterolgehalte kan erdoor stijgen. Daarnaast kan het maximaal 7 keer gebruikt worden.

Ossewit

In het verleden wordt er vooral gefrituurd in ossewit, dat zijn van die harde blokken frituurvet. “Dat is dierlijk vet. De switch naar plantaardige oliën hebben we gemaakt omdat we steeds gezonder willen gaan eten, plus dat de boeren met het argument kwamen dat de ossewit vele malen meer verzadigde vetten bevat”, legt Sabine uit.

Toch lijkt de opvatting van de boeren niet helemaal waar, benadrukt zij. “Mocht je het een keertje willen proberen koop dan biologisch natuurzuiver ossewit. Dit is de meest natuurlijke vorm waar ons lichaam goed mee overweg kan.” Op zoek naar een plantaardig alternatief? “Wat een goed plantaardig alternatief is voor ossewit, is kokosolie. Kokosolie kan tot 180 graden verhit worden en is stabiel door de vele verzadigde vetzuren. Kokosolie is een olie die ons lichaam gebruikt als brandstof en niet opslaat als vet.”

Airfryer

Uiteraard is niet frituren altijd nog het beste, maar een snack is natuurlijk wel heel lekker op z’n tijd. In een eerder artikel beschrijft Sabine Leijten een alternatief voor de frituurpan: de airfryer. Is het echt gezonder om daar in te bakken?

Op 5 maart 2021 vertelt de KoelkastCoach meer over dit onderwerp in het NPO Radio 5-programma Lunch Lekker met Daniel Dekker. U hoort Lunch Lekker elke werkdag tussen 12.00 en 14.00 uur.